İyisiyle Kötüsüyle, 2014'ün Tüm Dünyada Unutulmayacak Bir Yıl Olduğunun İspatı 30 Olay
Bir yılı daha acısıyla tatlısıyla geride bırakmak üzereyiz. 2014 yılında 'DÜNYA'da yaşanan toplumsal olayları ve sanat, bilim, spor alanındaki gelişmeleri derledik.
2014 yılında Türkiye gündeminde yaşanan mühim gelişmeler için buraya tıklayın.
1. Tarihte ilk kez insan yapımı bir araç bir kuyrukluyıldıza inmeyi başardı
Avrupa Uzay Ajansı tarafından 2 Mart 2004 tarihinde fırlatılan ve Dünya'dan ayrıldıktan sonra 6 milyar kilometreden fazla yol kateden Rosetta uzay aracı, 10 yıllık bir yolculuğun ardından, 6 Ağustos'ta 67P adlı kuyrukluyıldızın yörüngesine girerek, 12 Kasım'da Philae keşif aracını kuyrukluyıldızın yüzeyine indirme görevini başarıyla tamamladı. Bilim insanları bu tarihi inişten sonra Philae keşif aracının kuyrukluyıldız yüzeyinde organik moleküller tespit ettiğini açıkladı.
2. Dünya Kupası'nın sahibi Panzerler oldu
12 Haziran ile 13 Temmuz tarihleri arasında Brezilya’da düzenlenen 2014 Dünya Kupası organizasyonun galibi final maçında Arjantin'i tek golle mağlup eden Almanya oldu. Almanya Milli Takımı kupayı almasından ziyade yarı final maçında ev sahibi Brezilya'yı 7-1 mağlup ederek turnuvaya damga vurdu. Bu mücadele sırasında, Twitter'da bir spor müsabakası için ulaşılan 'paylaşım rekoru' kırıldı ve 35.6 milyon tweet atıldı. Ayrıca Miroslav Klose bu turnuvada kaydettiği gollerle birlikte gol sayısını 16'ya yükselterek Dünya Kupası tarihine en çok gol atan oyuncu olarak ismini yazdırdı.
Dünya Kupası'nın diğer yüzü
Brezilya'da düzenlenen Dünya Kupası'nın diğer bir yüzü ise turnuva öncesinde ve esnasında gerçekleşen protesto gösterileriydi. Dünya Kupası 'Panzerler'e giderken 'panzerler' de protestoculara gelmişti. Hükümetin Dünya Kupası için yaptığı ölçüsüz harcamaları, çok uluslu şirketlerin vergilerden muaf tutulmasını, sağlık ve eğitim alanında yatırım yapılmamasını protesto eden binlerce kişi biber gazı, cop, plastik mermi ve orantısız müdahaleye maruz kaldı. Gösterilerde yüzlerce kişi yaralanırken birçok gösterici de hayatını kaybetti.
3. İsrail, Gazze'ye kara harekatı başlattı
İsrail'in 7 Temmuz'da başlayan ve ateşkese kadar 51 gün süren saldırılarında çoğu sivil 2142 Filistinli öldürüldü, 11 bin 100 Filistinli yaralandı. BM raporuna göre; saldırılarda 500'den fazla çocuk öldürüldü, en az 3 bin 106 çocuk yaralandı ya da sakatlandı, 110 bin kişi evsiz kaldı ve 75'i Birleşmiş Milletler'e ait olmak üzere 244 okul İsrail tarafından bombalandı. Uzmanlar, Gazze'nin yeniden inşasının 20 yıldan daha uzun süreceğini tahmin ediyor.
Araplar ve Yahudiler sosyal medya üzerinden #JewsAndArabsRefuseToBeEnemies hashtagi ile İsrail devletini protesto edip düşman olmayı reddettiler. Ve saldırılara tek somut tepki Latin Amerika ülkelerinden geldi, Venezuela İsrail Büyükelçisini sınırdışı etti, Şili ve Peru büyükelçilerini geri çekti ve Bolivya İsrail'i 'terörist devlet' ilan etti.
4. Matematikçi Meryem Mirzakhani, Fields madalyasını alan ilk kadın oldu
'Matematiğin Nobeli' olarak adlandırılan Fields Matematik Ödülleri, her 4 yılda bir yıl Güney Kore'nin başkenti Seul'de düzenleniyor. Fields ödülleri, 1936 yılında Kanadalı matematikçi John Fields tarafından başlatıldı ve 1950'den bu yana, 4 yılda bir veriliyor. Ödüle bu yıl, ABD’nin California eyaletindeki Stanford Üniversitesi’nde ders veren Mirzakhani layık görüldü. Mirzakhani, ödülün verilmeye başlandığı 1936 yılından bu yana ödülü alan 56 bilim insanı arasında ilk kadın matematikçi.
5. Zehirli gaz yoğunluğu 800 bin yılın en üst seviyesine ulaştı
'İklim Değişikliği Hükümetlerarası Panel' 900 bilim insanının katılımıyla hazırlanan 30 bin sayfalık değerlendirme raporunu açıkladı. Panelin başkanı; 'İklim değişikliği insanları yaşadıkları yerlerden edecek. B planı diye bir şey yok çünkü yaşayacağımız başka bir gezegen yok' dedi. Rapora göre; atmosferdeki zehirli gaz yoğunluğu 800 bin yıldan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Raporu hazırlayan Uzmanlar Kurulu'nun verilerine göre, 1880 ve 2012 yılları arasında üst yüzey sıcaklığı 0,85 derece, deniz seviyesi de 1901 ve 2010 yılları arasında 19 santimetre yükseldi.
6. 20 yıl aradan sonra yeniden Pink Floyd
1994’te çıkan The Division Bell albümünden sonra Pink Floyd'un çıkardığı ilk ve (David Gilmour'un açıklamasına göre) ne yazık ki son albüm The Endless River oldu. Efsanevi İngiliz rock grubu Pink Floyd, Türkçe isimli 'Anısına' şarkısının da yer aldığı bu yeni albümüyle 20 yıl sonra yeniden liste başı olmayı başardı.
7. Ukrayna'nın başkenti Kiev'de göstericiler Bağımsızlık Meydanı'nı işgal etti
Dönemin Ukrayna Cumhurbaşkanı Yanukovych'in Avrupa Birliği ile Ukrayna arasındaki 'Ortaklık Anlaşması'nı imzalamamasını sebep göstererek sokağa çıkan protestocular hükümet güçleriyle çatıştı. Protestocular ile güvenlik güçleri arasındaki çatışmaların şiddetlendiği 20 Şubat tarihinde 100'ün üzerinde kişi hayatını kaybetti.
8. ABD'li aktör Robin Williams hayatını kaybetti
Jumanji, Ölü Ozanlar Derneği ve Günaydın Vietnam filmleriyle kendisine hayran olduğumuz aktör Robin Williams 12 Ağustos tarihinde California'daki evinde hayata gözlerini yumdu. Yapılan otopsi incelemelerinin ardından Williams'ın intihar ettiği açıklandı.
9. Ebola salgını can almaya devam ediyor
Dünya Sağlık Örgütü'nün son açıkladığı (10 Aralık 2014) verilere göre, dünyada Ebola’dan toplam 6 bin 300 kişinin hayatını kaybetti. Amerikan TIME dergisi, tarihin en büyük Ebola salgını ile mücadele eden doktor ve hemşireleri 'Yılın Kişisi' olarak seçti.
10. Kırım önce bağımsızlık ilan etti, ardından Rusya'ya bağlandı
Kırım parlamentosu 16 Mart tarihinde gerçekleştirilen referandum doğrultusunda bağımsızlığını ilan ederek Rusya Federasyonu'na katılmak için başvuru yaptı. Ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kırım ve Sivastopol'ü resmen Rusya'ya bağlayan yasayı imzaladı.
11. Messi tarihe adını yazdırmaya devam ediyor
Barcelona'nın Arjantinli yıldızı Lionel Messi, bir kulüp formasıyla Şampiyonlar Ligi'nde en çok gol atan oyuncu oldu. Yine Şampiyonlar Ligi'nde 90 maçta 71 gol atarak, Raul'ü geride bıraktı ve Şampiyonlar Ligi tarihinin en golcü oyuncusu oldu. Barcelona'nın Sevilla'yı 5-1 yendiği maçta yaptığı hat-trick'le ise La Liga tarihinin en çok gol atan oyuncusu oldu.
12. Ferguson kasabasında 18 yaşındaki Michael Brown, polis tarafından öldürüldü
ABD'nin Missiouri eyaletinde bulunan Ferguson kasabasında 18 yaşındaki Michael Brown isimli silahsız genç, Darren Wilson isimli beyaz bir polis tarafından silahla 6 kez ateş edilerek öldürüldü. Brown'un öldürülmesinin ardından başlayan protestolar mahkemenin Darren Wilson'un yargılanmasına gerek görmediği gerekçesiyle büyüdü ve sivil toplum kuruluşlarının aracılığıyla 37 eyalette eylem çağrısı yapıldı. Wilson için takipsizlik kararı verilmesine tepkiler sürerken, ikinci bir Ferguson vak'ası yaşandı. New York’ta gözaltına alındığı sırada boğazının sıkılması sonucu hayatını kaybeden Eric Garner'la ilgili soruşturmada da polislerin yargılanmasına gerek olmadığı kararı verildi. Takipsizlik kararlarının ardından başlayan gösteriler spor sahalarına da yansıdı ve Jarrett Jack, LeBron James gibi oyuncuların ardından Los Angeles Lakers takımı da sahaya 'I CAN'T BREATHE' yazılı tişörtlerle çıktı.
13. Bilim insanları, Dünya'nın yeni bir kitlesel yok oluşa yaklaştığını belirtti
Vahşi doğadaki canlıların yarısı son 40 yılda insanlar tarafından yok edildi ve denizlerdeki balıkların yüzde 90'ı tükendi. Son 500 yılda insanlar tarafından 322 hayvan türü yok edildi.
14. Gabriel Garcia Marquez hayata veda etti
Dünyanın en büyük romancıları arasında yer alan, 1982 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen, edebiyatta 'büyülü gerçekçilik' akımının önemli temsilcilerinden olan ve 'Yüzyıllık Yalnızlık' isimli kült romanı 25'ten fazla dile çevrilen Gabriel Garcia Marquez 17 Nisan günü Meksika'daki evinde hayatını kaybetti.
15. Ortadoğu halklarının tehdidi IŞİD terörü
Örgüt 11 Haziran tarihinde, Musul'daki Türk konsolosluğunu basarak 49 kişiyi rehin aldı. 101 gün süren esaretin ardından rehineler Türkiye'ye iade edildi.
IŞİD, 18 Ağustos'ta Halep'in kuzey kırsalında yer alan ve 14 Temmuz'da ele geçirdiği Hazreti Davud Türbesi'ni dozerlerle yıktı.
Amerikan istihbaratının açıklamarına göre IŞİD, günlük 3 milyon dolarlık kazançla en zengin terör örgütü konumunda. Irak İnsan Hakları Komiserliği, IŞİD'in Musul'u ele geçirdiği tarihten bu yana Irak'taki sığınmacı kamplarında 5 ayda bin 500 çocuğun öldüğünü ve 2 milyon insanın evsiz kaldığını açıkladı.
IŞİD'in Kobani'ye ilerlemesinden sonra 60 bini çocuk, 30 bini kadın toplamda 140 bin kişi Türkiye'ye göç etmek zorunda kaldı.
Örgüt, İngiliz yardım görevlisi David Cawthorne Haines, İngiliz yardım kuruluşu çalışanı rehine Alan Hennig ve Amerikalı gazeteciler James Foley ve Steven Sotloff'u başlarını keserek katletti. Geçtiğimiz günlerde ise James Foley'in naaşını 1 milyon dolara satışa çıkardı.
IŞİD'in elinde köle olarak en az 2 bin 500 Ezidi kadının olduğu tahmin ediliyor.
16. Ice Bucket Challenge furyası
Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığına dikkat çekmek için buzlu kova kampanyası başlatıldı. Amerika’da 30 milyon dolar toplanırken, Türkiye’den de bir çok ünlü ismin kafalarından aşağı buzlu su dökerek katıldığı kampanyada 10 bin ALS hastası için 695 bin lira toplandı.
17. Kayıp Malezya uçağı
8 Mart tarihinde 239 yolcusuyla kaybolan Malezya uçağı hakkında yetkililer, uçağın Hint Okyanusu'nun güneyine düştüğü yönünde açıklama yaptı. Fakat uçağın düştüğüne dair herhangi bir bulguya rastlanılmadı. Kayıp Malezya uçağını arama çalışmaları, tarihin en karmaşık arama çalışması olarak biliniyor. Ekip, önümüzeki aylarda uçağın enkazına dair bir ipucuna ulaşabilir ya da uçağı hiçbir zaman bulamayabilir.
18. Güney Kore'de tarihin en büyük deniz kazalarından biri yaşandı
16 Nisan tarihinde Güney Kore'de meydana gelen feribot faciasında 300'den fazla kişi hayatını kaybetti. Olayın ardından feribotun kaptanı tutuklanırken, faciadan kurtulan bir öğretmen intihar etti. Kazanın ardından Güney Kore Başbakanı Chung Hong-won istifa etti.
19. 86. Oscar Ödülleri, Los Angeles’ta düzenlenen törenle sahiplerini buldu
'Gravity' filmi 7 dalda ödül alırken, En İyi Film ödülünü Steve McQueen’in yönettiği '12 Years a Slave', En İyi Kadın Oyuncu ödülünü 'Blue Jasmine' filmindeki performansıyla Cate Blanchett, En İyi Erkek Oyuncu ödülünü ise 'Dallas Buyer's Club' filmindeki rolüyle Matthew McConaughey aldı. Meryl Streep ise 'August: Osage County' filmindeki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu dalında, 18. kez Oscar'a aday olarak kendi rekorunu yeniledi. Ellen DeGeneres'in Oscar tweet'i 2014 yılında en çok retweet edilen tweet oldu. .
20. Hong Kong'ta Occupy Central eylemleri
Hong Kong, devlet başkanının seçileceği 2017 seçimleri için daha demokratik bir ortam hazırlanması talebiyle sokağa döküldü.
21. Putin 'dünyanın en etkili ismi' oldu
Forbes dergisinin hazırladığı 'dünyanın en etkili isimleri' listesinde Putin, Obama'yı geride bırakarak birinci oldu. Rus lider geçen yıl da aynı listede birinci olmuştu.
22. Ünlülerin iCloud hesapları hacklendi
Oscar ödüllü oyuncu Jennifer Lawrence ve birçok ünlü ismin iCloud hesapları hacklendi ve çıplak fotoğraf internete sızdırıldı. Apple şirketi ise, olayın güvenlik sistemlerinden kaynaklanmayıp, kullanıcıların kötü şifre tercihinden dolayı yaşandığını iddia etti.
23. Malezya Havayolları'na ait yolcu uçağı Ukrayna-Rusya sınırında düşürüldü
Mürettebatla birlikte içinde 298 kişinin bulunduğu Malezya Havayolları'na ait uçak Ukrayna-Rusya sınırına yakın bir bölgede vurularak düşürüldü.
24. 'Dünyanın en büyük ekonomisi' unvanı artık Çin'in
ABD 1872'den beri elinde bulundurduğu “dünyanın en büyük ekonomisi” unvanını Çin'e kaptırdı. Son IMF verilerine göre 2014’te Çin satın alma gücü paritesini (SAGP) 17,6 trilyon Dolar’a yükselterek 17,4 trilyon Dolar’da kalan ABD’nin önüne geçti.
25. Nobel ödülleri sahiplerini buldu
2014 yılı Nobel Barış Ödülü'nün sahipleri, Malala Yousafzay ve Kailash Satyarthi, Oslo'da düzenlenen törenle ödüllerini aldı. 17 yaşındaki Malala, Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen en genç kişi oldu.
Dokuların moleküler yapısına inen süper güçlü bir mikroskop geliştiren Eric Betzig, William E. Moerner ve Stefan Hell Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü.
Beyinde dâhili navigasyon sistemi işlevi gören hücreler keşfeden ve sözkonusu hücrelerin yön tayininde önemli rol oynadığını kanıtlayan John O'Keefe, araştırmacı çift May-Britt ve Edvard Moser Nobel Tıp Ödülü'nü paylaştılar.
Nobel Fizik Ödülü, mavi LED ışıklarını icat eden üç Japon profesöre verildi.
Ekonomist Jean Tirole, pazar gücü ve düzenlemeleri üzerine analizleri nedeniyle Nobel Ekonomi Ödülü'ne layık görüldü.
26. Ukrayna'daki ateşkes ölümleri durdurmadı
Ukrayna'da Kiev yönetimi ve Rusya yanlısı ayrılıkçılar arasında 5 Eylül'de imzalanan Minsk ateşkesinden bu yana günde ortalama 13 kişi ölüyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'nin yeni raporunda ateşkesten bu yana geçen iki aylık sürede yaşanan çatışmalarda 957 kişinin öldüğü belirtildi.
27. Tartışılan isim Avusturya'ya Eurovision'u getirdi
Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da düzenlenen 59. Eurovision Şarkı Yarışması'nda 'sakallı leydi' olarak da bilinen Avusturyalı şarkıcı Conchita Wurst birinci oldu.
28. Nijerya'da İslamcı Boko Haram 300'den fazla kız öğrenciyi kaçırdı
Boko Haram, 2002 yılında Borno eyaletinin başkenti Maiduguri’de kurulan şeriat yanlısı radikal İslamcı bir örgüt olarak kuruldu. 14 Nisan gecesi, Borno eyaletine bağlı 60 bin nüfuslu Çibok kasabasında 336 kız öğrenci, silahlı Boko Haram militanlarınca kaçırıldı.
29. Atlet Oscar Pistorius'a 5 yıllık hapis cezası
Geçtiğimiz yıl, sevgililer gününde kız arkadaşını öldüren Güney Afrikalı ampute atlet Oscar Pistorius, 'taksir'le ölüme sebebiyet verdiği gerekçesiyle beş yıl hapse mahkum edildi.
30. Tuğçe Albayrak'ın ölümü
15 Kasım'da Almanya’da taciz edilen iki genç kızı korumak isterken uğradığı saldırıda ağır yaralanan Tuğçe, tüm çabalara rağmen kurtarılamayarak 28 Kasım günü hayatını kaybetti. Tuğçe Albayrak, Wächtersbach kentinde binlerce kişinin katılımıyla toprağa verildi.
Yorum Yazın
berkin elvan'ın ölümü? soma katliamı? gezi'nin birinci yıldönümünde yapılan zulüm? kobane eylemlerinde ölen 53 yurttaşımız? samimiyetsiz demek istemiyorum a... Devamını Gör
Arkadaşlar bunlar dünyadaki olaylar, türkiye için ayrı listemiz var
Soma ve diğerleri? Darbeler, hırsızlıklar? Eylemler, Berkin, Ali İsmail Korkmaz ve diğerleri? Peki ya Türkiye'de olanlar?????
Soma'yı nasıl unutursunuz?
http://onedio.com/haber/turkiye-de-2014-yilinda-yasanan-en-onemli-olaylar-413703