Eğitimde Tam Gün Uygulaması İçin Şartlar Hazır mı?

Başbakan Binali Yıldırım, 4 Ekim'de 2016-2019 yılları arasında Türkiye'nin orta vadeli programını açıklamıştı. Programa göre ikili öğretime son verilerek öğrencilerin tam gün okula gitmesi sağlanacak.

Fakat Türkiye'de yaklaşık 10 binden fazla okul, öğrenci sayısına göre yeteri kadar dersliği ya da öğretmeni bulunmadığı için 'sabahçı ve öğlenci' şeklinde iki farklı gruba ayrılarak eğitim veriyor.

Peki eğitimciler yeni programla ilgili olarak ne düşünüyor?

BBC Türkçe'den Fundanur Öztürk'e konuşan eğitimciler genel olarak, 'ikili sistem' yerine tam gün sisteminin daha olumlu olduğu görüşünde ancak bu sisteme geçmek için şartların hazır olup olmadığı konusunda ayrışıyorlar.

Eğitim-Sen Genel Başkanı Kamuran Karaca, tüm Türkiye'de tekli sisteme geçilebilmesi için en az 140 bin yeni dersliğe ihtiyaç olduğunu açıkladı.

Eğitim Bir-Sen Genel Başkanvekili Latif Selvi ise ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde toplamda 60 bin, okul öncesinde 14 bin olmak üzere toplamda 74 bin yeni dersliğin yeterli olacağı görüşünde.

Eğitimciler ve veliler, tam gün sistemine geçilebilmesi için okullarda ihtiyaç duyulan fiziki şartlar sağlanmadan, mevcut okulların bu kapasite artışını kaldıramayacağını düşünüyor.

Eğitimci-yazar Şahin Aybek, Başbakan Yıldırım'ın açıklamasını 'mutluluk verici bir haber' olarak değerlendiriyor:

'İkili eğitim öğrencilerin bilgiyi sindirmesini engelleyen, sıkıştırılmış bir eğitimdir. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkeleri içinde tam gün eğitim vermeyen tek ülke Türkiye. Bu sistem hem öğretmen, hem öğrenci hem de veliyi yani tüm paydaşları bezdirmiş durumda.'

Şahin, tam gün eğitime geçilmesiyle birlikte teneffüslerde dinlenme sürelerinin uzayacağını, velilerin servis ücreti külfetinden kurtulabileceğini ve çocukların okulda daha fazla vakit geçirerek sokaktaki tehlikelerden daha uzak duracağını söylüyor.

Eğitim Sen Genel Başkanı Kamuran Karaca ise öğrencilerin zihinsel ve bedensel gelişimi için başından beri tam gün eğitim sistemini savunduklarını söylüyor:

'Çocuğun uykusunu alabilmesi ve sağlıklı bir beslenme düzeni olabilmesi için tekli eğitim sisteminin birçok olumlu yönü var. Fakat tekli sisteme geçebilmek için 140 bin yeni dersliğe, yani 800 civarında yeni okula ihtiyaç var. 15 milyon öğrenci toplamda 554 bin derslikte eğitim görüyor ancak bu derslik sayısı normal eğitime geçmeye yetmiyor.'

Karaca'ya göre dersliğe ihtiyaç olduğu kadar yeni öğretmen alımlarına da ihtiyaç olacak. Ona göre bu nedenle eğitime bütçeden ayrılan payın yüzde 17'lere çekilmesi şart. Karaca, 'Siyasal söylem bunları gerçekleştirmeye yetmez' diyor

İzmir Karabağlar'da geçen seneye kadar ikili eğitim veren bir ilkokulda psikolojik danışman olarak görev yapan bir öğretmen, okulun geçen sene tam gün eğitime geçtiğini ve bu geçiş sonrasında yaşananları anlatıyor:

'İkili sistemde sınıf mevcudumuz ortalama 24 iken, tekli sisteme geçmemizle beraber bir anda 34'e çıktı. Öğrencilerin yarısından fazlasının öğretmeni değişti. 6-9 yaş arasındaki ilkokul çocukları öğretmenlerine tapıyorlar. Yaşları itibariyle bu öğretmen değişimini bir kayıp olarak değerlendirdiler.'

Bu değişiklikten sonra öğrencilerin davranışlarında değişimler gözlemlediklerini anlatıyor:

'Öğrencilerin şiddet eğilimleri arttı, daha agresifleştiler. Örneğin bir önceki yıla kadar koridorlarda bu kadar gürültü ve kavga olmazdı. Şu anda okulumuzda bu değişimden sonra öğrencilerde gelişen olumsuz davranışları nasıl çözebileceğimizi tartışıyoruz.'

Eğitim-Bir-Sen Genel Başkanvekili Latif Selvi, Son 15 yıl içinde Türkiye'de derslik sayısının yüzde yüz artırılarak eğitimde OECD standartlarına önemli ölçüde yaklaşıldığını, fakat yine de okullarında yaklaşık yüzde 16'sında hala ikili öğretim sistemi uygulandığını söylüyor.

Selvi'ye göre 2019'a kadar tüm okulları tam eğitim sisteme geçirebilecek maddi kaynaklar mevcut:

'Tüm okullarda tekli sisteme geçilebilmesi için toplamda 74 bin yeni dersliğe ihtiyacımız var. Bu nedenle MEB'e ayrılan bütçedeki yüzde 7'lik 'yatırım' kaleminin en az iki katı artırılarak yüzde 14 yapılması gerekiyor. Bakanlığın bunu konuyu öncelik olarak ele alması ve hayırsever vatandaşlarımızın maddi desteğiyle üç yıl içinde tüm okulları tekli sisteme geçirebiliriz.'

Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) Başkanı Feray Aydoğan ise derneğin kurulmasından beri tüm okulların tam gün eğitime geçmesi için çaba sarf ettiklerini ama mevcut koşullarda bu hedefe ulaşmanın gerçekçi olmadığını söylüyor:

'Eğitime ayrılan bütçe bu kadar azaltılırken, tüm okullarda tam gün eğitime geçebilmek için herhangi bir altyapı çalışmasına rastlamıyoruz. 2012'den bu yana hemen hemen her milli eğitim bakanı tam gün eğitime geçileceği sözü verdi ama sonuç yok. Yine aynı olacağı kaygısı taşıyoruz.'

Aydoğan, hükümetin 2012-2013 öğretim yılında getirdiği 4+4+4 sisteminden sonra yaşadıklarının velilerde güvensizliğe yol açtığını anlatıyor:

'4+4+4 sisteminden önce her mahallede bir okul vardı ve tam gün eğitim oranı daha yüksekti. Bu sistem ilköğretim ve ortaokulları birbirinden ayırdıkları için bazı bölgelerde ortaokul kalmadı. İstanbul Kartal'da Yakacık ilçesinde tek bir ortaokul kaldı ve tüm öğrenciler oraya yığıldığı için ikili sisteme geçildi. Yine Kartal'da Yavuz Selim ortaokulu 4+4+4 sisteminden sonra bölgede tek ortaokul olarak kaldığı için ikili sisteme geçti.'