Hepimizin Hayran Olduğu "Cumhuriyeti Biz Böyle Kazandık" Fotoğrafının Hikayesini Bir de Gülse Birsel'den Duyun
29 Ekim 2023 bizim için çok coşkulu, çok heyecan dolu. Cumhuriyet'imizin 100. yılını kutladığımız bu günde hepimiz birbirinden güzel anma, kutlama mesajları ve fotoğrafları paylaşmaya devam ediyoruz. Atamızı yad ettiğimiz bu günde sosyal medyada karşımıza sıklıkla çıkan paylaşımlardan biri de 'Cumhuriyeti biz böyle kazandık' fotoğrafı. Peki bu fotoğrafın gerçek hikayesini biliyor musunuz?
Türkiye Cumhuriyeti, 29 Ekim 2023 Pazar günü 100. yaşını kutluyor.
Bundan 100 yıl önce 29 Ekim günü TBMM'ye sunulan bir anayasa değişikliğinin kabul edilmesi ile ilan edilen yeni yönetim biçimi Cumhuriyet, bugün yıldönümünü kutluyor.
Cumhuriyet coşkusunu içinde taşıyanlar, sosyal medyada bugün özelinde paylaşımlar yapmaya devam ediyor bir yandan.
Mesajlar, fotoğraflar, karikatürler, videolar ve aklınıza gelebilecek pek çok paylaşım sosyal medyada karşımıza çıkıyor. Herkes Atatürk'ü, silah arkadaşlarını ve bu memleket için varını yoğunu ortaya koyan Türk halkını minnetle anıyor.
Sosyal medyada karşımıza en çok çıkan anma görsellerinden bir tanesi de "Cumhuriyeti biz böyle kazandık" fotoğrafı.
Bu fotoğraf 1933 yılında Uşak'ta çekiliyor. Kurtuluş Savaşı'nda Yunan işgaline dur demeyi başaran kahraman Uşak halkı, topraklarını vermemiş olmanın gururunu ve mutluluğunu yaşıyor. Yazmış oldukları destanın 10. yılını davullu zurnalı bir törenle kutluyorlar. Cumhuriyet'i kutladıkları bu fotoğrafı da, Uşak'ın ilk fotoğrafçısı Hüsnü Kazım Özler, yani Foto Kazım çekiyor. Tarihe miras kalan bu kare onun elleriyle ölümsüzlük kazanıyor yani.
Bu fotoğraf yıllardır sosyal medyada gördüğümüz, renklendirilen ve bizleri duygulandıran bir anı haline geldi.
Ayrıca orijinal hali Uşak Belediyesi Kent Tarihi Müzesi'nde sergileniyor.
Bu fotoğrafın asıl hikayesini 2015 yılında Gülse Birsel'den öğrenmiştik. Kendisi "Uşaklı bir ailenin hikayesi... Benim ailemin..." başlığı attığı yazısında, bu anlamlı ikonik fotoğrafın tozlu hikayesini anlatmıştı bizlere.
'Cumhuriyeti biz böyle kazandık’ başlıklı, Kurtuluş Savaşı'nın sembollerinden biri haline gelmiş bu meşhur fotoğrafı biliyorsunuz. Bu fotoğraf 1933 yılında çekilmiş. O yoksul, Cumhuriyeti küçük imkanlar ama gururla kutlayan şehir, Uşak. Yani babamın memleketi.'
Kendisi daha önce dedesinin İstiklal Savaşı gazisi olduğundan bahsetmişti.
'Onun babası, yani dedem, İstiklal Savaşı'nda 4 madalya almış Asım Bey. O zaman Kurtuluş Savaşı'nda mücadele edenlere çokça dendiği gibi, lakabı ‘Mücahit Asım’. ‘Cihat’ kelimesinin şimdi Ortadoğu'da olduğu gibi üzerine bomba bağlayıp masum insanların ortasında patlatmak için kullanılmadığı, bu vatanın bağımsızlığı için mertçe savaşmayı ifade ettiği yıllar.
Dedemin 33 kurşun deliği olan bir pelerini var, ilginç bir savaş anısı olarak sonradan Tarih Kurumu'na bağışlanmış.'
Fotoğraftaki siyah ceketli, kravatlı adam Gülse Birsel'in babasının kuzeniymiş.
'Fotoğrafın ilginç ve benimle ilgili hikayesine gelelim: 1933 yılının Cumhuriyet Bayramı'nda çekiliyor. Uşak'ın ilk fotoğrafçısı Hüsnü Kazım Özler tarafından. Babamın deyimiyle 'Foto Kazım'.
Fotoğrafta gördüğünüz siyah ceketli, kravatlı adam, babamın kuzeni! Dedem Mücahit Asım'ın eşinin (yani babaannemin) dayısının oğlu Kamil Kabalak. Uşak o zaman Kütahya'ya bağlı bir ilçe ve Kamil Bey de o ilçenin belediye başkanı.'
1990'larda arşivden çıkarmış oldukları bu fotoğrafı yanlışlıkla "Ankara" olarak kaydetmişler.
'1990'ların başında babam bu fotoğrafı evde buluyor! Resimdeki kuzeni Kamil Kabalak'ın oğlu Hasan Kabalak'a, Ankara'ya yolluyor. Onlar da Genelkurmay Başkanlığı'nın arşivine gönderiyorlar. Fakat arşive yanlışlıkla Ankara'da 1929'da çekilmiş diye kaydediliyor.'
Daha sonra Kamil Kabalak'ın yeğeni fotoğrafın Uşak'ta çekildiğini söyleyerek, Ankara ibaresinin değiştirilmesi için dava açıyor.
'2007 yılında, fotoğraftaki Kamil Kabalak'ın yeğeni, (maalesef çok yakın zamanda rahmetli olan) Tuğgeneral Zeki Güngör, dayısının bulunduğu resmi, bir askeri tesiste 'Ankara–1929' yazısıyla görüyor. Düzeltilmesi için dava açıyor. Fotoğrafın Uşak'ta çekildiği tespit ediliyor.'
Yorum Yazın