'Dijital Fişleme' Tartışması ile Gündemde: Peki RTÜK Yönetmeliği Beraberinde Neler Getiriyor?
İnternet üzerinden yapılan radyo ve TV yayınlarını RTÜK'ün denetim alanına dahil eden tasarı mart ayında Meclis'te kabul edilerek yasalaşmıştı. Dün ise uygulama çerçevesini belirleyen taslak yönetmelik, 4,5 saatlik bir toplantının ardından oy birliği ile kabul edildi. 24 maddeden oluşan taslak yönetmelik, internet üzerinden radyo ve televizyon yayını yapan kuruluşları ile 'on demand', yani izleyicinin istediği içeriği istediği zaman izleyebildiği platformlarla ilgili düzenlemeleri içeriyor. Yönetmeliğe göre, yayınlarını internet üzerinden yapmak isteyen hizmet sağlayıcılarının RTÜK'ten lisans ve yayın iletim yetkisi alması gerekiyor. Yönetmeliğe yönelik eleştirilerin başında taslakta yer alan 'muğlak' ifadeler geliyor. Ayrıca basına yansıyan bilgilere göre, kuruluşlarının yükümlülükleri arasında 'abonelerine ilişkin istenilen her türlü bilgi ve belgeyi vermek' de yer alıyor.
Detaylara bakalım...
"MİT’in ‘uygundur’ görüşü iletmemesi halinde lisans verilmeyecek"
Cumhuriyet gazetesinden Sinan Tartanoğlu'nun aktardığı bilgiye göre taslakta 'İnternet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar; şirket ve ortaklık yapısına, programlarına, yayınlarını ileten platform işletmecilerine ve varsa abonelerine ilişkin Üst Kurul tarafından istenilen her türlü bilgi ve belgeyi belirtilen süre içerisinde vermekle yükümlüdürler” ifadeleri yer alıyor.
Habere göre, Netflix, Amazon Prime, BluTV, PuhuTV, Tivibu, Digitürk-Dilediğin Yerde, D-Smart Go, Turkcell TV+, Vodafone TV gibi milyonlarca abonenin takip ettiği online TV platformlarına RTÜK denetimi getiren düzenleme ile ayrıca yayın lisansı için MİT'ten izin koşulu da getiriliyor.
RTÜK üyesi İlhan Taşçı, "Bu şekilde yürürlüğe girerse, Türkiye'de bir dijital fişleme ve kayıt altına alma çağı yaşanmaya başlayacak" dedi.
Yönetmeliği eleştirenler arasında yer alan RTÜK üyesi İlhan Taşçı'ya göre yönetmeliğin iki boyutu var.
BBC Türkçe'den İrem Köker'in sorularını yanıtlayan Taşçı 'İlki yayınlar için lisans alınması, ikincisi de denetim aşaması. İlk kez internet mecrasından televizyon, radyo ve isteğe bağlı yayınlar denetim altına alıyor. Muhalefet etme nedenlerimizin birisi bazı ifadelerin belirsiz ve yoruma açık olması. Kişisel olarak bunun ileride bir baskı aracı kullanılmak üzere bir enstrüman olması için bir tercih olduğunu düşünüyorum' dedi.
'Bu madde, bu şekilde yürürlüğe girerse, Türkiye'de bir dijital fişleme ve kayıt altına alma çağı yaşanmaya başlayacak' diyen Taşçı şöyle devam etti:
'RTÜK'ü kişilerin ne izlediği değil, sunulan yayınların içeriği ilgilendiriyor. Bu vahim bir durumdur ve kişisel olarak düzeltilmesi gerektiğini düşünüyorum.'
Ayrıca bugünkü Cumhuriyet gazetesinde de görüşlerine yer verilen RTÜK'ün CHP'li üyesi Taşçı bu durumun Kişisel Verileri Koruma Yasası’na da aykırı olduğunu vurguladı ve ekledi:
“Amaç istatistiki bir veriyi tutmaksa abonelerin sayısı, yaş grupları alınabilir. Ama ‘her türlü bilgi ve belge’ dediğinizde aklınıza gelebilen, size ilişkin, izleyiciye, dinleyiciye ilişkin tüm verilerin kayıt altına alınması sonucunu doğurur.'
Yönetmeliğe kabul yönünde oy veren bir başka RTÜK üyesi Doç. Dr. Hamit Ersoy ise eleştiri ve kaygıların haksız olduğu görüşünde.
Hamit Ersoy, yönetmelikte abonelik bilgi ve belgelerinin istendiğine dair herhangi bir düzenleme bulunmadığını ve bu yayın platformlarından gerekli ücretin alınabilmesi için yalnızca brüt gelirlerini kendilerine bildirilmesini istediklerini ifade etti.
Ersoy, söz konusu yönetmeliğin yasal dayanağının mart ayında yapılan yeni düzenlemeler olduğunu ve Avrupa Birliği (AB) direktiflerine uygun bir şekilde yapıldığını söyledi.
2011 yılından bu yana Adalet ve Kalkınma Partisi kontenjanından RTÜK üyesi olan Ersoy, 'Ben RTÜK üyesi olmanın yanında AB'nin RTÜK'teki temas noktasıyım. AB, Görsel İşitsel Medya Hizmetleri Direktifi'nde yaptığı güncelleme ile isteğe bağlı yayın platformlarına denetim getiriyor. Bu, Kasım ayında yasalaşacak. Biz de aday ülke olarak bu direktifi uygulamak zorundayız. Biz onlardan erken yapıyoruz. Bu düzenleme AB tavsiyelerine uygun' dedi.
Hamit Ersoy, yeni RTÜK yönetmeliğinin internete değil, içeriğe denetleme getirdiğini de sözlerine ekledi.
28 Mart tarihinde yasalaşan düzenlemeyle 6112 sayılı "Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun"da çeşitli değişikliklere gidilmişti.
Bu kapsamda radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılara Üst Kurul'dan yayın lisansı, bu yayınları internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecilerine de yayın iletim yetkisi alma zorunluluğu getirilmişti.
Hatırlayacağınız üzere muhalefet düzenlemeyi “sansür” ve “internetin üzerine çuval geçirmeye çalışmak” olarak nitelemişti.
İnternete RTÜK Denetimi Getiren Düzenleme Meclis'te Kabul Edildi
Düzenleme uygulamaya konulduğunda, geçici yayın hakkı veya yayın lisansı bulunmayan ya da bu hak veya lisansı iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletildiğinin Üst Kurul'ca tespiti halinde, RTÜK'ün talebi üzerine sulh ceza hakimi tarafından internet ortamındaki söz konusu yayınla ilgili olarak içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesine karar verilebilecek. Söz konusu karar, gereği yapılmak üzere BTK'ya gönderilecek.
Sulh ceza hakimi, Üst Kurul'un talebini en geç 24 saat içinde duruşma yapmaksızın karara bağlayacak. Bu karara karşı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz yoluna gidilebilecek.
Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla resmen uygulamaya konulacak yönetmelik sosyal medyanın da gündeminde...
Yorum Yazın
Yakında yediklerinize de karışacaklar demek isterdim ama bu enflasyonla anlamsız bir söylem olur.
Bir dizimiz filmimiz kalmıştı zaten onu da ağız tadıyla izleyemeyeceğiz artık. İleride daha ne kadar saçmalayacaklar cidden merak ediyorum.
Herkes gider Mersine biz gideriz... Akp ile boka batmaya devam. Güzelim ülkeyi Suriye Çomar Cumhuriyeti yaptı Allahın gerici yobazları. Bütün kanalları aptal... Devamını Gör