Dünya Tiyatrolar Günü Kutlu Olsun! İşte Tiyatro Edebiyatının Başyapıtı Olan 30 Oyun
Tiyatro ayrı ve çok da önemli bir sanat dalı olmakla beraber, sahneye konmadan önce elde olan tek şey 'metin'dir ve bu bağlamda tiyatro aynı zamanda bir edebiyat türüdür.
Başta William Shakespeare olmak üzere dünyanın en önemli yazarlarından bazıları başarılarını ve ünlerini de 'oyun yazarı' olarak elde etmişlerdir. Kimi büyük yazarlar da romancı ve şâir kimliklerinin yanına oyun yazarı kimliğini de ekleyerek bu türde de yapıtlar vermişlerdir.
Galerimizde siz değerli Onedio okurları için tiyatro türünün başarılı eserlerini derledik. İyi okumalar diliyorum. Kitabınız bol, Dünya Tiyatrolar Günü'nüz de kutlu olsun!
1. "Hamlet", William Shakespeare.
2. "Kral Oidipus", Sophokles.
3. "Faust", Johann Wolfgang von Goethe.
4. "Üç Kuruşluk Opera", Bertolt Brecht.
5. "Macbeth", William Shakespeare.
6. "Godot'yu Beklerken", Samuel Beckett
7. "Othello", William Shakespeare.
8. "Antigone", Sophokles.
9. "Kral Lear", William Shakespeare.
10. "Vanya Dayı", Anton Çehov.
11. "Müfettiş", Nikolay Vasilyeviç Gogol.
12. "Romeo ve Juliet" William Shakespeare.
13. "Kibarlık Budalası", Moliére.
14. "Cesaret Ana ve Çocukları", Bertolt Brecht.
15. "Lysistrata", Aristophanes.
16. "Hayaletler", Henrik Ibsen.
17. "Gergedanlar", Eugène Ionesco.
18. "Vişne Bahçesi", Anton Çehov.
19. "Sezuan'ın İyi İnsanı", Bertolt Brecht.
20. "Bir Yaz Gecesi Rüyası", William Shakespeare.
'Bir Yaz Gecesi Rüyası', William Shakespeare'in 1600'lerin başında basıldığı kabul edilen romantik komedyasıdır. Oyun, evlilik ve aşk ilişkilerini konu almakla beraber bu kurumlara ironik bir biçimde yaklaşmaktadır. Konu, Atina'da bir düğün çevresinde geçmektedir. Oyun içerisinde farklı sınıflardan, farklı türlerden, hem aşklara hem de ilişkilere yer verilmektedir.
21. "Satıcının Ölümü", Arthur Miller.
Miller'ın, Pulitzer Ödülü kazanmış, başyapıtı olarak kabul edilen 'Satıcının Ölümü' adlı oyunu, başarılı olmadan insana yaşama hakkı tanımayan Amerika Birleşik Devletleri'ndeki acımasız kapitalist düzenin güçlü bir eleştirisidir.
Oyun, ülkedeki bu yarışma düzeninde yarışmaya ayak uyduramayan, yanılsamalar içinde kendini aldatan yaşlı bir satıcının, düzenin insani olmayan, kaskatı sert koşulları ve toplumun sahte değerleri karşısında, ailesi için kendini kurban edişinin, trajik öyküsünü anlatır.
22. "Venedik Taciri", William Shakespeare.
'Venedik Taciri', William Shakespeare tarafından yazılan genel olarak komedi olarak değerlendirilmekle birlikte, eserdeki trajikomik öğelerden dolayı, trajikomik olarak da değerlendirilebilecek yapıtıdır.
23. "Dr. Faustus", Christopher Marlowe.
'Faust' hikâyesinin bir tiyatro yapıtı olarak en eski ve en başarılı uyarlamalarından biri Shakespeare'nin öncülü Christopher Marlowe tarafından gerçekleştirilmişti.
Marlowe'nin 'Faust' yorumunda Dr. Faustus, şeytana yenilen bir karakter olarak ele alınmıştır.
24. "Tartuffe", Moliére.
Yüksek burjuvaziye mensup Organ, kendini dinsel inancının kuvvetine hayran olduğu Tartuffe'ün boyunduruğu altına bırakır. Ancak, Tartuffe koruyucusunun servetine göz dikmiş bir ikiyüzlüden başka bir şey değildir...
Moliére'den dini kullanan insanların iç yüzünü gösteren evrensel bir komedi daha...
25. "Caligula", Albert Camus.
Nobel Edebiyat Ödülü sahibi felsefeci ve edebiyatçı Albert Camus'nün 1944 yılında son şeklini verdiği 'Caligula'da, sevdiği kadının ölümünün ardından mutluluğu, özgürlüğü, gücü ve ahlâki değerleri sorgulamaya başlayan genç yaştaki Roma İmparatoru Caligula'nın sınırsız güç uğruna hiçbir yasayı ve ahlâki değeri tanımayarak hem Roma halkını hem de kendini yıkıma götürmesi anlatılmaktadır.
26. "Cyrano de Bergerac", Edmond Rostand.
'Cyrano de Bergerac', 17. yy'da yaşamış Parisli şâir, oyun yazarı ve silahşör Savinien Cyrano de Bergerac'ın gerçek hayat öyküsünden esinlenilerek Fransız şair ve oyun yazarı Edmond Rostand tarafından yazılmış tiyatro edebiyatının ünlü eserlerindendir.
27. "Kuşlar", Aristophanes.
Oyunun oynandığı dönemde Atina'da çokça para harcanarak yeni bir donanma inşa edilmiş ve Sicilya Seferi’ne çıkılmıştır. Ancak sefer öncesinde şehirdeki Tanrı heykellerinin tahrip edilmesi batıl inançları artırır ve uğursuzluk olarak anılan bu olaydan sonra Atina’da insan avı başlar. Birçok düşünür olaya karıştığı düşüncesiyle işkence görür ve öldürülür.
Tüm bu gelişmelerden dolayı, Platon'un 'Devlet'i de olmak üzere ideal devlet ve toplumun nasıl olması gerektiğini araştıran eserler verilir.
Aristophanes de komedya türünün çerçevesi içinde kalarak bir ütopya anlatmıştır 'Kuşlar' isimli oyununda.
28. "Kızgın Damdaki Kedi", Tennessee Williams.
Thomas Lanier 'Tennessee' Williams'ın Pulitzer ile Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Ödüllerini almış olan 'Kızgın Damdaki Kedi', büyük arazi sahibi, zengin bir Amerikan ailesi içindeki gizlenmiş, saklı kalmış birtakım gerçeklerin ortaya dökülmesiyle yaşanan çatışmaların anlatıldığı psikolojik-gerçekçi bir oyundur.
Yazar, insanların gerçeklerden kaçarak, yalanlarla aldatmacalarla kurdukları bir dünyadan kurtulmaları için tek çıkar yolun, kararlılık ve sevgi ile gerçekleri olduğu gibi kabul etmeleri olduğunu vurgular.
29. "Andromaque", Jean Baptiste Racine.
Fransız edebiyatının önde gelen şâirlerinden ve trajedi yazarlarından olan Racine'nin konusunu mitolojiden ve Truva Savaşı'ndan alan meşhur yapıtıdır.
30. "Kurbağalar", Aristophanes.
Oyun Aristofanes’in gelenekçi bakış açısının bir örneği olarak görülür. Euripides’in ölümünden bir yıl sonra yazılmıştır ve ülkede tragedya şairi kalmayınca Dionysos’un Hades’e gidip Euripides’i geri getirmek istemesini konu alır.
Not: Tüm listeler gibi bu liste de maalesef öznel, kusurlu ve eksik. Ayrıca listeye yerli oyunları dâhil etmedim. Bu başka bir derlemenin konusu olacak. Sizin de yorum ve önerilerinizle listeyi güncelleyebiliriz ileride. Bu sebeple yorumlarınızı ihmal etmeyin lütfen!
Yorum Yazın