Dolar Düşünce Herkesin Aklına Gelen Soru: Dövize Endeksli Mevduat Nedir?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine toplantısı sonrasında yeni yatırım ürünlerini açıkladı.
Döviz kurlarındaki yükselişin ve dolarizasyonun yani yerli paradan dolara kaçışın önüne geçmek için hazırlanan yeni alternatif yatırım ürünlerini açıkladı.
Döviz mevduat sahiplerine ya da döviz almak yerine parasını TL mevduat yapanlara, banka faizinin TL mevduat faiz oranından oluşacak getirisinin kur farkı altında kalması halinde bu farkın ödeneceği bir model sunuldu.
Kur farkı yani dövizin TL karşısında değerlenmesi halinde faiz üzerinde bir getiri farkı oluşursa bu fark devlet tarafından mevduat sahiplerine ödenecek.
Tüm ekonomistler bu sistemi tartışırken, akıllara 60'ların sonundan 70'lerin sonuna kadar olan Döviz Çevrilebilir Mevduat hesapları geldi.
Dövize Endeksli TL Mevduat sistemi nasıl işler?
Daha önce uygulanan sistem neden sona erdi?
Hazine risk mi aldı?
Gelin bakalım...
Dövize Çevrilebilir Mevduat nedir?
Dışarıdan döviz girişini teşvik etmek amacıyla o yıllarda yurt dışına çalışmaya gidenlerin artmasıyla Dövize Çevrilebilir Mevduat hesapları ilk kez 1967 yılında açılmıştı.
Hesap sahibine dövizli işlem hakkı tanındı. TCMB hesaplara, Hazine adına, kur garantisi vermişti. Diğer bir deyimle kur farkları bütçeden karşılandı. Ancak DÇM'lerin anapara ve kur farkı ödemeleri verilen garanti nedeniyle Hazine'de aşırı bir yük oluşturdu.
İlk etapta 3,5 milyar dolarlık bir döviz girişini sağlansa da para arzında artışa ve enflasyonda yükselişe neden olmaları ile sınırlama getirilir. 1977 yılının ilk ayları geçtikten sonra hesap açılma hızındaki düşüşle TCMB ve bankalar ilk açılan hesapların garanti sürelerinin gelmesi ile ödemelerde zorlanır ve sistem 1978 yılında sonlanır. 1981 yılın sonrasında da ödemeleri devlet üstlenir.
Kurdaki artış durmaz! Ama yavaşlar...
Sözcü haberinde ekonomist Dr. Murat Kubilay'a göre, nasıl bir sözleşme olacağı bilinmiyor. Bu durumun dövizdeki yükselmenin devam etmesi halinde ise bankalara ve Hazine'ye büyük bir yük getireceğini belirtiyor.
Kritik noktanın 'güven' olduğuna dikkat çekerken, önemli olan kısmın vatandaşın buna vereceği olduğunu dile getiriyor.
Kurdaki artışın durmasa da yavaşlayacağına değinirken, Kubilay bütçede bozulma ve enflasyondaki artış karşılığında bir risk alındığı kanaatinde.
Eski uygulama işe yaradı mı?
Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve eski bankacı Kerim Rota ise 70'lerdeki sistemi hatırlatarak, Hazine'nin o dönem için büyük bir zararla bu işlemleri sonlandırdığını belirtiyor.
bir açıdan tüm sistemin aslında dolarize olduğunu ve TL kredilerde faiz oranı belirlemenin de zorlaşacağını, ayrıca bankaların faiz oranlarında ciddi artışla yapabileceğine de dikkat çekiyor.
Yorum Yazın
Kafalar karışık... Bu kadar fark nasıl karşılanacak aklım almıyor.
Popüler ve son dönemde dilden düşmeyen geleneksel faiz sistemi; "Paranızı mevduat hesabına yatırırsınız, belli bir yüzde ile hesabınızdaki para miktarı artar... Devamını Gör
geminin batışı yavaşlatıldı denebilirmi bilmiyorum çünkü tam anlamadım bu mevzuyu ben