Türkiye Cumhuriyeti Tarihine Damgasını Vurmuş 44 Fotoğraf
1. 1927 - Atatürk Nutuk okurken
Atatürk 15-20 Kasım 1927 tarihleri arasında 19 Mayıs 1919'dan o güne kadar geçen Milli Mücadele ve İnkılapları anlattığı CHP kurultayından bir fotoğraf.
2. 1935 - Kadınların ilk seçim heyecanı
TBMM, kadınların seçme ve seçilme hakkını Aralık 1934 yılında yasalaştırmıştı. Fotoğraf 8 Şubat 1935 tarihinde ilk kez milletvekili seçimlerinde oy kullanan Zonguldaklı kadınlara ait.
3. 1960 - 27 Mayıs Darbesi
10 yıllık Demokrat Parti iktidarını bitiren ve ilk cumhuriyetin ilk askeri darbe metnini dönemin albayı Alparslan Türkeş okuyor.
4. 1960 - Adnan Menderes'in İdamı
27 Mayıs Darbesinden sonra darbeciler tarafından kurulan mahkemede Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan'ın idam edilmesine karar verildi. Adnan Menderes'in idamıyla ilk kez halkın seçtiği bir başbakan idam edildi. Türkiye Büyük Millet Meclisi 1990 yılında çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilenlere itibarlarını iade etti.
5. 1971 - 12 Mart Muhtırası
12 Mart 1971 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç ve kuvvet komutanlarının önderliğinde Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'a muhtıra veriliyor ve hükümet istifaya zorlanıyordu. Fotoğraf Süleyman Demirel'in istifa konuşmasından.
6. 1972 - Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idamı
3 sosyalist devrimci, öğrenci lideri olan Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan anayasayı ''tağyir, tebdil veya ilgaya cebren teşebbüs suçundan'' idam cezasına çarptırıldı. Deniz Gezmiş savunmasında ''Düşüncelerimizi mezara kadar götürürüz. Nasıl burada namluların ve dipçiklerin gölgesi altında konuşuyorsak, düşüncelerimizi her zaman açıkça ifade ederiz. Tarih evvelce bunu yapanları nasıl temize çıkarmışsa bizi de temize çıkaracaktır, buna da inanıyoruz,'' demişti. Fotoğraf savunmasını yaptığı mahkeme salonundan.
7. 1974 - Kıbrıs Harekatı
Fotoğraf Kıbrıs Harekatı'na katılan askerlere karşı yerli halkın coşku dolu sevgi gösterilerinden
8. 1977 - Kanlı 1 Mayıs
1977 yılındaki 1 Mayıs kutlamalarında silahlar yürüyüş yapan işçi ve emekçilerin üzerine doğruluyor ve isimsiz tetikçiler resmi rakamlara göre 34 kişinin ölümüne ve 136 kişinin yaralanmasına neden oluyordu.
9. 1977 - Bülent Ecevit'e suikast girişimi
Bülent Ecevit seçim kampanyası için gittiği İzmir hava meydanında 29 Mayıs 1977 Cumartesi günü Kontrgerilla tarafından düzenlendiği iddia edilen suikastten sağ kurtulmuştu.
10. 1980 - 12 Eylül Darbesi
12 Eylül 1980 darbesi Türk siyasi hayatına ve demokrasisine dur diyen askeri darbelerin üçüncüsü olarak tarihe geçti. Fotoğrafta Kenan Evren darbe bildirisini okuyor.
11. 1980 - Erdal Eren'in idamı
Bir askeri öldürdüğü iddiasıyla tutuklanan Erdal Eren 12 Eylül Darbesinden 14 gün sonra idam edilmişti. Erdal Eren, idam edilmeden 16 saat önce kendisini ziyaret eden gazeteciler Savaş Ay ve Emin Çölaşan'a, 'Avukatıyla görüştürülmediğini, 18 yaşının altında olmasına rağmen idam edilmek istendiğini, yaşının 18'den küçük olduğunu tespit edecek olan kemik testi yapılması talebinin kabul edilmediğini, vurduğu söylenen jandarma erine çok uzaktan ateş açtığını ama otopside yakın atışla öldüğünün kanıtlandığını, kendisini ibret olsun diye asacaklarını ve ölümden korkmadığını' söyledi. Savaş Ay, Erdal Eren'in bu fotoğrafı için ''Erdal Eren'i son anlarında çektiğim o fotoğrafları, milyonlarca kişi gibi Sezen Aksu da görmüş ve çok etkilenmiş. Anlatırken, 'Öylesine masum, öylesine ölümden uzak, öylesine genç ki... Hikayesini de okudum. Ama beni esas vuran o 'son bakış' fotoğrafıydı Savaş.'' demişti.
Aysel Gürel, Erdal için
'Bir an duruşu gibi
Ömrün gidişi gibi
Veda ederken
Aşk ateşi gibi söner iç çekişler
Amman amman yandım aman
Acı yüzler'
dizelerini yazarken Sezen Aksu da
Aman aman acı yüzler
Kurşun gibi izler
Son bakıştaki o gözler kaldı aklımızda
Aman aman…
dizelerini yazıyordu
12. 1982 - Yılmaz Güney'in Cannes'da Altın Palmiye Ödülü alması
Türk Sinemasının en önemli isimlerinden olan Yılmaz Güney yurt dışında sürgün yaşarken 1982'de senaryosunu yazdığı Yol filmiye Altın Palmiye ödülünü almış ve yumruğunu havaya kaldırdığı bu fotoğraf hafızalardan silinmemişti.
13. 1983 - Papa ve suikastçisi Mehmet Ali Ağca'nın görüşmesi
1981'de Papa II. Jean Paul'a suikast düzenleyen ve 22 Mart 1986'da İtalya'da ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Mehmet Ali Ağca, suikastten 4 gün sonra Papa tarafından affedilmişti. II. Jean Paul, Ağca'yı 27 Aralık 1983'te İtalyan cezaevinde ziyaret etti, ikili bu görüntüyü vermişlerdi.
14. 1988 - Turgut Özal'a suikast girişimi
Başbakan Turgut Özal'a 1988 yılında ANAP kongresi sırasında Kartal Demirağ tarafından suikast girişiminde bulunulmuştu. Özal, bu saldırıda parmağından yaralanmış, sonra kürsüye çıkarak konuşmasını tamamlamıştı.
15. 1988 - Olimpiyatlarda güreş dışında gelen ilk altın madalya
1986 yılında Melbourn'de Türk Büyükelçiliği'ne sığınarak iltica talebinde bulunan Bulgar vatandaşı olan Türk sporcu Naim Süleymanoğlu Türk vatandaşlığına geçmişti. Bulgaristan'a 1 milyon dolar ödenerek 1988 Seul Olimpiyatları'na katılan Süleymanoğlu, 6 dünya 9 olimpiyat rekoru kırarak Türkiye'ye güreş dışında ilk altın madalyasını getirmişti.
16. 1993 - Sivas Katliamı
2 Temmuz 1993 tarihinde İki otel çalışanı ve 33 aydının diri diri yakılarak can verdiği Sivas Katliamı'nın zihinlerde yer eden bu fotoğrafında, hayatlarını kaybeden Metin Altıok, Behçet Aysan ve Uğur Kaynar katillerin otelin içine girip saldırma ihtimaline karşı merdivende bekliyorlar.
17. 1996 - Susurluk Kazası
Türkiye Cumhuriyetinin en büyük skandallarından birinin ortaya çıkmasına neden olan kazada aynı arabada DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Bucak yaralı olarak kurtulmuş, eski emniyet müdürü ve polis okulu müdürü Hüseyin Kocadağ, eski ülkücü liderlerinden Mehmet Özbay sahte kimlikli Abdullah Çatlı ve Melahat Özbay sahte kimlikli Gonca Us ölmüştü.
18. 1997 - 28 Şubat Süreci
28 Şubat 1997 günü yapılan MGK Toplantısı'nda radikal islamcı faaliyetlere ilişkin bir MİT raporundan yola çıkarak alınan kararlarla yeni bir süreç başladı. Bu sürece post-modern darbe de denilmişti. Süreç sonunda DYP-Refah Yol hükümeti istifa etmişti. Fotoğraf MGK toplantısından 24 gün önce Sincan'da yürüyen tanklardan.
19. 1999 - Tayyip Erdoğan
Okuduğu bir şiir nedeniyle 26 Mart 1999'da girdiği cezaevinde dört ay on gün kaldıktan sonra 24 Temmuz 1999'da tahliye edilen Recep Tayyip Erdoğan'ın cezaevinde çekilen bu fotoğrafı 2012 yılında yayınlandı. Erdoğan o günler için '''Bir cezaevi sürecim oldu. Cezaevindeki yeni dönemle ilgili gayretlerim, çalışmalarım orada devam etti. Orada bir yerde belki geleceği kazandık.'' diyordu.
20. 1999 - Abdullah Öcalan'ın teslim edilişi
Suriye'ye yapılan baskılar sonunda Abdullah Öcalan'ın ülkeyi terk etmesiyle başlayan süreçte Öcalan, sırasıyla Rusya, İtalya ve Kenya'ya gitmişti. Son olarak Kenya'nın Yunanistan Büyükelçiliği'ne sığınan Öcalan, Türk güvenlik kuvvetlerine teslim edilmişti. Fotoğraf Öcalan'ın getirildiği uçakta çekilmişti.
21. 1999 - 17 Ağustos Depremi
17 Ağustos 1999'da Cumhuriyet tarihinin en büyük depremlerinden biri gerçekleşti. Gölcük merkezli depremde resmi kayıtlara göre 17.480 kişi öldü, 23.781 kişi yaralandı.
22. 2000 - Galatasaray'ın UEFA Kupasını kazanması
Türk futbol tarihinin en büyük başarısı 17 Mayıs 2000 tarihinde Kopenhag'da gerçekleşiyordu. Galatasaray normal süresi berabere biten maçın sonunda penaltı atışlarıyla maçı kazanıyordu. Son penaltıyı gole çeviren Popescu'nun sevinci görülmeye değerdi.
23. 2001 - MGK Krizi ve ardından gelen ekonomik kriz
19 Şubat 2001, Türkiye tarihinin siyasi ve ekonomik tarihinin en zor günlerinden biriydi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Bülent Ecevit arasında uzun süredir devam eden gerilim o gün zirve noktasına ulaştı. Bülen Ecevit'i eleştiren elinde tuttuğu anayasa kitabını Ecevit'in önüne attı. Toplantıdan çıkan Bülent Ecevit devletin yönetiminde kriz var açıklaması yaptı ve ardından 2001 ekonomik krizi patladı. Fotoğraf Bülent Ecevit'in yaptığı o açıklamadan.
24. 2001 - Ekonomik Kriz
2001'de ''anayasa fırlatma''yla birlikte artan siyasi kriz ekonomik krizi de tetiklemiş ve sokaklarda bireysel ve kitlesel esnaf eylemleri başlamıştı. Bunlardan en göze çarpanı ise başbakanlık önünde yazarkasasını fırlatan esnaftı.
25. 2002 - Dünya Kupası Üçüncülüğü
A Milli Futbol Takımı 48 yıl aradan sonra bu turnuvaya katılmış ve büyük bir sürpriz gerçekleştirip dünya üçüncüsü olmayı başarmıştı. Fotoğrafta A Milli futbolcularımız Hakan Şükür, Alpay Özalan ve Rüştü Reçber üçüncülük maçından sonra madalyalarını biraz gurur biraz merakla inceliyor.
26. 2003 - Sertap Erener'in Eurovizyon birinciliği
Yıllarca televizyon ekranlarında ''Türkiye'nin hakkını yiyorlar, onlar zaten bizi birinci yapmaz'' diyerek geçirdiğimiz Eurovizyon yarışmalarındaki ilk ve tek birinciliğimiz 2003 yılında Sertap Erener'le gelmişti.
27. 2006 - Orhan Pamuk'un Nobel Ödülü alması
Modern Türk Edebiyatının en önemli isimlerinden olan Orhan Pamuk, Nobel Edebiyat dalında ödül alan ilk Türk olarak tarihe geçti. Fotoğraf Orhan Pamuk'un 'Kentinin melankolik ruhunun izlerini sürerken kültürlerin birbiriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulan' olarak tanımlandığı ödül töreninden.
28. 2007 - Hrant Dink Suikasti
19 Ocak 2007 tarihinde Agos gazetesinin genel yayın yönetmeni Hrant Dink'e suikast düzenlendi. Suikastte hayatını kaybeden Hrant Dink'in bu fotoğrafları akıllardan hiç çıkmadı. Ermeni gazeteci için her yıl 19 Ocak'ta anma yürüyüşü yapılıyor.
29. 2007 - 27 Nisan Muhtırası
30. 2008 - Avrupa Şampiyonası Üçüncülüğü
Türkiye futbol tarihinin en büyük başarılarından biri de 2008 yılında geldi. A Milli futbol takımı turnuvada güçlü rakiplerinin eleyerek Avrupa üçüncüsü oldu.
31. 2009 - One Minute Krizi
30 Ocak 2009'da Davos'ta Dünya Ekonomik Forumunda Recep Tayyip Erdoğan ile İsrail Devlet başkanı Şimon Peres arasında çıkan tartışmada Erdoğan ''Sayın Peres siz çocukları öldürmeyi iyi bilirsiniz'' demişti. Tartışmadan sonra kriz büyüyünce Erdoğan ''Tepkim moderatöreydi'' açıklaması yapmıştı.
32. 2011 - Van Depremi
Van’da 25 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremin ardından 13 yaşındaki bir çocuğa ait olan bu fotoğraf dünya basınına damgasını vurmuştu. Yunus depreme bir internet cafede yakalanmıştı. Yunus enkaz altından kurtarılıp hastaneye kaldırıldı. Yunus, enkaz altındaki bu fotoğraf çekildikten birkaç gün sonra hayatını kaybetti.
33. 2011 - Roboski Katliamı
28 Aralık 2011 akşamı TSK'ya ait F-16 uçakları tarafından yapılan bombardıman sonucunda 34 Kürt sivil vatandaş öldürüldü. Bombalamadan sonra sorumlular herhangi bir ceza almadı.
34. 2013- Gezi Direnişi
Bazı fotoğraflar vardır çok büyük tarihi olayların sembolu olur. Gezi Direnişinin ilk günlerinde çekilen ve direnişin simgesi olan bu fotoğrafı kimse unutmadı. Fotoğrafı Reuters foto muhabiri Osman Orsal çekmişti.
35. 2013 - Gezi Direnişi
Gezi Direnişinden sonra en çok tartışılan fotoğraf belki de buydu. Bir BDPli, Atatürk bayraklı bir kişiyi elinden tutarak polis saldırısından kurtarmaya çalışıyor ve bir ülkücü de saldıran polise bozkurt işareti yapıyor. Filmlerde bile görünce şaşıracağımız bu sahnenin kahramanlarından biri olayı şöyle anlatıyordu:
'Polis Gezi Parkı’na doğru saldırı başlatınca direnmeye başladık. Ancak polisin müdahalesi çok sert olduğu için insanlar direnemedi. TOMA’lar eylemcilere su sıkıyordu. O sırada elinde Atatürk posteri taşıyan bir eylemci gördüm. TOMA eylemciye su sıkınca eylemci dengesini yitirdi ve yere düştü. Ben de ona doğru yürüdüm. Ellerinden tutup ayağa kaldırdım. Ancak kötü sarsıldığı için yürüyemiyordu. Kolundan tutup sürüklemeye başladım. O sırada TOMA ikimize de su sıkmaya başladı.Yardım ettiğim kişi 55 yaşında bir adamdı. O amcayı uzaklaştırmaya çalışınca göğsüme iki kez plastik mermi isabet etti. Ben de sarsılmaya başladım. Onu güvenli bir yere bıraktım. Ben dinlenmeye başladım, ancak o amca her şeye rağmen tekrar ayağa kalkıp TOMA’ya doğru yürümeye başladı.'
36. 2014 - Berkin Elvan cenazesi
2013 Gezi Direnişi sırasında polisin attığı gaz bombasıyla hayatını kaybeden Berkin Elvan'ın cenazesinden sonra çıkan olaylarda gözaltına alınan genç kız.
Fotoğrafı çeken Bülent Kılıç o an için 'O anı çekmek zorundaydım. Bu benim sorumluluğumdu,' diyordu.
37. 2014, Soma Katliamı
13 Mayıs 2014'te Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük maden faciası gerçekleşti ve 301 maden işçisi yaşanan patlamada hayatını kaybetti. Patlamadan sonra madenden yaralı kurtulan bir işçinin ''Kirlenmesin, çizmeleri çıkarayım'' dediği o fotoğraf karesi hiç unutulmadı.
38. 2014 - Soma Katliamı
2014 yılında Soma katliamını protesto eden bir madenci yakınına Tayyip Erdoğan'ın danışmanlarından Yusuf Yerkel tekme attı ve tüm Türkiye bu tekmeyi kendisine atılmış gibi hissetti...
39. 2013 - Reyhanlı Katliamı
11 Mayıs 2013'te Hatay'da yapılan iki saldırıda 52 vatandaşımız hayatını kaybetmişti. Patlamadan sonra yakınlarını kaybeden bir kadının isyanı kameralara böyle yansımıştı.
40. 2014 - Minik Muharrem'in cenazesi
Van'ın Yalınca Köyü’nün Çeli Mezrası’nda oturan Taş ailesinin 1,5 yaşındaki çocukları Muharrem, yollar kapalı olması nedeniyle hastaneye götürelemediği için ölmüştü. Aile, çocuklarının hastaneye gitmesi içim yardım çağrılarına cevap vermeyen devlet kurumlarını suçlayıp dava açarken Minik Muharrem'in cenazesi babasının sırtında fotoğraftaki gibi mezradan köye indiriliyordu. Bu üzücü olaydan sonra iktidar ambulans helikopterleri seçim çalışmalarında kullanmakla eleştirilmişti.
41. 2015 - Suruç Katliamı
IŞİD saldırısı sonrası harap olan Kobane'ye gidip orada inşa çalışmalarına katılmak isteyen sosyalistlere IŞİD örgütü tarafından Suruç'ta canlı bomba saldırısı yapıldı. Saldırıda 34 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı. Fotoğraf Kobane'ye anaokulu için malzeme götüren gençlerin Suruç'a gitmeden önceki hazırlıklarından.
42. 2015 - Dağlıca'da 16 askerin şehit olması
6 Eylül 2015 tarihinde PKK tarafından yapılan saldırıda biri yarbay olmak üzere 16 asker şehit edilmişti.
43. 2015 - Ankara Katliamı
10 Ekim 2015 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük katliamlarından biri gerçekleşti. IŞİD örgütünün intihar bombacılarının gerçekleştirdiği saldırıda 100'ün üzerinde insanımızı kaybederken 400'ün üzerinde insanımız yaralanmıştı.
44. 2015 - A Milli Futbol Takımın Avrupa Şampiyonası'na katılması
13 Ekim 2015 İzlanda galibiyetinden sonra A Milliler Avrupa Şampiyonasına katılma hakkı elde etmiş ve Arda mutluluktan böyle ağlamıştı. UEFA, Arda Turan'ın İzlanda maçı sonrası çekilen bu fotoğrafını elemelerin en iyi fotoğrafı seçti.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
