Evde, AVM'de, Sokakta, Toplu Ulaşım Aracında: Deprem Öncesi, Sırası ve Sonrasında Yapmanız Gerekenler!
Ülkemizde yaşanan Kahramanmaraş depremi tüm insanlarımızda bir deprem korkusu oluşmasına neden oldu. Bu korku ise 'eğer deprem olursa ne yapmalıyım?' sorusunu beraberinde getirdi. Önlem alma konusunda ne yazık ki zayıf olan ülkemiz için İBB Deprem ve Zemin İnceleme Şube Müdürlüğü, birçok farklı mekan için deprem sırasında alınması gereken önlemleri açıkladı.
Deprem öncesinde evde, okulda ya da iş yerinde alabileceğiniz önlemler şunlardır;
Evinizde bir pilli radyo, el feneri ve ilk yardım çantası bulundurun ve bunların nerede saklandığını evde yaşayanlara mutlaka öğretin.
İlk yardım uygulamalarını mutlaka öğrenin ve ailenize de öğretin.
Evinizin; elektrik sigortasının, su ve gaz vanalarının yerlerini öğrenin ve evde yaşayanlara bunları nasıl kapatacaklarını öğretin. Yakında bu iş için kullanılabilecek bir kurbağacık anahtar bulundurun.
Yüksek raflara ağır cisimler koymayın.
Ağır beyaz eşyayı ve ağır mobilyayı döşemeye veya duvara bağlayın. Örneğin, mutfak raflarını ve kitap raflarını vida ile duvara sabitleyin.
Deprem sırasında aile fertlerinin birbirinden ayrılmaları halinde yeniden nerede buluşabileceklerini planlayın.
Okul yöneticileri ve öğretmenler sınıflarda depremden korunmayı öğrencilere anlatmalı ve tatbikatlar(acil durum planı) yaptırmalıdır.
Okul yöneticileri deprem sonrasında okul binalarının tahliyesini ve kurtarma işlerini planlamalı, yangın, gaz kaçakları, su ve kanalizasyon borusu patlamalarına karşı tedbirler almalıdır.
Çalıştığınız birimin veya işyerinin acil durum planlarının ve kendinize düşen bir sorumluk olup olmadığını öğrenin. Çalıştığınız işyerinde emniyeti sağlamak için neler yapmanız gerektiğini mutlaka bilin.
Düşebilecek veya insanlara zarar verebilecek iş makinaları veya ağır cisimleri mutlaka sabitleyin.
Eğer deprem sırasında 1-2 katlı binaların içindeyseniz alabileceğiniz önlemler şunlardır;
Depreme uykuda yakalanır ve yataktan kalkamazsanız şiltenin altına sığınabilirsiniz.
Eğer masaya yakın bir konumdaysanız masanın altına sığınarak çök-kapan-tutun hareketini uygulayabilirsiniz.
Evin içerisinde kapılara yakın olan yerlere devrilme ihtimali olan eşyaları yerleştirmemek gerekir. bu eşyalar deprem sırasında devrilerek kapıya ulaşmanızı engelleyebilir.
Merdiven, asansör veya balkonlar uzak durulması gereken yerlerin başında gelir. Çünkü en çok hasar oralarda olur.
Gazla ve elektrikle çalışan ev aletlerini (soba ve ocak gibi) mümkünse hemen kapatın. Kapatamıyorsanız bunlara yakın olanlara kapatmaya çalışmalarını söyleyin.
Tuvalet ya da banyoda iseniz kendinizi aynadan ya da raflardan düşebilecek eşyalardan koruyun. Genellikle tuvalet ve banyo küçük hacimli odalar olduğu için depreme daha dayanıklı olabilir.
Banyoda depreme yakalanırsanız başınızı yumuşak bir şeyle korumaya çalışın. Banyo ve tuvalet küçük olduğu için daha güvenlidir ve orada kalınması daha doğru olabilir.
Bulunduğunuz mahalleden uzaklaşmak ya da şehir dışına çıkmak için arabanızı kullanmayınız. Trafik istediğiniz yere ulaşmanıza büyük ihtimalle engel olacaktır. Onun yerine yaşadığınız yerin toplanma alanına ulaşın.
Telefonunuzu sadece acil durumlarda kullanın.
Deprem sona erdikten sonra eğer imkanınız varsa fişleri prizden çekin, ocakları söndürün, ana musluğu kapatın ve ana sigortayı gevşetin.
Depreme apartmanda yakalanırsanız;
Yangın merdivenlerini ya da tahliye yollarını açık tutmaya özen gösterin.
Eğer apartmanda ortak bir tehlike çıkış kapısı bulunuyorsa mutlaka orayı açık bırakın.
Binadan çıkmaya çalışırken asansörü kullanmayın.
Eğer deprem sırasında asansörde iseniz ilk düğmeye basın ve inebileceğiniz ilk katta asansörü terk edin.
Deprem sırasında sokakta ya da bir iş merkezindeyseniz almanız gereken önlemler şunlardır;
Sokaklarda en tehlikeli şeyler yıkılabilen ya da devrilebilen direkler, levhalardır. Eğer depreme sokakta yakalanırsanız bu gibi şeylerden uzaklaşın ve kendinizi çök-kapan-tutun hareketi ile korumaya alın.
Geniş ve açık alanlara konumuz yakında o bölgelere gidin.
Eğer yakınınızda geniş bir yol varsa ve trafik uygunsa yolun ortasında bulunan refüje gidin ve orada bekleyin.
İçecek otomatlarından, levhalardan ve bahçe duvarlarından olabildiğince uzak durun.
Eğer çanta ya da torbanız varsa bunlar ile başınızı korumaya alın. bunlardan hiçbirisi yoksa korunmak için ellerinizi kullanın.
Yüksek yapılarda depreme yakalanırsanız;
Üst katlar alt katlara oranla daha fazla sallanacaktır. bunu bilmeli ve sakinliğinizi korumalısınız.
Masaya yakınsanız altına girmeli ve çök-kapan-tutun hareketi ile kendinizi güvence altına almalısınız.
Başınızı çanta, minder, kitap, klasör gibi şeylerle koruyabilirsiniz. Dolap, kahve makinesi ve sebil gibi şeylerden uzak, kolonlara ise yakın bir şekilde durmalısınız.
Asansörde iseniz bütün düğmelere basın ve asansör durduğu ilk katta asansörden inin.
Büyük market ve mağazalarda;
Büyük kolonların yanında durmaya çalışın. Raflardan ve dolaplardan olabildiğince uzak durun.
Yangın çıkışlarına, merdivenlere ve yürüyen merdivenlere koşmayın.
Yapılan anonsları dinleyin. Mağaza güvenlik personelinin uyarı ve önerilerini yerine getirin. Onlara uyun ve dediklerini yapın.
Satın aldığınız şeyleri bırakın ve dışarı çıkarken ellerinizin boş olmasına özen gösterin.
Tiyatro, sinema, stadyum alanlarında;
Gösteri sırasında salon karanlık olabilir. Bu nedenle panik yapmayın. Güvenlik görevlilerine dikkat edin ve onları dinleyin.
Yönetici ve yetkililerin söylediklerini dinleyerek uymaya çalışın.
Başınızı bir çanta ile koruyun veya sıralar arasında çömelip ellerinizle başınızı koruyun.
Tavanda büyük bir aydınlatma armatürü veya avize varsa bunların altından uzaklaşın.
Stadyumda iseniz en güvenli yer sahanın ortasıdır. Sahanın ortasına gitmeye çalışın ve bunu yaparken sakinliğinizi koruyun.
Toplu ulaşım araçlarında;
Raflara konulmuş eşyalar düşebilir. Başınızı elleriniz ile koruyun.
Ellerinizle direklere ve tutunacak yerlere sıkıca tutunun.
Araç durunca herhangi bir anons yapılmadan dışarı çıkmayın.
Ters yönden gelebilecek araçlara dikkat edin.
Elektrikler kesilmiş ise bir anda çok karanlık olabilir. Kısa bir süre sonra acil durum ışıkları yanar. Işıklar yanana kadar sakinliğinizi koruyun.
Görevlilerin sözlerine uyun.
İstasyonda tren beklerken deprem olursa, düşen cisimlere dikkat edin ve kolonların yanında bekleyin.
Metro – tren istasyonunda, üst geçitlerde ve köprü üstünde;
İstasyon yöneticilerinin söylediklerini dinleyin ve onlara uyun.
Köprünün yıkılma ve devrilme olasılığı olsa da parmaklıklara tutunun ve kendinizi korumaya alın.
Parmaklıklara ve tırabzanlara sıkıca tutunun.
İstasyondaki hoparlörlerde yapılan yayınları dinleyin, deprem haberlerini alın.
Sarsıntının dinmesini bekleyin.
Çocuk ve yaşlılara dikkat edin onları kollayın.
Parmaklıklara tutunun sonra merdivenlerden inip uzaklaşın.
Araba kullanırken;
Depremden sonra pek çok kişi aracı ile yola çıkacaktır. Yoğun bir trafik sıkışıklığı bu durumda kaçınılmazdır. Kaza ve çarpmalara dikkat edin ve önlemeye çalışın.
İlk anda yavaş yavaş sağa yanaşıp durun. Motoru durdurun, kontak anahtarı yerinde kalsın, pencereleri ve kapıları kapatın ancak arabadan kapıları kilitlemeden çıkın.
Eğer otoyolda iseniz yolun kenarındaki aydınlatma direklerine ve eğer varsa ses yalıtım duvarlarına dikkat edin.
Tünel giriş ve çıkış yakınlarında durmayın buralarda yamaç kaymaları ve kaya düşmeleri olabilir.
Radyodan yoldaki hasar ve diğer durumlar hakkında bilgi almaya çalışın.
Büyük kamyon ve tankerlerden uzak durun.
Otoyol da araç sürerken yoldaki anormal durumları ve yangınları cep telefonu ya da yol kenarındaki acil telefon ile ilgililere haber verin.
Yeraltı geçitlerinde;
Yeraltı çarşısı ya da yaya geçidinde eğer yangın, gaz sızıntısı ve su basması yoksa yeryüzünden daha güvenlidir. Bu nedenle olabildiğince sakin olmaya çalışın.
Vitrinlerden uzak durun.
Düşen cisimlere dikkat edin kendinizi koruyun.
Elektrik kesilse bile yangın çıkışı işaretleri yanık kalabilir. Paniğe kapılmadan hareket edin.
Hemen çıkış merdivenlerine koşup yukarı çıkmaya çalışmayın.
Eğer yangın olursa ağzınıza bir mendil ya da bez tutun. Duvarların kenarlarında çömelmiş ya da yere eğilmiş konumda bulunduğunuz yeri boşaltmaya çalışın.
Depremden hemen sonra evde, okulda ya da iş yerinde yapabilecekleriniz şu şekildedir;
Büyük bir depremden sonra artçı sarsıntılar devam eder. Bu artçı depremlere karşı hazırlıklı olun ve yetkililer izin vermedikçe evlerinize girmeyin. Bazı artçı sarsıntılar zayıflamış yapılarda hasar oluşturacak kadar büyük olabilir.
Kendinizin ve çevrenizdeki insanların yaralanıp yaralanmadığını kontrol ediniz. Gerekiyorsa ilk yardım yapın.
Su, gaz ve elektrik tesisatını kontrol ediniz, hasar görmüş iseler derhal vanaları ve sigortaları kapatınız.
Gaz kaçakları olup olmadığını kokuya dikkat ederek kontrol ediniz. Gaz kaçağı olduğunu anlarsanız hemen pencereleri ve kapıları açı, gaz vanasını kapatın, binayı hemen terk edin ve sorumluları haberdar edin.
Acil kurtarma hakkında bilgi sahibi olmak için radyonuzu açın. Çok gerekli olmadıkça telefonu kullanmayın ve hatların daha acil haberleşmeler için kullanılabilmesine yardımcı olun.
Hasar görmüş binalardan uzak durun. Kırık cam, döküntü, çivi vs. gibi tehlikelerden korunmak için bot ve eldiven giyin.
Acil durum planlarına ve bu planların uygulayıcılarının direktiflerine dikkatle uyun.
Tsunami veya deniz kabarması olabilecek bölgelerde plajlardan ve kıyılardan uzaklaşın.
Görevli ve sorumlu olmadığınız takdirde hasar bölgesine ve hasarlı binalara girmeyin.
Ana şoku izleyen art sarsıntıların yeni hasarlara sebep olabileceğini unutmayın ve bunlara karşı hazırlıkla olun.
Yorum Yazın
Deprem öncesi yapmamız gereken tek bir şey var ama söyleyince suç oluyo
Bize verilen egitimde, banyo ve tuvaletlerde fayanslarin tehlike tesgil ettigi anlatildi. Depremde kirilip patlar gibi yerinden firliyormus. Evet bizim evde ... Devamını Gör