Hepimizin Bağımlılığı! Sosyal Medyada Stalklamalara Doyamamamızın 9 Sebebi
Başka insanların hayatlarını gözlemlemek aslında biyolojik bir içgüdü ve yaşamların kolayca gözler önüne serildiği sosyal medya çağında bu içgüdülere kapılmak çok kolay. Aslında bazen dürtülerimizin bizi boş işlere yönlendirmelerine bile izin veriyoruz.
Ama stalklamanın bu cazibesi nereden geliyor?
Çevremizdekileri hayranlıktan, meraktan ya da bambaşka sebeplerden stalklasak da hepimizin bu dürtüye kapılmasının neredeyse bilimsel sayılabilecek sebepleri var.
Gelin hep birlikte TechCrunch'tan derlediğimiz bu sebeplere bir göz atalım.
1. Güç
Eski sevgilimizin, potansiyel sevgilimizin veya yeni bir arkadaşımızın Instagram hesabına göz atarken, karşılığında hiçbir şey vermeden bu insanların yaşamlarının iç yüzünü anlayabiliyoruz. Sosyal medya bize bu insanların hayatlarının sadece küçük bir kısmını yansıtsa da aynısının bizim başımıza gelmesini önleyecek hiçbir şey yok. (Tamam, belki de gizlilik ayarlarına bir göz atmalıyız.) Yine de güç dinamikleri her ilişkide önemlidir ve unutmayalım ki bilgi güçtür. 😏
2. Öz değerlendirme
Kendimizi bilmek için öncelikle kendimizi karşılaştırabileceğimiz birileri olmalı. Karakterimizi sorgularken; 'Eğlenceli biri miyim?' 'Başarılı mıyım?' 'Çekici miyim?' beynimiz içgüdüsel olarak, davranışlarımızı kategorilendirmek ve başkalarının karakterlerine göre kendimizinkini derecelendirmek ister. Kendimizi başkalarıyla kıyaslamamamızı söylerler; ama boş verin! Zaten sosyal medya bunu imkansız kılıyor.
3. Neoteni
İnsanlar özel canlılardır. Birçok memelinin aksine, bizim beyinlerimiz hep genç kalır. Yani dünya değişirken beynimiz de bu değişikliklere uyum sağlayabilmek için sürekli değişir. Bu da çok üst düzey bir meraka neden olur. Hep daha fazlasını bilmek istiyoruz ve edindiğimiz bilginin düzeyi yüksek de olsa bizi tatmin olmuş hissettirmiyor. Stalklamak ise bize merak konusunda bir çıkış noktası gösteriyor; çünkü stalklarken başkalarının yaşamları hakkında daha fazla bilgi edinebiliyoruz.
4. Sosyal normları yeniden kodlamak
Merakımızın bir parçası olarak, başkalarıyla ilişki kurmaya da açız. Bir araştırmaya göre insanlarla yeterince ilişki halinde olmamak obeziteden, sigara içmekten ve yüksek tansiyondan çok daha zararlı. İnsan ilişkilerini anlamak için de insanların birbirleriyle nasıl etkileşim halinde olduklarını (empatiden, kibarlıktan tutun da iğnelemeye kadar) kavramak önemli. Sosyal medyada birilerini stalklamayı da sosyal etkileşim için pratik yapmak olarak düşünebiliriz. Bu durum, bir sporu yapmak yerine profesyonel sporcuları izlemekle de benzerlik gösteriyor.
5. Bağımlılık
Sosyal medya paylaşımlarımıza gelen bir beğeninin getirdiği mutluluğu hepimiz biliriz. Bu küçük mutluluk bizde bir bağımlılık etkisi yaratıyor ve sosyal medyada çok daha fazla zaman geçirmemize sebep oluyor. Bunun bir parçası olarak da başkalarının paylaşımlarını tüketmeye başlıyoruz ve sahneye daha önce tartıştığımız güç, merak gibi dinamikler ortaya çıkıyor.
6. İlişkisel belirsizlik
Bu, kıskançlık ve güvensizliğin karışımı için kullanılan psikolojik bir söylem. Stalklamak, özellikle romantik ilişkilerde partnerlerden birinin ilişkide güvensiz hissettiğinin bir işareti olarak düşünülebilir. Bu da paranoyaya ve bazen haklı bir kıskançlığa neden olabiliyor ki bu da daha fazla stalkla, hatta bazen özel yaşam ihlalleriyle sonuçlanıyor.
7. Dedikodu
İnsan ilişkileri kısmını hatırlıyor musunuz? Oraya dönecek olursak dedikodu yapmak da bu ilişkilerin büyük bir parçası. İki arkadaş arasındaki mesafeyi dedikodudan daha iyi ne kapatabilir ki?
Bir araştırmaya göre Facebook'ta arkadaş grupları arasında halka açık bir şekilde sergilenen davranışlar, kullanıcıların arkadaşlarının ulaşabileceği ve tartışabileceği 'hikayeleştirilebilir' olaylara sebep oluyor. Aslında Facebook sadece bağlantı kurmak ve gönderilerimizi arkadaşlarımızla paylaşmak için kurulmasa da biz bu imkanları kullanmaktan oldukça memnunuz. 😉
8. Sağduyu araştırması
Her ne kadar bazen kendimizi eski sevgilimizin yeni sevgilisinin komşusunun ilk aşkını stalklarken bulsak da genellikle düzenli olarak stalkladığımız insanlar vardır. Tıpkı güven problemi yaşayan partnerler gibi ebeveynlerin ve işverenlerin de sıklıkla çocuklarının ve çalışanlarının sosyal medya aktivitelerini büyük bir özenle takip etmek gibi bir alışkanlıkları var.
9. Kendimizi yatıştırmak
Genellikle sosyal medya paylaşımlarımızda hayatımızın güzel yönlerini yansıtırız. Mutlu hatıralar, arkadaşlarımızla geçirdiğimiz eğlenceli anlar, hayatta bir kez yaşanacak tecrübeler... Bu da insanların o duyguları tekrar yakalamak için kendi profillerinde geçmişlerine göz atmalarına sebep oluyor. Evet, kendimizi stalklamaktan bahsediyoruz. 😎 Araştırmalara göre eski paylaşımlarımıza ve fotoğraflarımıza bakmak kendimizi iyi hissetmemize sebep oluyor. Özellikle o anılardaki kadar mutlu değilsek. 🙄
Yorum Yazın
şu an 8. sınıftaki matematik öğretmenimin facebookunu inceliyordum onedioya bakıyım derken bunu gördüm. şu stalk çok eğlenceli yahu.
işsizlik+can sıkıntısı+pis enerji+kıskançlık=gıybet diğer adıyla stalk