İstanbul'da Tehlikeli Olay Bilim İnsanlarını Şaşırttı: 200 Metrelik Asteroit Nasıl Fark Edilemedi?
Büyük bir asteroid Dünya'ya çarpacak olsaydı, bundan haberdar olmamak daha iyi mi olurdu diye düşünmek oldukça korkutucu bir senaryo. Gezegenimize yaklaşabilecek tehlikeli uzay cisimlerini genellikle uzun süre önceden tespit ederiz ve bu sayede gerekli önlemleri alabiliriz. Ancak, bazen beklenmedik durumlar olabilir ve keşfedilemeyen asteroidlerin yakın geçişleri gerçekleşebilir.
Büyük bir asteroid Dünya'ya çarpacak olsaydı, cisim gökyüzümüzü aydınlatana kadar bundan haberdar olmamak daha mı iyi olurdu?
Geçen hafta 200 metrelik bir cisim gezegenimizin nispeten yakınından geçtiğinde bunu neredeyse öğreniyorduk, ancak bilim insanları 2 gün sonrasına kadar bundan haberdar olamadılar.
Güney Afrika'daki Atlas Gözlemevi'ndeki gökbilimciler 2023 NT1'i ilk kez 15 Temmuz'da, Dünya'ya en yakın konumuna geldikten iki gün sonra tespit etti.
Asteroit gezegenin 60,000 mil yarıçapına kadar girdi bu da Ay'ın Dünya'ya olan uzaklığının yaklaşık 1/4'ü kadardır.
Tehlikeli olabilecek uzay cisimlerinden genellikle gezegenimize yaklaşmadan çok önce haberdar oluruz.
Çapı 1,214 ila 2,723 feet arasında değişen Asteroid 1994 XD, geçtiğimiz ay Dünya'ya 1.96 milyon mil kadar yaklaştı. Arizona'daki Kitt Peak Gözlemevi'ndeki Spacewatch grubu tarafından 1994 yılında keşfedilmiştir.
Ancak Asteroid 2023 NT1 farklıydı, çünkü Güneş'ten bize doğru geliyordu ve bu nedenle yıldızın parıltısı tarafından gizlenmişti.
Bu, 2013 yılında Rusya'nın Çelyabinsk kenti üzerinde patlayarak 1.500 kişinin yaralanmasına ve binaların hasar görmesine neden olan bir şok dalgası gönderene kadar kimsenin 20 metrelik bir asteroidi fark etmemesiyle aynı nedendi.
NASA 2023 NT1'in boyutlarındaki asteroitleri uçak büyüklüğünde olarak tanımlıyor.
Asteroid Launcher web sitesine hızlı bir bakış ve çarpma noktası olarak New York'un seçilmesi, nesnenin boyutunun ve hızının saniyede 11,28 km 225 metrelik bir krater bırakacağını göstermektedir. Yaklaşık 235 kişi buharlaşacak ve 328 fit yüksekliğinde bir tsunami oluşacaktır. Bu sadece bir tahmin: 50,000 yıl önce Arizona'ya çarpan asteroit 160 feet ile 2023 NT1'den biraz daha küçüktü ancak 3,900 feet çapında Barringer Krateri'ni yarattı.
Eğer 2023 NT1 asteroidi İstanbul'a düşseydi, korkunç sonuçlarla karşılaşırdık. NASA'nın boyutlarına göre, asteroit uçak büyüklüğünde kabul ediliyor.
Beşiktaş'ın stadına düşmüş olsaydı, yaklaşık 200 metrelik bir krater oluşturacaktı. Çarpışmanın etkisi 2 megatonluk TNT'ye eşdeğer olacak ve muhtemelen açığa çıkacak şok dalgası binlerce kişiyi öldürecekti. Asteroitin çarpacağı 2,2 kilometre içindeki herkes büyük olasılıkla akciğerlerine ve 2,9 km içindeki herkesin kulak zarlarına zarar verecekti.
Bu şok dalgası aynı zamanda yaklaşık 5 km içindeki binalara da ciddi zararlar vererek şehri tahrip edebilirdi.
Ancak bunlar tahminlerdir, asteroidin hızındaki değişiklikler, çarpma açısı ve diğer etmenler, sonuçları büyük ölçüde değiştirebilir.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) gelecekte bu gibi durumlardan kaçınmak amacıyla NEOMIR adlı bir proje planladı.
Görev, Dünya ile Güneş arasında ilk Lagrange noktası (L1) etrafında yörüngeye girecek ve teleskoba Güneş yönünden Dünya'ya doğru gelebilecek asteroitlerin bir görüntüsünü verecek. Ne yazık ki 2030 yılına kadar fırlatılması planlanmıyor.
"NEOMIR, ışık spektrumunun kızılötesi kısmında gözlemler yaparak, asteroitlerin kendileri tarafından yayılan ve güneş ışığı tarafından bastırılmayan ısıyı tespit edecek.
Bu termal emisyon Dünya'nın atmosferi tarafından emilir, ancak NEOMIR uzaydan Güneş'e şu anda Dünya'dan görebildiğimizden daha yakını görebilecek' diye yazıyor ESA.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Yorum Yazın