Nüfus Mübadelesi Kimler Arasında Gerçekleşmiştir?
Osmanlı İmparatorluğu'nda farklı millet ve kültürlere ait çok fazla insan bulunmaktaydı. Osmanlı Devleti'nin çökmesinden sonra birçok azınlık Anadolu sınırlarından uzakta kalmıştır. Hatta o dönemde Yunanistan en fazla Türkü barındıran ülkelerden bir haline gelmiştir. Kurtuluş Savaşı'ndan hemen sonra yapılan nüfus mübadelesi insanlar üzerinde derin acılar, ayrılıklar bırakmıştır. Aynı zamanda devletlerde ekonomik ve siyasal ciddi problemleri de beraberinde getirmiştir. Peki, nüfus mübadelesi kimler arasında gerçekleşti? İşte detaylar...
Mübadelenin sözlük anlamı değişim ve değiştirmedir. İki ülke ve siyasi bir oluşum arasında yapılan antlaşma ile kitlelerin zorunlu olarak yer değiştirmesine ise nüfus mübadelesi denilmektedir. Bu zorunluluk kapsamında göçe dahil olanlara ise mübadil denilmektedir. Özellikle I. Dünya Savaşı'ndan sonra devletlerin dağılmasıyla bu mübadeleler zorunlu bir hal oluşturdu. Nüfus mübadelesi, Lozan şehrinde yapılan antlaşma ile resmileştirildi. Azınlıkların mal ve can güvenliğinin korunması, mübadelelerin düzenlenmesi için ise bir karma komisyon kuruldu. O dönemin önemli hareketlerinden olan nüfus mübadelesiyle ilgili merak edilenleri sizler için derledik...
NÜFUS MÜBADELESİ KİMLER ARASINDA GERÇEKLEŞTİ?
Osmanlı Devleti Balkan Savaş'ından sonra Rumeli topraklarının çoğunluğunu kaybetti. Rumeli topraklarında kalan Müslüman Türkler, Yunanlılar tarafından potansiyel tehlike olarak görülmekteydi. Selanik ve çevresindeki şehirler ile adalar, Epir Bölgesi'nde on sene boyunca Müslümanlara karşı baskılar ve katliamlar yapıldı.
1922 yılında Yunan orduları yenilerek Anadolu'dan ayrıldı. Bu orduların ayrılmasından dolayı Anadolulu Rumlar can güvenliklerinden endişe ederek Yunanistan'a göç etti. 1.069.967 Rum, Yunanistan'a gelip Müslümanları evlerinden çıkarmaya çalıştı, kendileri yerleşti. Hem Yunanistan'da boş arazi sorunu hem de Türkiye'deki azınlıklardan kaynaklanan problemlerin artması ile bir antlaşma yapılmaya karar verildi. Lozan şehrinde Türkiye ve Yunanistan arasında mübadele sözleşmesi imzalandı. Bu mübadele sonucu 1.200.000 Hristiyan Rum, Yunanistan'a ve 500.000 Müslüman Türk ise Türkiye'ye göç etmiştir. Mübadelede kıstas olarak din kullanılmıştır. Türkiye'de mübadeleden muaf tutulanlar İstanbul'da, Bozcaada'da ve Gökçeada'da oturan Rumlardır. Yunanistan Krallığı'nda ise Batı Trakya Türkleri muaf tutuldu. Yunanistan'ın Drama, Giritli, Midilli, Selanik, Kavala, Vodina ve Yanya'dan gelen Müslüman Türkler, Doğu Trakya ve Batı Anadolu'ya yerleştiler. Ayrıca Balıkesir, Adana, Bilecik, Çanakkale, İstanbul, Edirne, İzmir, Kocaeli, Manisa, Mersin ve Samsun'a da birçok Müslüman Türk yerleşti.
Yorum Yazın