Bu Uğurda Canından Oldu: Tarihin İlk Transseksüeli Einar Wegener'in Lili Elbe'ye Dönüşüm Hikâyesi
Danimarka'da bir ressam olarak ünlenen Einar Wegener’ın hüzünlü hayat hikâyesini, yaşadığı büyük aşkı ve tarihteki ilk cinsiyet değiştirme operasyonunu geçirmesinden sonra başına gelenleri sizler için derledik. Hazırsanız başlayalım mı?
Sanat okulunda tanıştığı ilk aşkıyla evlendi.
Einar Wegener, 28 Aralık 1882 tarihinde Danimarka'nın Vejle kentinde dünyaya geldi. Küçüklükten beri hayali sanat okuluna gitmek olan Einar, bu hayalini gerçekleştirip eğitimini aldı. Eğitim hayatı sırasında ilk görüşte âşık olduğu Gerda Gottlieb ile tanışıp dünya evine girdi. Henüz cinsiyet değiştirmeden önce evlenen Einar, o sırada 22 yaşındaydı. Yaşadıkları tüm kötü durumlarda birbirine destek olan çiftin bağlılığı, tarihe damga vurmuştu.
Einar Wegener, eşine resim modelliği yaparak Lili Elbe'nin doğuşunu başlatmış oldu.
Gerda Gottlieb, yaşadığı dönemde Danimarka'nın önemli ressamları arasındaydı. Resimlerini çizmek için kadın modeller kullanan Gerda, bir gün resmini çizeceği modelin gelmemesi üzerine kocası Einar’dan kadın kılığına girmesini ister. Gerda, bu sayede eşinin hislerini fark etmesini sağlar. Daha sonra Gerda’nın çizdiği badem gözlü kadın tasviri herkes tarafından çok beğenilir ve kadının kim olduğu merak edilir. Çift tarafından bu kadının 'Lili' olduğunun söylenmesi üzerine Lili Elbe’nin doğumu başlamış olur.
Lili'nin kimliği açığa çıkınca Danimarka'yı terk etmek zorunda kalırlar.
Einar'ın kadın kıyafetiyle modellik yapması ikili arasında bir espriye dönüşür ve bunu cinsel hayatlarında dahi kullanmaya başlarlar. Einar, kendini kadın olarak hissetse bile bunu eşine ilk başlarda söyleyemez. Durumu eşine açıkladıktan sonra ise Gerda; bu durumun kendisi için önemli olmadığını, onu olduğu gibi sevdiği cevabını verir. 1913 yılında Einar’ın, Lili olduğu ortaya çıktıktan sonra çift daha rahat bir yaşam sürmek için Danimarka’dan Paris’e taşınmak zorunda kalır.
Gerda, Lili'yi ameliyat olabilmesi için doktor doktor gezdirir.
Einar, Paris'e taşındıktan sonra yaklaşık 20 yıl kadın olarak yaşar ve resim yapmayı bırakır. Neden resim yapmayı bıraktığı konusundaki soruları, Einar’ın öldüğünü ve artık Lili olarak yaşadığını söyleyerek cevap verir. 1920’li yıllarda Gerda, Lili’yi cinsiyet değişimi yapabilmesi için birçok doktora götürür. Çift daha sonra Almanya’da cinsiyet değiştirme ameliyatının mümkün olabileceğini öğrenir. Bunun üzerine Lili, ameliyat olabilmek için 1930 yılında Almanya’ya taşınır.
Cinsiyet değiştirme ameliyatı ve operasyondan sonra yaşadığı süreç, Lili için oldukça zorlu geçer.
Lilly, Almanya'ya taşındıktan sonra 2 yıl içerisinde farklı operasyonlar geçirir. 1930 yılında yasal olarak ilk transseksüel birey unvanını alır. Berlin'de yapılan ameliyat, basında da çok konuşulan bir konu hâline gelir. Ayrıca Danimarka'da lezbiyen ilişkinin yasak olmasından ötürü evlilikleri iptal edilir. Daha sonra Lili yasal olarak Elvenes adını alır ve bir pasaport çıkartır. Gerda ise daha sonra bir İtalyan diplomatla evlenir ve Fas’a yerleşir. Artık yasal açıdan da kadın olan Lili ise hayatında yeni adımlar atar ve bir Fransız sanat tüccarı ile ilişki yaşamaya başlar.
O dönem için riskli olan ameliyatlara Lili'nin vücudu dayanamaz ve operasyonlar hayatını kaybetmesine sebep olur.
Fransız sanat tüccarı ile ilişkiye başlayan Lili, çocuk yapmak için rahim nakli yaptırmaya karar verir. Bu sebeple 1931 yılında ameliyata girer. Fakat Lili’nin yumurtalıkları bu operasyonu kabul etmez ve ameliyat başarısız olur. O dönemde henüz penisilin keşfedilmediğinden Lili ameliyat sonrası enfeksiyon kapar ve ameliyattan yaklaşık 13 ay sonra hayatını kaybeder. Daha sonra Dresden’de, ait olduğu bedende gömülür.
Hayatı kitaplara ve filmlere de konu oldu.
Tarihin ilk transseksüeli unvanını alan Lili Elbe’nin hayat hikâyesi kitaplara ve filmlere de konu oldu. 1933 yılında 'Men Into Women' kitabı, 2000 yılına gelindiğinde ise 'The Danish Girl' kitabı yayımlandı. 2015 yılında ise ünlü oyuncu Eddie Redmayne’in başrolünde olduğu kitap uyarlaması 'The Danish Girl' beyaz perdede gösterime girdi. Lili Elbe, yaşadıklarıyla hiç kuşkusuz ki birçok trans bireye ilham kaynağı ve öncülük etmiş oldu.
Yorum Yazın
filmi çok başarılıydı.
ay Danimarkalı Kız çok güzel ya hüngür hüngür ağlamıştım izlerken. İzleyin mutlaka. Bir insanın varoluş sancıları ve ataerkil toplumun dayattığı saçmalıklar