Nobel Ödülleri'nin Konusu Açıldığı Ortamlarda İşinize Yarayabilecek 24 İlginç Bilgi
2016 Nobel Ödülleri'nin dağıldığı şu günlerde Nobel'e dair ilginç bilgileri sizler için derledik.
1. İsveçli kimyager ve mühendis olan Alfred Nobel dinamitin mucididir.
1888'de kardeşi Ludvig, Fransa gezisinde hayatını kaybedince bir Fransız gazetesi yanlışlıkla Alfred'i öldü sanarak ölüm ilanını yayınlamıştır. 'Ölüm tüccarı öldü.' başlığıyla verilen ilanda 'İnsanları hiç olmadığı kadar hızlıca öldürmenin yollarını bularak zengin olan Dr. Alfred Nobel, dün öldü.' açıklaması ile verilmişti.
2. Bu haber sonrası üzüntü duyan Alfred Nobel bir katil olarak anımsanmamak için vasiyetinde servetinin bir kısmının her yıl dünyaya önemli katkılarda bulunanlara verilmesini istemiştir.
3. 1901 yılından itibaren fizik, kimya, tıp/fizyoloji, edebiyat ve barış olmak üzere beş dalda ödül verilmeye başlanmıştır.
4. Alfred Nobel’in vasiyeti arasında bulunmasa da 1969’dan itibaren ekonomi dalı da Nobel Ödülleri arasındaki yerini almıştır.
Alfred Nobel'in anısına ve kuruluşunun 300. yıl dönümü dolayısıyla İsveç’in merkez bankası Sveriges Riksbank oluşturulan bu kategori tamamıyla banka tarafından finanse edilir.
5. Nobel Ödülleri her sene Alfred Nobel'in ölüm tarihi olan 10 Aralık'ta verilmektedir.
6. İlk Nobel Fizik Ödülü, x-ışını keşfinden ve sunduğu üstün hizmetlerden dolayı Alman Wilhelm Conrad Röntgen'e verilmiştir.
7. İlk Nobel Kimya Ödülü, çözeltiler üzerine yaptığı çalışmaları sonucu Jacobus H. van 't Hoff'a verilmiştir.
8. İlk Nobel Fizyoloji / Tıp Ödülü, difteriye karşı aşılanmış hayvanlardan alınan kan serumunun, başka hayvanlarda da bağışıklık sağladığını ispatlayan Emil Adolf von Behring'e verilmiştir.
9. İlk Nobel Edebiyat Ödülü; Fransız şair Sully Prudhomme'ye verilmiştir.
10. İlk Nobel Barış Ödülü, Kızılhaç Teşkilâtı'nın kurucusu Henry Dunant ve Uluslararası Barış Birliği kurucusu Frederic Passy'e verilmiştir.
11. İlk Nobel Ekonomi Ödülü, 1969'da Jan Tinbergen ve Ragnar Frisch'e "ekonomik süreçlerin analizi için, dinamik modeller geliştirip uyguladıkları" gerekçesiyle verildi.
12. Nobel Ödülü kazansa da hükümetlerinin karşı olması sebebiyle 4 kişi bu ödülü alamadı.
Hitler yönetimi sırasında; Richard Kuhn (Kimya, 1938), Adolf Butenandt (Kimya, 1939) ve Gerhard Domagk (Fizyoloji/Tıp, 1939) ödüllerini alamadılar.
Sovyetler Birliği'nin baskısı nedeniyle ödülü alamayan diğer isim ise Doktor Jivago adlı romanı ile tüm dünyada tanınan Boris Pasternak'tır.
13. Jean Paul Sartre Nobel Edebiyat Ödülü'nü kabul etmeyen tek yazardır.
Felsefi içerikli romanlarıyla bilinen Jean Paul Sartre, herhangi bir kuruluşa bağlı olmadığını göstermek amacıyla hayatı boyunca kendisine layık görülen tüm ödülleri reddetmiştir.
14. Lê Ðức Thọ ise 1973 Nobel Barış Ödülü'nü o yıllarda Vietnam'ın içinde bulunduğu durum nedeniyle reddetmiştir.
15. Marie ve Pierre Curie karı-koca olarak 1903 yılında, kızları Irène Joliot-Curie de kocası Frédéric Joliot ile 1935 yılında Nobel Ödülü'nü kazandı.
16. Nobel Ödülü kazanan ilk Müslüman Mısır'ın ikinci cumhurbaşkanı Enver Sedat'tır.
17 Eylül 1978'de ABD'nin arabuluculuğunda, İsrail'le masaya oturarak, Camp David Sözleşmesini imzalamıştır. Barış çabalarının sonucu olarak, Menahem Begin ile birlikte 1978 yılı Nobel Barış Ödülünü almıştır.
17. Nobel Edebiyat Ödülü'nü en genç yaşta alan yazar Rudyard Kipling'tir.
Nobel'i aldığında 42 yaşındaydı.
18. Eğitim ve kadın hakları konulardaki aktivistliğiyle tanınan Malala Yusufzay kızların okuması için yürüttüğü kampanyalar nedeniyle 17 yaşında 2014'te Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.
19. En yaşlı ödül kazanan ise 2007 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanan 90 yaşındaki Leonid Hurwicz'dir.
20. 1940 ve 1942 yılları arasında II. Dünya Savaşı nedeniyle Nobel Ödülleri verilememiştir.
21. Günümüze kadar sadece 3 kişi hapisteyken Nobel Ödülü kazanmıştır.
'Savaş - Bir Daha Asla!' kampanyasının öncülerinden olan Alman gazeteci-yazar Carl von Ossietzky. (1935)
Myanmar askeri diktatörlüğüne karşı gösterdiği barışcıl ve şiddetsiz mücadesiyle Ang San Su Çi. (1991)
İmzaladığı Çin'in demokratikleşmesini öneren '08 Sözleşmesi' sebebiyle gözaltına alınan Liu Xiaobo. (2010)
22. 2015 yılı itibariyle Nobel kazanan 870 kişiden 48 tanesi kadındır.
23. Nobel kazanan Türk vatandaşları.
Orhan Pamuk 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanarak bunu başaran ilk Türk vatandaşı oldu.
2013 yılında ise genel direktörlüğünü Türk diplomat Ahmet Üzümcü'nün yaptığı 'Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü- OPCW' Nobel Barış Ödülü'nü kazandı.
Son olarak geçtiğimiz yıl Aziz Sancar, Hücrelerin hasar gören DNA'ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandıran çalışmasıyla Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü.
24. Nobel'e aday gösterilen diğer Türk vatandaşları.
İnce Memed, Yer Demir Gök Bakır gibi unutulmaz romanların yazarı Yaşar Kemal ise Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk Türk yazardır.
Türkiye'den Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk kadın yazar ise Leyla Erbil'dir.
Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen diğer bir isim ise şair İlhan Berk'tir.
Kalp hastalıkları ve diyabete kalıcı çözüm peşinde koşan Harvard Üniversitesi’nden Prof. Gökhan Hotamışlıgil.
Araştırmalarını ABD'de yürüten ve “sıvı metal” teknolojisi ile cep telefonunda devrim yapan Dr. Atakan Peker.
Ölümcül Alexander hastalığına gen tedavisi geliştiren Doç. Bahri Karaçay.
ABD’deki laboratuvarında ekibiyle yaptığı araştırmalarla mobil teknolojilerin geleceğine yön veren Prof. İlhan Akyıldız.
Yorum Yazın
NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ ALAN İLK TÜRK HAİN ORHAN PAMMUKTUR
neden hain
Kpss denemeleri tadında.
Ne yazık ki bir şerefsiz bizim ilk Nobel'imizi aldı. Vatan haini.