Maaş Müşterisini Ek Limitte Bile Zorluyorlar: Bankalar İhtiyaç Kredisinin Nereye Harcanacağını Bilmek İstiyor!
Son günlerde çokça tartışılan krediler, kredilerimiz. Enflasyon, tüm dünyada henüz artışa geçmemiş ama trendlerin ve göstergelerin sinyaller verdiği bir dönemde bizim parasal gevşeme adına yani piyasalarda bol para bulunmasıyla ekonominin canlı kalmasını istememizle Merkez Bankası'nın başlattığı Eylül 2021 faiz indirimleri ve bugün geldiğimiz nokta.
Kredilerin artması amacıyla yapılan faiz indirimleri harcama ve yatırıma yönelikti. Sonrasındaysa kredi faizlerinde istenilen kadar olmasa da düşüşle birlikte talepteki artış enflasyonda yükselişi körükleyince önüne geçebilmek için bazı tedbirler alındı. Kimileri mikro kimileri makro olan önlemler çoğunlukla duyumda kaldı. Sanayicilerin ticari kredilerde başlayan şikayetleriyle de ayyuka çıktı.
Konut kredilerinde ev fiyatlarındaki yükselişle kredi talebinde meblağlar yükselince bankalar mikro önlemlerle bunu sınırlamaya girişmişti.
Bankalar bazında kredilerin sıkılaştığı duu7yumları piyasalarda geçen aylarda yayılmıştı. Bazı bankaların bu tedbirleri, faiz oranlarını yüksek tutarak, bazı bankaların da kredi kurallarında sıkılaşmaya giderek yaptığı biliniyordu.
Ticari kredilerde BDDK devreye girdi: 24 Haziran'da getirilen döviz pozisyonuna yönelik TL kredi kısıtlaması dolar/TL'de 2 günlük bir gerileme yaratırken, şirketleri de alternatif çözüm arayışına itmişti.
Merkez Bankası’nın 21 Temmuz'daki son Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı metninde makroihtiyati önlemlere krediler kanalı da dahil edildi ve şöyle bir ifade dikkat çekti:
İvmesini kaybettiği gözlenmekle birlikte, kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşması yakından takip edilmektedir. Kurul, güçlendirdiği makroihtiyati politika setini kararlılıkla uygulayarak gerekmesi durumunda ilave tedbirleri uygulamaya alacaktır.
Sonrasında da ticari kredilerde sorunlar dile getirilmeye başlandı.
Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu ve reel sektör arasında gerilimlerin yaşanmasına neden olan finansman krizinde üreticiler kredi faizlerinin yüksek olması ve krediye ulaşmakta sıkıntı yaşadıklarını belirtirken, Kavcıoğlu'ysa alınan kredilerin döviz alımı başta olmak üzere doğru şekilde kullanılmamasından dolayı 'durdurulduğunu' belirtiyordu.
Burada da gelişmelerin detayları mevcut👇
Sıra ihtiyaç kredilerinde mi?
Dünya'dan Şebnem Turhan'ın haberine göre, dövizdeki yükselişin başladığı ilk zamanlarda uygulamaya alınan ihtiyaç kredisi alanlara imzalatılan belgede döviz, altın, kripto varlık gibi alımların yapılamayacağı beyanı bulunurken, şimdilerde bu beyan genişletilerek 'nereye harcama yapılacağı' detayları da isteniyor.
Halk arasında "ek limit, eksi hesap" gibi de telaffuz edilen kredili mevduat hesabı (KMH) limit artırımları da kontrol altında tutularak döviz, altın veya kripto işlemi yapılmayacağına dair imzalı beyan istenebiliyor.
İhtiyaç kredisinde miktara bakılmadan bankanın maaş müşterisi olsa dahi tüketicilerden '3 aylık imzalı maaş bordrosu' gibi taleplerde bulunuluyor.
İhtiyaç kredilerinin faiz oranları diğer kredilere oranla yüksek olurken, enflasyon, alım gücü, yaz mevsimi gibi değişkenlerle kredi talebinde artış hız kesmiyor.
Mavi ve siyah ile gösterilen ihtiyaç kredisi faizleri olurken, sağdaki değerlerle gösteriliyor ve mavi çizgi ihtiyaç kredisi faizlerindeki değişimi, siyah olan da ihtiyaç kredisi ile birlikte KMH faizlerini gösteriyor.
Yeşil olan çizgi de ihtiyaç kredisi kullanım durumu olurken, vade fark etmeksizin bankacılık sektöründeki konut ve taşıt dışında kalan bireysel kredileri gösteriyor.
BDDK verilerinde de 2021 Ağustos'ta (31. Hafta) 422 milyar görünen ihtiyaç kredileri, 2022 ilk haftada 463 milyar ve 2022 yılının 31. haftasında 552 milyar olarak görülüyor.
2022 Nisan ayı başında (13 haftalık yıllıklandırılmış büyümesi) yüzde 14 seviyesinde olan tüketici kredileri, temmuz ilk haftasındaysa korkutucu bir şekilde yüzde 67,1'e yükselmişti.
Tedbirlerle 19 Temmuz haftasında yüzde 57,4 seviyesine inen büyümede, kur etkisinden arındırılmış yıllık olarak bakıldığında 29 Temmuz haftasında yüzde 29,8 olarak görüldü.
İhtiyaç kredisi faizleri temmuz ayı başından bu yana yüzde 30'un üzerinde bulunurken, Merkez Bankası verilerinde 29 Temmuz haftasında faizlerin yüzde 34,32'de olduğu görülüyor. Bazı bankaların oranları yüzde 37’ye yaklaşırken, TCMB'de en yüksek oran 15 Temmuz haftasında yüzde 35,41 olarak görülüyor.
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Enflasyon Raporu sunumunda ticari ve bireysel kredilerin büyüme hızlarının bir miktar yavaşladığının gözlendiğini belirterek şunları söylemişti:
Bu doğrultuda, 2021 yılının ikinci yarısından itibaren atılan adımlar ile tüketici kredilerinin tüm krediler içindeki payı önemli ölçüde gerilemişti. Alınan kararların etkileri yakından izlenerek, ticari ve bireysel kredilerde olağan dışı gelişmelere karşı gerektiğinde ilave tedbirler alınmaya devam edilecektir.
Yorum Yazın