Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Meğer Türkçe Değillermiş! İtalyanca ve Farsça Gibi Dillerden Geçen Kelimeleri Duyunca Çok Şaşıracaksınız
Günümüzde iletişimin bir sınırı yok artık. İnternet, radyo ve televizyonun yayılması ile dünyada insanlar arasında etkileşim daha da arttı. Bu etkileşim, kültürleri etkilediği gibi konuşulan dilleri de etkilemiş oldu. Bugün dillendirdiğimiz ya da yazdığımız pek çok kelimenin yabancı kökenli olduğunu biliyor muydunuz? Gelin, bugün hangi yabancı kelimeler Türkçe diline geçmiş birlikte inceleyelim. Hazırsanız başlıyoruz!
Fransızcadan Türkçeye geçen kelime sayısı bir hayli çok.
Cumhuriyet öncesinde Fransa ile yakın temaslar kurulması, o dönemin kültür ve bilimin merkezi hâline gelen Fransa'dan etkilenilmiş olması gibi nedenler ile dilimize pek çok Fransızca kelime yerleşmiş. Hatta o dönemdeki yazarlarımızın sıklıkla roman ve hikâyelerinde değindiği “yanlış Batılılaşma” konusunun etkilerinden biri de dil konusuydu. Zamanla Türkçeleşen Fransızca kelimeler ise şöyle: mesaj, dejenere, laik, ajanda, salon, portre, sekreter, termal, dans, kola, abajur, deterjan, kare...
Farsçadan dilimize yerleşen kelimeleri unutmamak gerek.
15. ve 16. yüzyılın şairleri ve diğer aydınlarının, yabancı kelime kullanmayı önemli bir ayrıcalık sanmalarından dolayı dönemin edebî eserlerinde sıklıkla Farsça kelimelere yer vermişler. Özellikle şiir alanının bu etkileşimdeki rolü büyük olmuş. Bu nedenle günümüzde Türkçe olarak bildiğimiz pek çok kelimenin aslı Farsçaya dayanıyor. Farsçanın etkisi ise az önce bahsettiğimiz batılılaşma dönemi ile son buluyor. Dilimize Farsçadan yerleşen kelimeleri; peynir, rüzgâr, şeker, kahraman, çeşme olarak sıralayabiliriz.
İngilizceden Türkçeye geçen kelimelere neredeyse herkes aşina.
İngilizcenin 50’yi aşkın ülkede konuşulan bir dil olması, sadece Türkçeyi değil tüm dünya dillerini etkilemeyi başarıyor. Tabii hâl böyle olunca İngilizcenin etkisinde kalmamak mümkün olmuyor. Günümüzde birçok İngilizce kökenli kelimeleri kullanıyoruz ve hatta buna o kadar çok alıştık ki farkında bile değiliz. İşte, en bilindik İngilizce sözcükler: brifing, bütçe, detektör, blog, fiber, empati, erozyon, folyo, flört, çekap, bye bye, kokteyl, strar, online...
İtalyancadan Türkçeye geçen kelimeler.
Osmanlı Devleti'nin zamanında İtalyanlar ile denizcilik alanında sıklıkla etkileşimde bulunmuş olması, Türkçeye daha çok denizcilik alanında kelimeler bırakmış. Batılılaşmanın etkileriyle de İtalyancadan pek çok kelime Türkçeye geçmiş. Ayrıca İtalya, müzik ve modanın da merkezi sayıldığı için o alanlardaki kelimeleri de almamıza sebep olmuş. İşte öğrendiğinizde Türkçe olmadığına şaşıracağınız İtalyanca o kelimeler: çimento, antika, levent, abluka, martı, filika, berber, fiyasko, kanaviçe, bilanço, pusula, makarna…
Arapçadan dilimize yerleşen kelimeler.
Arapça, Türkçe diline en çok tesir eden dillerin başında geliyor. Dinî etkilerin fazla olduğu çağlardan günümüze kadar geçen süre içerisinde dinî kelimeler başta olmak üzere Arapçadan da pek çok kelime Türkçeye yerleşti. Bu kelimelerden birkaçı: Ahiret, kader, fıkıh, ayet, kıyamet, haram, imla, kâtip, sabır, kırmızı, devlet, şirket, evlat, kelime, şikâyet, tıp, mucize, ceza, telaffuz, maydanoz, darp, divit, halk, ticaret, yemin...
Peki, diğer dillerden aldığımız kelimeler?
Arapça, Farsça gibi dillerden başka birkaç yabancı dilden de Türkçeye kelime geçmiştir, Rumca, Almanca, Latinceden her ne kadar sayıları diğerlerine nazaran az olsa da dilimize geçmiş kelimeleri bulunuyor. Biber, bodrum, avlu, barbunya, kiremit, kokoreç gibi bilindik kelimeler de dilimize Rumcadan geçti. Element, şnitzel, doçent vampir gibi kelimeleri de Almancadan aldık. İmparator, ideal, kandil, dipnot gibi kelimeler de Latinceden dilimize geçti. Görüldüğü üzere Türkçe olarak sanıp kullandığımız kelime hatta “kelime” bile öz Türkçe değil.
Türkçesini kullanmamız gereken kelimeler.
Son yıllarda kelime alışverişinde de bir hayli yoğunluk söz konusu. İnternet çağı, bu alışverişin en önemli faktöründen biri. Türkçesi varken özellikle yabancı versiyonlarını kullandığımız pek çok kelime var. İşte, yabancı versiyonunu kullanmayı tercih ettiğimiz o kelimelerin birkaçını; organize (düzenleme), detay (ayrıntı), format (biçim), sponsor (destekçi), defans (savunma), ambargo (yaptırım), dekor (süs), ekstrem (aşırı), viraj (büküm), mikser (çırpıcı), adisyon (hesap fişi), dekolte (açık giysi), etap (adım) olarak sıralayabiliriz.
Yorum Yazın