Bugün Dünya Kız Çocukları Günü: 'Her Yedi Saniyede Bir Kız Çocuğu Evlendiriliyor'

Bugün 11 Ekim Dünya Kız Çocukları Günü. Amaç, kız çocuklarına karşı ayrımcılığın önlenmesi ve onların insan haklarından tam ve etkili bir şekilde yararlanmalarını sağlamak. Cinsiyetçilik ve eşit olmayan görev dağılımı, UNICEF tarafından paylaşılan rapora göre oldukça küçük yaşlarda başlıyor. Bir yardım kuruluşuna göre dünya genelinde her yedi saniyede bir kız çocuğu evlendiriliyor... Türkiye'de ise nüfusun yüzde 29'u kız çocuklar. Son 6 yılda evlenmek zorunda bırakılan kız çocuğu sayısı 'tespit edilebilen resmi' rakamlara göre 232 bin. Son 6 yılda 142 bin çocuk anne oldu. Ayrıca ilköğretim çağında olup okuma gitmeyen kız çocuklarının sayısı, aynı durumdaki erkek çocukları sayısından 600 bin fazla.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2012 yılında Türkiye, Kanada ve Peru'nun girişimleri sonucunda, kız çocuklarına karşı ayrımcılığın önlenmesi ve onların insan haklarından tam ve etkili bir şekilde yararlanmalarını sağlamak amacıyla 11 Ekim'i 'Dünya Kız Çocukları Günü' olarak ilan etti.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu UNICEF'in 11 Ekim Dünya Kız Çocukları Günü vesilesiyle New York'ta açıkladığı rapora göre cinsiyetçilik ve eşit olmayan görev dağılımı küçük yaşlarda başlıyor.

DW Türkçe'nin rapordan aktardığı habere göre 5 ila 14 yaş aralığındaki kız çocukları aynı yaştaki erkek çocuklarına oranla dünya genelinde günde toplam 160 milyon saat daha fazla ev işi yapıyor. Bu, yüzde 40 oranında daha geniş bir zaman dilimine denk geliyor.

Kız çocuklarının ev işlerine harcadıkları bu uzun saatler oyun oynayabilecekleri, arkadaşlarıyla vakit geçirebilecekleri, ders çalışabilecekleri, kısaca çocukluklarını yaşayabilecekleri zamandan çalmış oluyor. 

Raporda ayrıca bazı ülkelerde su ve odun temini görevlerinin kızların cinsel şiddete maruz kalmalarına da ortam hazırladığı vurgulandı.

UNICEF'ten Anju Malhotra, 'Ücretsiz ev işi vasıtasıyla küçük yaşlarda kız çocuklarının omuzlarına bindirilen yük ergenliğe ulaştıklarında katlanarak artıyor‘' diyor. Malhotra'ya göre bunun sonucunda kız çocukları çocukluklarından mahrum bırakılarak büyüyorlar.

Ayrıca henüz çocuklar arasında başlayan bu adaletsiz görev dağılımı kadınların ve kız çocuklarının daha fazla iş yüklenilmesi gibi cinsiyete dayalı klişeleri de besleyerek bu klişelerin nesiller arasında aktarımını kolaylaştırıyor.

Yardım kuruluşu Save the Children'a göre dünya genelinde her yedi saniyede bir 15 yaşın altındaki bir kız çocuğu evlendiriliyor. 

BBC Türkçe'nin haberinde kuruluşun araştırmasından bazı detaylar yer alıyor. 

Araştırmaya göre Afganistan, Yemen, Hindistan ve Somali'nin de aralarında bulunduğu bazı ülkelerde yaşları 10'a kadar düşen kız çocukları evlenmeye zorlanıyor. 

'Every Last Girl- Her bir kız çocuğu' adlı çalışmadaki ülkeler okullaşma, çocuk yaşta evlilik, hamile kalma, anne ölümleri ve parlamentodaki kadın sayısına göre sıralanıyor. 

Sıralamanın en sonunda Çad, Nijer, Orta Afrika Cumhuriyeti., Mali ve Somali yer alıyor. 144 ülkenin yer aldığı listede Türkiye ise 55.sırada. İsveç, Finlandiya ve Norveç'in ilk üç sırada bulunduğu sıralamada bu ülkeleri Hollanda, Belçika ve Danimarka izliyor. 

Listede İngiltere 15, ABD ise 32. sırada.

Nüfusun yüzde 29’unu çocuklar oluşturuyor. 23 milyona yakın çocuk var. Bunun da yaklaşık 12 buçuk milyonu kız çocuğu.

Al Jazeera'nin TÜİK rakamlarından yola çıkarak hazırladığı habere göre ise, son 6 yıllık rakamlara bakıldığında kız çocuklarının zorla evlendirilmesinde bir düşüş var. Ama yine de yeterli değil. Bu süre içinde evlenmek zorunda bırakılan kız çocuğu sayısı TÜİK verilerine göre 232 bin 313. 

Bunlar devletin tespit edebildiği ‘resmi’ rakamlar. Yani, devletin izin verdiği sınırlarda yapılan evlilikler. Bir de tespit edilemeyenler var. Zira Türk medeni kanununun 124. maddesine göre evlenmek için 17 yaşını doldurmak gerekiyor. Ancak hâkim olağanüstü durumlarda 16 yaşını dolduranların evlenmesine izin verebiliyor.

Zorla evlendirmelerin en fazla olduğu kent Kilis. Oran, yüzde 15,3. Kilis’in ardından Kars ve Ağrı geliyor. En az Tunceli, Rize ve Trabzon’da.

TÜİK’in elinde ‘doğum yapan çocuk anne’ sayısı da mevcut. 

2015 yılında 244 kız çocuğu anne oldu. Üstelik bu rakam, 15 yaşından küçük kız çocuklarını kapsıyor. Bu yaş aralığında son 6 yılda anne olanların sayısı 2833. 15-17 yaş aralığındaki kız çocuklarını da eklersek son 6 yılda 142 bin 298 çocuk anne oldu.

Dünya Kız Çocukları Günü için açıklama yapan İzmir Barosu, Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre erken evlilik ve nişanlanma nedeni ile eğitime devam etmeyenlerin yüzde 97.4'ünün kız öğrenciler olduğunu belirtti. 

Kız çocuklarının eğitimlerinin aileleri tarafından yarıda kesildiği belirtilen açıklamada şöyle devam edildi:

'UNICEF’in temel eğitimde cinsiyet eşitliğinin sağlanmasını gerekli gördüğü 25 ülke arasında Türkiye’ye de yer alıyor. 2014 yılında ortaokuldan mezun olan 36 bin 401 kız çocuğu açık liseler de dahil olmak üzere hiçbir kuruma kayıt yaptırmamış. Bu da ilköğretim çağında olup da okula gitmeyen kız çocukların sayısının, aynı durumdaki erkek çocuk sayısından 600 bin fazla olduğunu gösteriyor. 11 Ekim Dünya Kız Çocuklar Günü kız çocuklar için bir bayram değil, eşitsizlikle mücadele günüdür. Bu nedenle sürekli ve kararlı bir devlet politikası ile kız çocuklarına yönelik ayrımcılık, ihmal ve istismarın ortadan kaldırılması için etkin mücadele yöntemleri oluşturulmalı, kız çocuklarının eğitim haklarını ve sosyal hayata aktif katılımlarını destekleyerek toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanmalıdır.'

Kaynaklar: Deutsche Welle Türkçe, Indigo, Al Jazeera Türk, DHA ve BBC Türkçe