Orta Vadeli Program Devreye Girdi: 2023 Enflasyon Hedefi Açıklandı! Cari Açık Sürecek, Büyüme Hedefi Sürüyor
Cumhurbaşkanlığının '2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programının Onaylanması Hakkında Karar'ı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Liralaşma stratejisi kapsamında uygulanacak etkin para ve maliye politikalarının, üretim ve verimlilik artışları ile enflasyonu gelecek yıl sonunda yüzde 24,9'a indirilmesi hedeflenirken, işsizlikte de düşüş öngörüldü.
2023 yılında GSYH büyümesinin yüzde 5,0 olması hedeflenirken, bu yıl sonu 47,3 milyar dolar olarak gerçekleşmesi beklenen cari işlemler açığının, 2023 yılında 22 milyar dolara gerilemesi bekleniyor.
BOTAŞ ve TEİAŞ yatırımlarının finansmanının bir kısmının dış proje kredilerinden karşılanması hedeflenirken, 2023 yılında blokzincir (blockcain) tabanlı dijital Merkez Bankası parasının uygulamaya konulması ve Dijital Türk Lirası'nın ödemeler için kullanım testlerine başlanması da planlandı.
TÜFE artış hızının 2023 yıl sonunda %24,9'a indirilmesi hedefleniyor.
Programa göre, 2023 yılında, Orta Vadeli Program kapsamında öngörülen iç ve dış talep arasında dengeli görünümün sürdürülmesinin yanı sıra, büyüme potansiyelinin istikrarlı ve sağlıklı bir biçimde artırılarak güçlü, kapsayıcı ve istihdamı destekleyen büyümenin sağlanması amacıyla para, maliye ve gelirler politikalarının tam koordinasyon içerisinde yürütülmesi hedefleniyor.
Büyümenin kaliteli, kapsayıcı ve sürdürülebilir olması için makroekonomik dengeleri gözeten uygulamalara devam edilecek. Tasarrufların büyümenin finansmanı amacıyla kullanılmasında etkinlik, denge ve rekabetçilik ilkeleri gözetilerek nitelikli büyüme kompozisyonunun sürdürülmesi ve makro finansal risklerin en aza indirilmesi sağlanacak.
2023 yılında ekonomik faaliyetler üzerinde salgının olumsuz etkilerinin geride bırakılmasıyla, ihracat odaklı büyüme stratejisinin verimli ve rekabetçi bir şekilde sürdürülmesi bekleniyor.
Programda, 'İç ve dış talebin dengelendiği büyüme kompozisyonunun sürdürülmesiyle istihdamın ve özel kesim yatırımlarının artması sağlanacaktır. Bu gelişmelerle birlikte, 2023 yılında, sanayi sektörü GSYH'nin üzerinde artarak ekonomik büyümeye önemli katkı verecektir. Ayrıca, ekonomik ve sosyal aktivitenin canlılığını sürdürmesiyle turizm sektörünün katkısıyla hizmetler sektörü büyümeye destek olmaya devam edecektir. Bu dönemde tarım sektörünün ise GSYH büyümesine uzun dönem ortalaması civarında katkı vermesi beklenmektedir.' denildi.
İşsizlikte düşüş bekleniyor.
2023 yılında, ekonomik aktivitedeki güçlü seyrin devam etmesi ve ima ettiği yüksek büyüme oranları çerçevesinde istihdamın bir önceki yıla göre 865 bin kişi artacağı öngörülüyor. İşgücüne katılma oranının da 0,5 puan artarak 2023 yılında yüzde 53,6'ya ulaşması bekleniyor. Yıl genelinde güçlü istihdam artışının işgücüne katılım ve nüfus artışı etkilerine baskın gelmesi sonucunda işsizlik oranının yüzde 10,4 düzeyine gerileyeceği tahmin ediliyor.
Büyüme beklentisi yüzde 5 oldu.
2023 yılında yüzde 5,0 olması hedeflenen GSYH büyümesinin, öngörülen yurt içi talep artışının yanı sıra sabit sermaye yatırımlarının da katkısıyla dengeli bir yapıda gerçekleşmesi öngörülüyor.
2023 yılında bir önceki yıla göre özel ve kamu kesimi tüketim harcamalarında sırasıyla yüzde 3,9 ile yüzde 3,6 oranlarında reel artış olması bekleniyor. Bu dönemde özel kesim sabit sermaye yatırımlarının yüzde 4,5, kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarının ise yüzde 1,0 oranında reel olarak artacağı tahmin ediliyor. Böylece, toplam sabit sermaye yatırım harcamalarının reel olarak yüzde 4,2 artması öngörülüyor.
2023 yılı GSYH büyümesine; özel tüketim harcamalarının 2,7 puan, özel kesim sabit sermaye yatırım harcamalarının ise 1,0 puan katkı yapması bekleniyor.
Bu dönemde, kamu kesimi sabit sermaye yatırım harcamalarının büyümeye katkısının 0,02 puan olması bekleniyor. GSYH büyümesine net mal ve hizmet ihracatının katkısının ise 0,8 puan olacağı tahmin ediliyor.
Kamu harcanabilir gelirinin GSYH'ye oranının 2023 yılında 2,1 puan artarak yüzde 9,2 oranında gerçekleşeceği öngörülürken, kamu tasarruflarının milli gelire oran olarak yüzde 0,4, kamu yatırımlarının ise önceki yıla göre 0,5 puanlık düşüşle yüzde 3,4 seviyesinde olması bekleniyor.
2023 yılında özel tasarrufların GSYH'ye oranının 0,8 puan azalarak yüzde 32,0, özel yatırım harcamalarının da 2,1 puan azalarak yüzde 30,3 olması beklenirken, 2023 yılında toplam yurt içi tasarrufların GSYH'ye oranının bu gelişmeler neticesinde yüzde 31,6, toplam tasarruf- yatırım farkının GSYH'ye oranının ise yüzde -2,2 olması bekleniyor.
Cari işlemler açığının, 2023 yılında 22 milyar dolara gerileyeceği tahmin ediliyor.
Programda, '2023 yılında, dış talebin bir önceki yıla göre daralması sonucunda ihracat artışındaki ivme kaybına rağmen, enerji ithalatında kademeli düşüş ve seyahat gelirlerinde artış beklentisiyle birlikte, cari işlemler dengesinde iyileşme yaşanması öngörülmektedir. Cari işlemler dengesindeki iyileşme sonrasında dış finansman gereksiniminde azalış yaşanacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca, cari işlemler açığının finansmanında uzun vadeli doğrudan yabancı yatırımların payının artırılması hedeflenmektedir.' denildi.
2023 yılında ihracatın yüzde 3,9 artarak 265 milyar dolar, ithalatın ise yüzde 4,2 azalarak 345 milyar dolara ulaşması ve böylece dış ticaret açığının 80 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyor.
Bu dönemde ihracat ve ithalat fiyatlarının 2023 yılında sırasıyla yüzde 0,3 ve yüzde 7,6 oranlarında azalması beklenirken, reel ihracatın ve ithalatın ise sırasıyla yüzde 4,2 ve yüzde 3,7 artacağı tahmin ediliyor.
2023 yılında seyahat hareketliliğinin artmasıyla birlikte seyahat gelirlerinin 45 milyar dolara seviyesine yükselmesi, hizmetler dengesinin ise 58 milyar dolar fazla vermesi tahmin ediliyor. Birincil gelir dengesinde 12,5 milyar dolar açık öngörülürken, ikincil gelir dengesinde 0,9 milyar dolar fazla bekleniyor.
Söz konusu varsayımlar altında cari işlemler açığının 2023 yılında 22 milyar dolar seviyesine gerilemesi, böylece cari işlemler açığının GSYH'ye oranının ise yüzde 2,5 seviyesinde gerçekleşmesi öngörüüyor.
2023 yılında Boru Hatları İle Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ve Türkiye Elektrik İletiş AŞ (TEİAŞ) yatırımlarının finansmanının bir kısmı dış proje kredilerinden karşılanacak.
Buna göre, KİT'lerin ve özelleştirme portföyünde izlenen kuruluşların 2023 yılında 97,2 milyar TL finansman açığı vermesi programlandı.
Programda 'OVP makroekonomik büyüklükleri ile enerji ve gıda fiyatlarının öngörülen seviyede seyretmesi söz konusu hedefe ulaşmada önem arz etmektedir.' denildi.
KİT'lerin 2023 yılında 163,4 milyar TL tutarında sabit sermaye yatırımı yapması hedefleniyor.
Toplam KİT yatırımları içerisinde önemli paya sahip olan TPAO Karadeniz'de keşfettiği doğal gaz rezervine yönelik Sakarya Doğal Gaz Sahası Geliştirme Projesine devam edecek olup ilk gazın 2023 yılı içerisinde kullanıma sunulması hedefleniyor.
Akkuyu Nükleer Güç Santralinden ilk elektriğin 2023 yılı içerisinde üretilmesi hedefler arasında yer alıyor.
2023 yılında Dijital Türk Lirasının ödemeler için kullanımı testlerine başlanacak.
Programa göre, Merkez Bankası Dijital Türk Lirası Araştırma Geliştirme Projesi ikinci faz pilot bulguları doğrultusunda, Dijital Türk Lirasının ödemeler için kullanımı testlerine başlanacak.
Dijital Türk Lirası sistemlerinin dijital kimlik ve FAST sistemleri ile araştırma-geliştirme kapsamında entegrasyon çalışmaları tamamlanacak.
Toptan dijital para çalışmaları kapsamında bankalar ile araştırma, geliştirme ve test çalışmaları yapılacak.
Yorum Yazın