Çekilen İlk Röntgenden Uranüsün Keşfine: Tarihte Büyük Yankılar Uyandıran 10 İnanılmaz Belge ve İcat
Tarih, binlerce icat ve keşif barındırır. Bunların birçoğunu kitaplardan ve internetten görebiliyoruz. Peki, bu keşiflerden bazılarını ilk ağızdan duymak nasıl olurdu? Keşfedilen bir gezegenin duyurulduğu mektubu okumak ister miydiniz? Bu tür belgelerden penisilinin tesadüfen nasıl bulunduğuna dair ufuk açacak bilgileri okumak için buyurun içeriğimize👇
1. Parheli çizimi👇
1734 yılında İngiltere’de yaşayan Martha Gerrish adlı bir kadın, gökyüzünde nadir bir astronomik bir görüntü gözlemlediğini yazdı. Gökyüzünde güneşin yanında iki hale olarak görünen optik bir fenomen olan parhelin bir diğer adıyla yalancı güneşin gözlemlenişinin kanıtıydı bu yazı. Birçok kadının eğitime sınırlı eriştiği ve erkekler kadar zeki olmadığı düşünüldüğü bir döneme ait bu belge; bir kadının kendi adına gönderdiği ilk mektup niteliğinde.
2. Edwin Smith papirüsü👇
Edwin Smith papirüsü, dünyanın en eski cerrahi dokümanı olup M.Ö. 16. yüzyılına aittir. Hiyeroglif sistemi ile yazılan bu doküman, hastalıkların teşhisine ve ameliyata odaklanır. Papirüs, Eski Mısır’ın tıp alanındaki bilgisinin ne kadar geniş ve olağanüstü olduğunun bir kanıtı. Kırıklar, çıkıklar ve yaralar dahil olmak üzere kırk sekiz farklı travma türünün açıklamaları; bağırsaklar ve kan damarlarının da dahil olduğu çeşitli fiziksel fonksiyonlarının analizini içeren metin; tıbbi kanıta dayalı, bilimsel bir yaklaşımın erken bir örneğidir.
3. Hooke’un “Mikrograf ”eseri👇
On yedinci yüzyılın başlarında, Avrupa'da bilim tarihine geçecek bir alet icat edildi: bileşik mikroskop. On yedinci yüzyılın sonunda bilim insanları; bu icat sayesinde kan hücrelerini, mikroorganizmaları, bakterileri ve çok daha fazlasını keşfetti. Bu bilim insanlarından olan Robert Hooke, 'Mikrograf' adlı kitabı mikroskopi hakkındaki ilk önemli eserdir. Hooke gözlemlediği bitki ve böceklere yer verirken ilk kez hücre tanımı bu kitapta yapılmıştır.
4. Edward Jenner’ın bistürisiyle yaptığı sağlık devrimi, çiçek aşısı👇
On sekizinci yüzyıl Avrupası'nda her yıl, yaklaşık 400.000 insan çiçek hastalığından hayatını kaybetti. Hastalığa yakalananlarda ağrılı çıbanlar, ateş ve kusma görülmekteydi. Virüsten kurtulan kişilerde ise yaralar kalır hatta hastalığı geçiren bazı kişiler görme duyusunu kaybederdi. Ancak çiçek hastalığının hiç bulaşmadığı bir grup vardı: sütçüler. Edward Jenner adlı bir cerrah, bu kişilerin sığır çiçeğine maruz kalmalarının onlara bir şekilde çiçek hastalığına karşı bağışıklık kazandırdığı sonucuna vardı. Jenner, bu teorisini test etmek için neşterini kullanarak sığır çiçeği püstüllerinden az miktarda sıvıyı sekiz yaşındaki sağlıklı bir çocuğa aktardı. Çocuk, daha sonra çiçek hastalığına yakalansa da etkilenmedi. Jenner, böylelikle aşılamaya yönelik ilk bilimsel yaklaşımı geliştirmiş oldu.
5. Wilhelm Röntgen'in eşi Anna Bertha Ludwig eli, dünyanın ilk röntgeni👇
Birçok büyük buluş gibi, X-ışını da tesadüfen keşfedildi. 1895 yılında Alman mühendis ve fizikçi Wilhelm Conrad Röntgen, radyasyon üzerine bir çalışma yürütmekkteydi. Katot ışınlarının camdan geçip geçemeyeceğini test eden bir deneyde, radyasyonun oldukça kalın ekranlardan geçebildiğini fark etti. Kısa bir süre sonra, X-ışınlarının insan dokularından geçerek iskelet ve organları gösterebileceğini keşfetti. Eşi Anna Bertha'nın ilk röntgenini çekti. Anna Bertha, elinin röntgeni karşısında dehşete düştü.
'Sanki kendi ölümümü gördüm.'
6. Alexander Fleming’in penisilini👇
Bilim tarihi çok sayıda şans eseri keşifle doludur ancak çok azı penisilinin keşfi kadar etkili olmuştur. 1928'de bakteriyoloji profesörü Alexander Fleming, çalışmalarına birkaç hafta ara verdi. Laboratuvarına geri döndüğünde petri kaplarının kontamine yani tehlikeli atık olduğunu fark etti. Küfün antibakteriyel bir madde olma potansiyelini fark eden Fleming, bu maddeyi saflaştırmaya çalıştı. 1940 yılına kadar bilim adamları Howard Florey ve Ernst Chain, penisilini ilaç formuna başarıyla ulaştırdı Antibiyotikler, o zamandan beri tahminen iki yüz milyon hayat kurtaran bir ilaç sınıfının ilki oldu.
7. Crookes tüpü👇
Wilhelm Röntgen de 1895 yılında Crookes tüpü sayesinde X ışınlarını keşfetti. Bu gizemli ışınların Crookes'un ölülerle iletişim kurmasına yardımcı olduğuna inanılıyordu. Daha sonra bu gizemli ışınların, elektron akımları olan katot ışınları olduğu tespit edildi.
8. Viktorya dönemi dinozorları👇
Dinozor avcısı Gideon Mantell, 1849'da İngiltere'nin güneyindeki Jura kıyılarında dinozor fosillerinden yaptığı keşiflerden elde ettiği ayrıntılı çizimleri Royal Society topluluğuna gönderdi. Royal Society kütüphanecisi Keith Moore, bazı çizimlerin aslında Mantell'in eşi tarafından yapıldığını; keşfedilenleri diğer bilim insanlarına göstermek için gerekli bulunduğunu söyledi. Moore, bu çizimlerin koleksiyoncular için olduğu kadar anatomistler için de çok önemli olduğunu ekliyor.
'Bugünlerde bir dinozorun neye benzediğini az çok biliyoruz ve bu çizimler gerçekten yardımcı oldu.'
9. Uranüs'ün keşfi👇
William Herschel 1782'de Royal Society adlı derneğe bir mektup yazarak güneş sistemimizin ana gezegenini bulduğunu söyledi. Bilim insanları, o dönemde gökyüzünde neler olduğunu bildiklerini düşündüğü için bu hayli şaşırtıcı bir keşifti. Bu modern tarihte keşfedilen ilk gezegendi.
10. Erken fotoğrafçılık deneyleri👇
Bir mucit olan William Henry Fox Talbot, günümüzde fotoğrafçılığın öncüsü olarak görülür. Zayıf çizim yeteneğinden bıkan Talbot, fotoğraf çekmenin yeni bir yolunu bulmaya çalıştı. 1833 yılında İtalya'daki Como Gölü'nü ziyaret ederken manzarayı çizmedeki başarısızlığı, eskizleri kendisi için otomatik olarak yapacak ışığa duyarlı kağıtla yeni bir makine hayal etmesine neden oldu. İngiltere'ye döndüğünde Wiltshire'daki Lacock Abbey'deki evinde bu proje üzerinde çalışmaya başladı. Thomas Wedgwood çoktan fotogramlar -yaprakların ve diğer nesnelerin silüetleri- yapmıştı ama bunlar hızla soldu.
İşlemi, ışığa duyarlı hale getirilmiş kağıda dayandırdı. Fox Talbot, fotoğrafçılığın üç ana unsurunu ilerletti: geliştirme, düzeltme ve baskı.
Fotoğraf kağıdını sadece ışığa maruz bırakmak bir görüntü oluştursa da, son derece uzun pozlama süreleri gerektiriyordu. Tesadüfen, çok kısa bir pozlamadan sonra bir görüntü olduğunu keşfetti. Görüntüyü kimyasal olarak negatife dönüştürebileceğini buldu. Bu negatifteki görüntü daha sonra kimyasal bir solüsyonla sabitlendi. Işığa duyarlı gümüşü kaldırdı ve resmin parlak ışıkta görüntülenmesini sağladı.
Yorum Yazın