Abdi İpekçi Suikasti, Barış Manço'nun Vefatı, 'One Minute...' Tarihte 28 Ocak-3 Şubat Haftası ve Yaşanan Önemli Olaylar
Tarih kimsenin kapağını açmaya cesaret edemeyeceği kadar kötü yaratıklarla dolu bir kutu gibi! Geriye dönüp baktığınızda, kolayca görebilirsiniz bunu. Hatalar yapan bir dünya, yanlışlarından ders almayan bir ırk... Vahşet üzerine vahşet ve acı. Bu dünyanın geçmişi bunlarla dolu. Bu olayların yanında şaşırtıcı olsa da tabii ki bizi geliştiren, mutlu eden olaylar da yaşanmıyor değil...
Gelin 28 Ocak-3 Şubat haftası tarihte ne gibi önemli olaylara ev sahipliği yapmış bir bakalım.
Geçen haftaki içeriğimize de göz atmayı unutmayın!
661: Ali'nin ölümü.
599 yılında doğan Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki 4. İslam Halifesi,Sünni İslam'a göre dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göreyse imamların ilki ve Muhammed'in hak vasisidir.
Medine döneminde başlayan ilk küçük çaplı savaşlardan başlayarak neredeyse katılmadığı hiçbir savaş olmaması sebebiyle, savaşçılığı ve cesareti ile bilinen Ali, üçüncü halife Osman bin Affan'ın öldürülmesinin ardından halk tarafından halifeliğe getirilmiştir.
Ölümü ise Nehrevan Savaşı ardından Haricîler'den üç kişi Mekke’de Müslümanların siyasi durumları hakkında bazı müzakereler yaptıktan sonra Ali'yi öldürmeyi kararlaştırması üzerine gerçekleşmiştir. Bu üç kişiden Abdurrahmân İbn-i Mûlcem, Ali'yi öldürmeyi üstlenir ve Kûfe’ye hareket eder. Kûfe'de bir mescitte ibâdet ederken Ali, Haricîler'den Abdurrahmân İbn-i Mûlcem'in zehirli bir kılıç darbesi ile yaralalanır. Bu saldırının amacı Nahrevan yenilgisinin intikamını almaktır. Hâlife Ali bin Ebu Talib, Abdurrahmân İbn-i Mûlcem'in kılıç darbesinden sonra şöyle der: 'Kâbe’nin Rabbine andolsun ki, kurtuluşa erdim!' İki gün evinde yattıktan sonra, hicretin 40. yılı Ramazan ayının 21. günü vefat eder (MS 661). Defnedildiği yeri uzun bir süre yalnızca en yakınları bilmiş ve yaklaşık bir asır sonra İmâm Câʿfer es-Sâdık onun mezarının Necef'te olduğunu açıklamıştır.
Ali vefat edince İslâm Devleti ve hilâfet, 20 yıllığına, uzun yıllar savaştığı Muâviye'nin eline geçmiştir.
1820: Antarktika'nın keşfi.
Fabian Gottlieb von Bellingshausen ve Mikhail Petrovich Lazarev öncülüğündeki Rus ekip, Antarktika kıtasını keşfetti.
1920: Misak-ı Millî'nin kabulü.
28 Ocak 1920 tarihinde Osmanlı Mebusan Meclisi'nin gizli oturumunda Misak-ı Millî kabul edildi. Bildiri, I. Dünya Savaşı'nı sona erdirecek olan barış antlaşmasında Türkiye'nin kabul ettiği asgari barış şartlarını içeriyordu.
1982: Kemal Arıkan Suikasti.
Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan öldürüldü; saldırıyı 'Ermeni Katliamı Adalet Komandoları' üstlendi.
Yerel saatte 21:30'da meydana gelen saldırıda, Kemal Arıkan, evinden çıkıp konsolosluğa gitmekteyken kırmızı ışıkta durduğu sırada silahlı iki kişinin saldırısına uğradı. Saldırganlardan biri şoför mahalline diğeri ise yan koltuğa ateş etti. Arıkan, saldırıda ağır yaralandı ve kısa bir süre sonra olay yerinde hayatını kaybetti.
1986: Challenger faciası.
Uzay mekiği Challenger, fırlatılışından 73 saniye sonra parçalandı; yedi astronot öldü. Hatanın katı yakıt motorlarındaki sızıntıdan kaynaklandığı öne sürüldü.
2004: Altı sıfırın atılması kararlaştırıldı.
TL'den altı sıfır atılmasını ve para biriminin Yeni Türk Lirası olmasını öngören yasa tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
1595: William Shakespeare'in oyunu Romeo ve Juliet, muhtemelen ilk kez sahnelendi.
İngiliz edebiyatının klasiklerinden biri olan eser, yazarın en iyi bilinen oyunlarından birisidir. 1591-1596 arasında yazıldığı düşünülür. Dünya edebiyatlarında klasik bir konu olan iki düşman ailenin birbirini seven gençlerinin aşk macerasını işler ve günümüzde halen bilinir.
1923: Mustafa Kemal Paşa İzmir'de Latife Hanım'la evlendi.
Mustafa Kemal Atatürk ile Latîfe Hanım, 29 Ocak 1923 tarihinde, Muammer Bey’in Göztepe'deki Uşakîzâde Köşkü'nde dinî nikâhla evlendiler. Nikâh bazı yönlerden dönemin âdetlerine uymuyordu. Yaygın uygulamada kadınlar dinî nikâhta yer almazken, Latîfe Hanım dinî nikahta bulundu. Mareşal Fevzi Çakmak ve Kâzım Karabekir Paşalar, Mustafa Kemal’in, Mustafa Abdülhâlik Renda ile Salih Bozok ise Latîfe Uşakî’nin nikah şâhidi idi. Bu nikahta yaşanan ilkler, sekiz ay sonra Merkez Kadısı Hüseyin oğlu Ömer Fevzi tarafından belge haline getirilmiş ve tasdik edilmiştir. (K)
1978: İsveç, ozon tabakasına zarar vermesi nedeniyle aerosol spreylerin kullanımını yasakladı ve bu tür bir yasak getiren ilk ülke oldu.
1923: Mübadele.
Yunanistan'la Türkiye arasında nüfus mübadelesine ilişkin sözleşme ve protokol imzalandı. Protokol Türk topraklarında yerleşmiş Rum Ortodoks dininden Türk uyruklarıyla Yunan topraklarında yaşayan Müslüman dininden Yunan uyrukların,1 Mayıs 1923 tarihinden başlayarak zorunlu mübadelesini öngörüyordu.
1933: Adolf Hitler Almanya şansölyesi oldu.
Hitler, değişimi sabırsızlıkla bekleyen, geniş bir Alman kitlesini cezbeden, güçlü ve son derece iyi bir hatipti. İnancını kaybetmiş insanlara daha iyi bir hayat, yeni ve muzaffer bir Almanya vadediyordu. Naziler özellikle işsizleri, gençleri ve alt orta sınıf mensuplarını hedefliyordu.
Partinin iktidara yükselişi hızlı oldu. Ekonomik buhran vurmadan önce hemen hemen hiç bilinmeyen Naziler, 1924 seçimlerinde Reichstag’ın (Alman parlamentosu) yalnızca yüzde 3’ünü almıştı. 1932 seçimlerinde ise Naziler tüm diğer partileri geçerek, oyların yüzde 33’ünü aldı. Ocak 1933’te Hitler şansölye, yani Alman hükümetinin başı olarak atandı ve pek çok Alman, uluslarını kurtaracak kişinin bulunduğuna inandı. Fakat bu sadece yaşanacak acıların başlangıcıydı. (K)
1942: Türkiye'de pasta yapımı ve ticareti yasaklandı, stokçulara uygulanacak cezalar belirlendi.
1948: Hindistan lideri Mahatma Gandhi, Yeni Delhi'de öldürüldü.
Gandhi, Hindistan ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideridir. Görüşleri Gandizm olarak anılır. Gerçek ve kötülüğe karşı aktif ama şiddet unsuru içermeyen direniş ile ilgili olan Satyagraha felsefesinin öncüsüdür. Bu felsefe Hindistan'ı bağımsızlığına kavuşturmuş ve dünya üzerinde vatandaşlık hakları ve özgürlük savunucularına ilham kaynağı olmuştur. 30 Ocak 1948'de, Yeni Delhi'de bulunan Birla Bhavan'ın bahçesinde gece yürüyüşünü yaparken vurulup öldürülmüştür. Suikastçı Nathuram Godse Hindu bir radikaldi ve Pakistan'a ödeme yaptırılmasında ısrar ederek Gandi'nin Hindistan'ı zayıflattığını savunan aşırı uç görüşteki Hindu Mahasabha ile bağlantısı vardı. Godse ve yardakçısı Narayan Apte daha sonra çıkarıldıkları mahkemede yargılandılar ve suçlu bulundular. 15 Kasım 1949'da idam edildiler.
1967: İlk resmi televizyon yayını Ankara'da yapıldı.
1969: Ülkemizde gerçekleştirilen ilk böbrek nakli.
Türkiye'de ilk böbrek nakli, Beyoğlu Devlet Hastanesi'nde Yusuf Özer adlı hastaya yapıldı. Ancak Yusuf Özer, kendisine takılan böbreğin bir akıl hastasından alındığını öne sürerek savcılığa başvurdu.
1982: Bilgisayar virüsü doğdu.
İlk PC virus kodu, Richard Skrenta tarafından yazıldı. Bu program 400 satır uzunluğundaydı ve kendisini 'Elk Cloner' adlı bir Apple boot programı olarak kamufle ediyordu.
2003: Belçika'da aynı cinsiyetteki çiftlerin evliliği yasallaştı, böylece Belçika, dünyada Hollanda'dan sonra bu yasayı çıkartan ikinci ülke oldu.
2009: 'Daha da Davos'a gelmem.'
Başbakan Tayyip Erdoğan İsviçre'nin Davos şehrinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nda Filistin olayları nedeniyle İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ile basın toplantısında tartıştı. Oturumda kullanılan cümleler haftalarca dünya medyasında konuşuldu.
1865: ABD Temsilciler Meclisi, köleliği yasaklayan yasayı onayladı.
1859 yılında Virginia eyaletinde John Brown önderliğinde köleliğin kaldırılması için başkaldırı başladı. ABD'de 1861 ile 1865 yıllarını kapsayan iç savaş sona erdikten sonra tüzel olarak kölelik kaldırıldı. ABD'de Köleliğin kaldırılmasında 16. ABD Başkanı Abraham Lincoln'ün önemli etkisi bulunmuştur.
1942: Öğrencilere sigara içme ve nişan yüzüğü takma yasağı getirildi.
1958: İlk başarılı Amerika Birleşik Devletleri uydusu Explorer 1, Dünya çevresindeki yörüngesine oturdu.
1887: Hollywood.
ABD'de emlakçılık yapan Harvey Henderson Wilcox ve karısı, Hollywood isimli çiftliklerini tapu dairesinde kaydettirdi. Los Angeles'in batısındaki araziye; telefon, elektrik, gaz ve su getirttiler. Amerikan sinema endüstrisi burada doğdu.
1895: Lumieres kardeşler, sinemayı icat ettiler.
1935: Ayasofya, müze olarak halkın ziyaretine açıldı.
1944: Bolu-Gerede depremi.
Gerede, Bolu ve Çankırı'daki depremlerde 4611 kişi öldü. 1 Şubat 1944 tarihinde yerel saat ile 05.22'de 7.2 Ms büyüklüğünde (tahmini) meydana gelen deprem, Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet IX–X (Şiddetli-Yoğun) olarak hissedildi.
1968: Bu fotoğraf çekildi, Nguyen Van Lem infaz edildi.
Vietkong'lu Nguyen Van Lem, Güney Vietnam'lı millî polis şefi Nguyễn Ngọc Loan tarafından vurularak öldürüldü. İnfaz anı hem video hem de fotoğraf olarak kaydedildi.
1979: Abdi İpekçi Suikasti.
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Abdi İpekçi, suikast sonucu öldürüldü. 25 Haziran'da yakalanan saldırgan Mehmet Ali Ağca, 1980'de ölüm cezasına çarptırıldı.
Saat 19:30 sularında gazete binasından çıkan Abdi İpekçi, arabasına bindi. Teşvikiye semtinde bulunan evinden eşi Sibel İpekçi'yi alıp gazetenin sahibi Ercüment Karacan'ın Arnavutköy'deki evinde akşam yemeği yiyeceklerdi. Evine yaklaşık yetmiş metre kala trafik durma noktasına gelmişti. Saat 20:15 civarıydı. Abdi İpekçi'nin arabasına ön taraftan yaklaşan saldırgan, önce otomobilinin camında delik açtı, ardından otomatik silahla açılan delikten Abdi İpekçi'ye beş el ateş etti. İlk iki kurşun İpekçi'nin sağ koluna isabet etti. İpekçi sol eliyle silahın namlusuna hamle yapmak istedi ancak başaramadan saldırgan üçüncü kez ateş etti. Üçüncü kurşun Abdi İpekçi'nin cebindeki kalemi parçalayıp kalbine saplandı. Bu öldürücü darbenin ardından saldırgan iki el daha ateş edip kendisini bekleyen arabaya doğru kaçmaya başladı. Kontrolden çıkan Abdi İpekçi'nin aracı ise kaymaya başladı ve cadde dönüşünde bulunan aydınlatma direğine çarparak durdu. Polis, ilk yapılan kontrollerde Abdi İpekçi'nin henüz hayatını kaybetmediğini belirleyip Şişli Etfal Hastanesi'ne kaldırdı. Ancak Abdi İpekçi burada yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı.
1999: Barış Manço'yu kaybettik.
Türkiye'de rock müziğin öncülerinden, Anadolu Rock türünün kurucuları arasında sayılan sanatçı, 31 Ocak 1999 gece saat 23:30 civarında İstanbul'un Moda semtindeki evinde kalp krizi geçirdi ve kaldırıldığı Siyami Ersek Göğüs-Kalp-Damar Cerrahisi Hastanesi'nde aynı gece saat 01:30'da hayatını kaybetti. Daha önce 1983 yılında bir kalp spazmı geçirmişti. 1991 yılında Devlet sanatçısı unvanı aldığından dolayı cenazesi için devlet töreni düzenlendi. Bu töreni TRT, Kanal D ve Kanal 6 canlı olarak kesintisiz yayınladı.
2000: Amerika Birleşik Devletleri'nde Illinois Eyalet Valisi George Ryan, idam cezalarının infazlarını durdurdu. 20 yıl içinde 13 idam mahkumunun suçsuz olduğunun anlaşılması Valiye bu kararı aldırttı.
1703: Japonya'da deprem: 200.000 ölü.
Japonya'nın başkenti Tokyo'da 1703 yılında meydana gelen deprem 8.0 şiddetindeydi ve beraberinde getirdiği tsunami ile birlikte ahşap binaların çoğu yıkıldı, yüksek mal ve can kaybı meydana geldi.
1709: Alexander Selkirk, 4 sene 4 ay Şili sahiline 400 mil uzaklıktaki bir adada tek başına yaşadıktan sonra kurtarıldı. Daniel Defoe'nun Robinson Crusoe adlı kitabına model olmuştur.
1918: ABD, I. Dünya Savaşı'na girdi.
Savaşın başında bağımsızlığını ilan eden ABD, savaş süresince İtilaf devletlerine silah satmaktaydı. Almanya'nın buna tepki göstermesi üzerine, Alman denizaltları Avrupa'ya silah taşıyan gemileri batırmaya başladı. En sonunda iki yolcu gemisi de batırılınca ilişkiler bozuldu. Rusya ve Romanya'nın çelişmesi, İtalyan ve Sırplar'ın yeterlilik göstermemesi gibi nedenlerle ABD savaşa girmek zorunda kaldı.
1935: İlk yalan makinesi, Leonarde Keeler tarafından denendi.
2000: Fildişi Sahili millî futbol takımı, Afrika Kupası'nın ilk turunda elenince, ülkenin diktatörü futbolcuların tümünü bir askeri kampa hapsettirdi.
2011: Defne Joy Foster hayatını kaybetti.
Türk görüntü yönetmeni, oyuncu, sunucu ve eski DJ Defne Joy Foster, 2 Şubat 2011 tarihinde hayatını kaybetmişti. Daha sonra ölüm nedeni kullandığı ilaçlar ve alkolün etkisi olarak açıklanmıştı.
1451: Osmanlı Padişahı II. Mehmed (Fatih Sultan Mehmet), ikinci kez tahta geçti.
İlk olarak 1444-46 yılları arasında kısa bir dönem, daha sonra 1451'den 1481 yılındaki ölümüne kadar 30 yıl boyunca hüküm sürdü. II. Mehmed, 21 yaşında İstanbul'u fethederek 1000 yıllık Bizans İmparatorluğu'na son verdi ve bu olay birçok tarihçi tarafından Orta Çağ'ın sonu Yeni Çağ'ın başlangıcı olarak kabul edildi.
1809: İngiliz biyolog Charles Darwin doğdu.
Evrim kuramını geliştirerek insanın maymundan geldiğini kanıtlayan Darwin, insan dahil tüm canlı türlerinin doğal seçilim yoluyla bir ya da birkaç ortak atadan evrildiğini öne sürmüş ve o günün şartlarına göre bu teoriyi destekleyen pek çok kanıt sunmuştur. Darwin'in fikirleri üzerine inşa edilen modern evrim teorisi, bugün biyoloji biliminin temeli ve birleştirici ögesidir. Evrimin gerçekleştiği olgusu Darwin hayattayken, doğal seçilim teorisinin evrimin ana açıklaması olması ise 1930'lu yıllarda bilim dünyası tarafından kabul görmüştür. Darwin'in orijinal teorileri modern evrimsel biyolojinin temelini oluşturmakta, hayatın çeşitliliği üzerine birleştirici bir mantıksal açıklama sunmaktadır.
1984: Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığına bağlı tüm hastane ve doğum evlerinde kürtaja izin verildi.
1998: Türkiye, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (İLO) "Çocuk İşçi Çalıştırmayı Yasaklayan" iki maddesine imza attı.
Yorum Yazın