"Uzay Takımı Beşiktaş": 1987 Yılında Dinamo Kiev Maçı Öncesi Çekilen Fotoğrafın Öyküsü
Sözlüklerde, bloglarda 'Uzay Takımı Beşiktaş' adıyla girilmiş entryler ve yazılar görmüş olabilirsiniz. Kapak görselindeki fotoğrafa da rast gelmiş olabilirsiniz ayrıca.
Peki bu fotoğrafın Beşiktaş'ın Avrupa kupalarındaki en büyük başarısı olan Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Dinamo Kiev ile gerçekleştirdiği çeyrek final mücadelesi ve tarihteki büyük felaketlerden biri ile olan ilgisini biliyor musunuz?
Bilmiyorsanız, buyrun içeriğimize!
Takvim yaprakları 26 Nisan 1986 tarihini gösterdiğinde Sovyetler Birliği'nde Çernobil Nükleer Santrali'nde insan hatasından kaynaklanan bir patlama yaşanır.
Patlamanın hemen ardından 31 kişi hayatını kaybeder. On binlerce insan ise radyasyona maruz kalır. Kimileri tarafından patlamanın şiddetinin Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarından kat be kat etkili olduğu belirtilir.
Patlamanın etkisi ise çok uzun süre devam eder. Hatta etkilerinin 2016 yılından önce geçmeyeceği dile getiren uzmanlar da olur.
Nükleer serpintinin etkisi Sovyetler Birliği ile de sınırlı kalmıyor üstelik. Karadeniz çevresindeki bir çok ülkeyi etkiliyor. Tabii ki, Türkiye de bu etkinin dışında kalmıyor...
Ülkemizde ise o günlerde de bilimden çok popülizm hâkimdir.
Sorun olmadığını ispat etmek isteyen Bakan Cahit Aral radyasyon olmadığını belirterek afiyetle çayını içiyor örneğin.
O dönemde tarımda verim düşüyor, ürün almakta sorun yaşanıyor. Özellikle Karadeniz Bölgesi'ndeki kanser vak'alarındaki artış ise hâlâ tartışılmaya devam ediyor...
Sadede geleyim: İşte o Çernobil Nükleer Santrali, Sovyetler Birliği Toprakları içerisinde yer alan Ukrayna'nın Kiev kentinde yer alıyor.
Çernobil felaketine dair daha fazla ayrıntı öğrenmek istiyorsanız, bu içeriğimize göz atabilirsiniz. 👇
33. Yıl Dönümünde Çernobil Nükleer Felaketi ve Günümüzdeki İzleri
1987 yılının Ocak ayında ise Milliyet Gazetesi bir piyango düzenliyor: Piyango kapsamında Beşiktaş'ın Şampiyon Kulüpler Kupası çeyrek final eşleşmesindeki rakibini bilene epey tatmin edici bir ödül vaat ediliyor.
Ödül şu: Beşiktaş'ın rakibini bilene, tüm masrafları Milliyet Gazetesi tarafından ödenecek olan, Beşiktaş kafilesi ile beraber gidilecek deplasman maçı ve üzerine de hediye 300 Dolar!
Muhtemel rakipler ise; Dinamo Kiev, Real Madrid, Kızılyıldız, Porto, Bayern Münih, Anderlecht, Brondby.
Dinamo Kiev, o dönem Avrupa futbolunun en güçlü takımlarının başında geliyor. Oynadığı futbol dolayısıyla "uzay çağı takımı", "geleceğin takımı", "asrın takımı" gibi övgü dolu sözler söyleniyor haklarında.
Dinamo Kiev'in o zamanlardaki teknik direktörü, şimdilerde efsane mertebesinde kabul edilen, Dinamo Kiev'in stadına adı verilen, stadın önünde ise heykeli bulunan, 1975 yılında Kupa Galipleri Kupası'nı Dinamo Kiev'e kazandıran (Sovyetler Birliği'nin aldığı ilk uluslararası kupa) Valeriy Vasiloviç Lobanovski'den başkası değil.
Türk gazeteciler ise Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası çeyrek final kuraları için Lobanovski'yi buluyor.
Beşiktaş çıkarsa diye yorumu yapmayı da ihmal etmiyor kurt hoca: 'Beşiktaş çantada keklik. Onlarla eşleşirsek, yarı final garanti.'
Kuralar çekiliyor ve Beşiktaş'ın rakibi Çernobil faciasından çıkalı henüz 8 ay olan Dinamo Kiev oluyor!
Beşiktaşlılar da Kiev eşleşmesinden sonra "Radyasyon Bölgesinden Asrın Takımı" olan Dinamo Kiev'e hazır olduklarını belirtmek için bu pozu veriyor.
Poz üzerine Samet Aybaba, Ziya Doğan, Sinan Engin, Feyyaz Uçar, Ali Gültiken, Ulvi Güveneroğlu, Rıza Çalımbay; 'yorum yok' diyor sadece. Sadece Metin Tekin; kıyafetleri kast ederek 'bunlar golleri önler mi acaba' diyerek espri yapıyor.
Beşiktaş için bu maçta gereken destekler veriliyor ülke futbolu tarafından. Kiev maçıyla aynı tarihe denk gelen Milli Takım'ın mücadelesinden bütün Beşiktaşlılar çıkartılıyor. Beşiktaş çim sahada çalışmak istiyor Kiev'e karşı.
O dönemde henüz adamakıllı bir çim sahası yok Beşiktaş'ın. Fenerbahçe'den rica ediyor. Fenerbahçe izin vermiyor çim sahaya. Daha doğrusu veremiyor. Çünkü, öyle yoğun bir kar yağışı var ki, ortada bir çim saha kalmıyor.
Galatasaray Jupp Derwall'in isteği üzerine izin veriyor; Beşiktaş Florya'ya geliyor ve 'çim' sahaya kavuşuyor.
Dereağzı'ndaki kar temizlenince bu kez de Fenerbahçe'ye misafir oluyor Beşiktaş. Eski centilmen günler! Hey gidi hey...
Maç tarihi gelip çatıyor. Tipi nedeniyle maç erteleniyor. Hatta ligler bile erteleniyor. "Ali Sami Yen'de 10 Bin Ton Kar Var" diye manşet atılıyor gazetelere.
Maç yeniden oynanmak isteniyor, yeniden iptal ediliyor kar yağışı nedeniyle. Aynı kısmetsizlik bir daha yaşanıyor ve maç bir daha iptal ediliyor.
Bunun üzerine UEFA ültimatom veriyor. 'Ya temizlersiniz ya da başka bir yerde oynatırız', deniyor. 3 kez maçın iptal edilmesinden sonra maç İzmir'e veriliyor.
Elbiseler golden korumuyor Beşiktaş'ı. Dinamo Kiev İzmir'de elini kolunu sallaya sallaya 5 tane atıyor Beşiktaş'a. Rövanşta da 2-0 Kiev kazanıyor yine.
Kiev ise yarı finalde Porto ile eşleşiyor ve eleniyor. Porto ise o sene kupayı kazanıyor...
Bizde de bugün de olduğu gibi 'futbolumuz bu kadar, sağlık olsun' deniyor. Beşiktaş ise sattığı ama oynatamadığı maçın biletlerinin zararını taraftarlarına geri ödüyor...
Kısacası bugün 'uzay takımı' Beşiktaş diye bakıp gülümsediğimiz fotoğraf aslında Çernobil faciasının acı hikâyesinin küçük bir parçasından ibaret...