Fransızcadan Esintiler Barındıran 'Okul' Kelimesinin Daha Önce Nasıl Kullanıldığını Biliyor musunuz?
Oldukça zengin bir dil olan Türkçe, coğrafyası ve tarihi gereği pek çok farklı dilden etkilenmiş.
Günümüzde kullanmaya alışık olduğumuz kelimelerin kökenini düşündüğümüzde, çoğunun Türkçe olduğunu zannedebiliriz. Halbuki ortalama bir cümle içerisinde kullandığımız Türkçe kökenli olmayan kelimeler bir hayli fazla.
Bazı kelimelerin Türkçe kökenli olmadığını tahmin etmek kolay olsa da dilimize öyle oturan kelimeler var ki, kökenlerini öğrendikçe şaşırmamak elde değil.
Bahsi geçen kelimelerden birisi de hiç şüphesiz 'okul'. Okul kelimesi size de Türkçe gibi gelmiyor mu?
Günümüzde kullanılan "okul" kelimesi yerine daha önceleri "mektep" kelimesinin kullanıldığını biliyorsunuzdur.
Peki nasıl oldu da kelime kökleri hiç benzemeyen okul kelimesi, zamanla mektep kelimesinin yerini aldı?
Aslında "okul" kelimesi dilimize ilk girdiği yıllarda "okula" olarak kullanılıyordu!
'Eski Ankara Fotoğrafları'nın paylaştığı bu görselde, tabeladaki 'T.C. Ulus İlk Okulası' ibaresi dikkat çekiyor. Okul kelimesi, dilimizde ilk kullanılmaya başlandığı yıllarda 'okula' olarak yer alıyordu.
Sedat Balyemez'in 'Okul Kelimesi Ekolden mi Geliyor?' adlı yazısında kaleme aldığı üzere, 'okul' kelimesi ilk olarak 1934'te teklif ediliyor.
Mektep kelimesinin yerine 'okunak, okulağ, okula' kelimeleri öneriliyor.
1935 yılına gelindiğinde ise mektep kelimesi yerine "okul (okula)" kullanılmaya başlanıyor.
Okul kelimesinin “okulağ > okula > okul” şeklinde bir değişim ile ortaya çıktığı görülüyor.
Okul kelimesinin Fransızca 'ekol' kelimesinin Türkçeye uyarlanmasıyla ortaya çıkmış olduğuna veya 'oku' kelimesinin kökeninden ortaya çıkmış olduğuna dair de farklı görüşler bulunuyor.
Ekol kelimesi ise Fransızcada "bilim sanat kolunda ayrı nitelik ve özellikleri bulunan yöntem, metot, okul" olarak tanımlanıyor.
Batılılaşma sürecinde özellikle bilim, teknik, askerlik ve sosyal konularda Fransızca kelimelerin dilimize girmeye başlamasıyla, 'mektep' kelimesi için de Fransızcadan yeni bir kelime öneriliyor.
İlginizi Çekebilir
Yorum Yazın
Kısa bir bilgi; Türkçe de "Arapça 6467 Fransızca 5253 Farsça 1359 İngilizce 485 Rumca 400 Almanca 98 İtalyanca 89 Latince 78 Yunanca 48 Rusça 44 İspanyolca 3... Devamını Gör
iyi ki okul ibaresi gelmiş, diğeri mektep ise hayvan ismi.