Sıcak (Güneş) Çarpması Neden Olur?

Sıcak çarpması havanın aşırı sıcak olduğu durumlarda ortaya çıkan önemli bir rahatsızlıktır. Uzun süreli güneş altında kalınması ve sıcağa maruz kalınması vücuttan ter yoluyla atılan deri altında biriken sıcak havanın artık katılamayacak vücutta çeşitli komplikasyonlara neden olması yolu ile ortaya çıkar. Sıcak çarpması durumunda hemen hastaya müdahale edilmesi gerekir. Sıcak çarpması halsizlik ve yüzde kızarma Ayrıca aşırı terleme yoluyla belirlenebilir. Hasta hemen soğuk bir havaya veya ılık bir duşa sokulmalı ve vücudundaki fazla kıyafetler çıkarılmalıdır. Ilk müdahalenin ardından hasta da belirli bir iyileşme gözlemlenir mi yoksa ambulans çağırılması gerekir. Çünkü sıcak çarpması hafife alınsa da ölümcül sonuçlara varabilecek nedenler ortaya koyar.

Sıcak çarpması genellikle aşırı ısıya maruz kalınması durumunda meydana gelir. Bu nedenle toplum içinde Güneş çarpması olarak da adlandırılır. Ancak sıcak çarpması yalnızca güneş altında uzun süreli kalınması durumunda ortaya çıkmaz. Kış mevsimi dahi olsa uzun süreli olarak kapalı ve aşırı sıcak bir ortamda bulunması ve aşırı kalın giyin inmesi durumunda da ortaya çıkabilir. Sıcak çarpması her yaştan insanı etkileyebilir. Özellikle çocuklarda ve yaşlılarda vücudun kendini daha az koruyabilmesi nedeniyle daha fazla ortaya çıkar. Sıcak çarpmasına ve aşırı soğuğa karşı vücudun kendi önlemler alması mümkün olsa da bu duruma uzun süreli maruz kalınması artık vücudun fonksiyonlarını yerine getirmemesine neden olur. Bu durumda başta iç organları olmak üzere hastanın beyinsel fonksiyonları da etkilenebilir.

Sıcak çarpması sonucunda özellikle çocuklarda ve yaşlılarda daha fazla etki meydana gelir. Öncelikle sıcak çarpması aşırı sıcağın kan yoluyla deri altında toplanarak vücudun terleme ile dışarı atmasına neden olur. Terleme ve solunum yoluyla dışarıya atılamayan fazla sıcaklık vücudun organlarının normal çalışmasını etkiler. Normal çalışamayan Organlar bir süre sonra kendini daha fazla yormaya başlar. Bu durum organlarda çeşitli bozukluklara sebep olur. Başta böbrek ve kalp fonksiyonları olmak üzere Eğer uzun süreli sıcak çarpmasına maruz kalınırsa beyinsel fonksiyonlarda etkilenebilir. Bu nedenle sıcak çarpmasına uğrayan insanlar acilen soğuk bir ortama alınmalıdır. Terleme yoluyla vücudun dışarı atmak istediğim aşırı sıcaklık vücutta önemli derecede tuz ve su kaybına neden olur. Vücudun olması gereken tuz ve su miktarını dışarıya atması yaşamsal fonksiyonları etkilemektedir. Aşırı terlemek özellikle böbrek rahatsızlıkları ve tiroit rahatsızlıklarını etkiler. Bu durumun uzun süreli yaşanması ve vücudun kaybedilen sıvı ve tuzu alamaması hasta da başka komplikasyonlara yol açar. Bu nedenle sıcak çarpmasına acilen müdahale edilmesi gerekir.

Sıcak çarpması durumunda hasta önemli bir miktarda su ve tuz kaybı Yaşar. Bu durumu tedavi edebilmek için öncelikle hastanın soğuk bir odaya geçirilmesi gerekir. Gölge altında veya soğuk bir yerde hastanın tutulması ile tedavisi başlanabilir. Hasta sıcağın etkisinden en kısa sürede alınmalıdır. Ardından Baş boyun ve ayak bölgelerine Soğuksu Kompleksi yapılmalıdır. Çünkü vücut Bu bölgelerden daha hızlı olarak soru ve sıcağı algılar. Hastada meydana gelen su kaybını önlemek için hastaya su verilmelidir. Sıcak çarpmalarında tuzlu ayran içilmesi hem tansiyonun yerine getirilmesini sağlar hem de kaybedilen sıvı ve tuzun yerine konulmasını sağlar. Hastanın bileklerinden başlanarak baş tarafına ve ayağına masaj yapılması da gerekir. Bu durum kan akışını hızlandırarak hastanın kan dolaşımını normal seviyeye ulaşmasını sağlar. Sıcak çarpmalarında genellikle tansiyon etkileneceği için hastanın ayaklarının kalp seviyesinden yukarıya kaldırılması gerekir. Oluşan tuz kaybı ile birlikte Tansiyon düşmesi yaşanabilir. Eğer bunlar yapılmasına rağmen hasta da belirli bir iyileşme gözlemlerine mi yoksa acilen hastaneye ulaştırılması gerekir. Haftaya yapılan tetkikler sonucunda hastanede kaybedilen sıvı ve tuz oranının yerine konulması için serum takılır.

Sıcak çarpması özellikle yaz mevsimlerinde meydana gelen bir rahatsızlıktır. Güneş altında fazla kalınması ve Yaz mevsimine uygun kıyafetlerini tercih edilmemesi sebebiyle sıcak çarpmasında alsak maruz kalınır. Sıcak çarpmasından yaz aylarında korunmak için güneş altında uzun süreli durulması gerekir. Yapılan meslek gereği dışarıda çalışılan işlerde sıcak çarpmasında daha sık rastlanır. Bu durumda şapka ile dışarı çıkması ve sık sık Mola verilerek su ve tuz kaybını önleyecek içeceklerin içilmesi gerekir. Yaz aylarında aşırı yemek yenilenmesi ve aşırı baharatlı yiyeceklerin tercih edilmemesi gerekir. Onun yerine daha sık meyve tercih edilmeli ve daha sıvı gıdalarla beslenilmelidir. Sıcak çarpmasını önlemek ve etkilerine maruz kalmamak için ince kıyafetler tercih edilmeli ve su kaybını önlemek için sık sık su içilmelidir. Ancak dışarı soğuk içecekler tercih edilmemelidir. Aşırı soğuk içecekler sıcak çarpmasından korusa bile boğaz ve çeşitli böbrek sorunlarına neden olabilir.

Sıcak çarpması durumunda yapılabilecek birçok Tedavinin olmasının yanında yanlış bilinen birçok hatalı davranışta bulunur. Bunların başında hasta ya bilinci yerinde değilken sıcak çarpması nedeniyle bayılması durumunda su verilmesi gelir. Bilinci yerinde olmayan hastaya sıvı verilmesi hastada boğulma riskini de meydana getirir. Sıcak çarpmasına maruz kalmamak ne sıcağın etkilerinden korunmak için yaz aylarında güneşin en çok bulunduğu saat 12 ile 15 arasında Dışarı çıkılmaması da gerekir. Özellikle açık alanda sıcak çarpması nedeniyle bayılan insanlara müdahale etmek amacıyla hastanın başında birikilmesi Hastanın nefes almasını engeller. Ancak hastanın acilen gölge olan soğuk bir yere geçirilmesi ve etrafında daha az insanın bulunması gerekir.