Erken Tanı Hayat Kurtarır! Her Kadının Mutlaka Yaptırması Gereken Testler Neler?
Özellikle orta yaştaki kadınlar yaşamın getirdiği sorumluluk duygusuyla sağlığımızın baş düşmanı stresi fazlaca yaşıyorlar. Bu durum önemli sağlık sorunlarını da beraberinde getirebiliyor tabii. Yalnızca stres değil, kalıtsal sorunlar, cinsel ilişki gibi durumlar da kadınların sağlık durumunu etkileyen faktörler arasında. Fakat sadece kadınların değil erkeklerin de kadınlar gibi düzenli olarak bazı testler yaptırmaları gerekiyor.
Rahatsızların tedavisindeki en önemli şeylerden biri de erken tanı. Kadınların bu durumun farkında olup yakınması olsun ya da olmasın, mutlaka bu testleri doktor kontrolünde gerçekleştirmeleri önemli.
Not: Yaşınız ne olursa olsun bu testleri yaptırıp yaptırmamanız ve ne sıklıkla olması gerektiğiyle ilgili doktorunuza başvurun.
1. Pap smear veya HPV testi
Servikal kansere bağlı ölümler artıyor ve kadınların serviks kanseri taraması gerekliliği konusunda daha bilinçli olmaları gerekiyor. PAP smear testi, servikal bölgedeki erken değişiklikleri (kanserli ve prekanseröz evreler) belirleyebilen önemli bir testtir ve bu nedenle bu testi cinsel birlikteliği olmuş kadınların düzenli olarak yaptırmaları gerekiyor. Genel olarak testin her 2 yılda bir yapılması söyleniyor fakat kendi doktorunuz size en uygun zamanı verecektir.
HPV'ye karşı aşılanmış olsanız bile, özellikle rahim ağzı kanseri riski yüksekse, PAP smear testini unutmamalısınız. Ayrıca doktorunuzun önerdiği zamanlarda ultrason kontrolünden geçmeyi de ihmal etmeyin.
2. Mamografi (Meme kanseri taraması):
Dünya genelinde sık görülen kanser türlerinden biri de meme kanseri. Genetik olarak bu duruma yatkın olan kadınlarda meme kanseri riski daha yüksek olmasına rağmen, her kadın düzenli olarak meme kanseri taramasından geçirilmelidir. Amerikan Kanser Cemiyeti'nin önersine göre 40 yaşından sonra her kadın, her yıl bu testi yaptırmalıdır. Meme kanseri riski yaşla birlikte artar ve çoğunlukla 50 ile 59 yaş arasındaki kadınlarda görülme olasılığı daha da fazlalaşabilir. Erken teşhis ve tedavi hastalığın yayılmasını önler ve iyileşme ihtimalinizi artırır.
3. Kolonoskopi
Doktorlar, her yıl kolon kanserinden kaynaklanan ortalama 50.000 ölümün yüzde 60'ının, kolonoskopi gibi yeterli bir tarama ile önlenebileceğini söylüyor.
4. Lipid profili tarama testi
Kalp hastalığı kadınlarda önde gelen ölüm nedenlerinden biri. Kalp hastalığının erken göstergelerinden biri de yüksek seviyelerde kolesterol ve trigliserittir. Bu nedenle her kadın 40-45 yaşından sonra lipit profili testi yaptırmalıdır. Türkiye'de de kadın sigara içen sayısının artması ve genetik problemler gibi diğer faktörler göz önüne alındığında, kadınlar 20 yaşında başlayarak bir lipit profili testi planlamalıdır.
5. Kemik mineral yoğunluğu testi
Özellikle menopoz sonrası kadınlarda osteoporoz gelişme riski daha yüksektir. Menopozdan sonra kemiklerde kalsiyum birikimini etkileyen ve kadınlarda osteoporoza yol açan kadın hormonu, östrojen düzeyleri azalır. Bu nedenle, 45 veya 50 yaşın üzerindeki tüm kadınlara kemiklerdeki kalsiyum miktarını ölçen düzenli bir kemik yoğunluğu testi önerilmektedir.
6. Kalp sağlığı testi ( Elektrokardiyogram)
Lipit profili testi ile birlikte, kalp hastalığı için başka bir risk faktörü olan hipertansiyonu da kontrol etmelisiniz. Özellikle hipertansiyonu olan kadınlar, sağlıklı bir kalp için bir elektrokardiyogram (EKG) yaptırmalıdır. Kilolu kadınlar, hamile kadınlar, fiziksel olarak inaktif olan ve ailesinde bu gibi rahatsızlıklar bulunan kadınların diyabet hastası olma riski daha yüksektir. Şeker seviyenizi 45 yaşından itibaren her 3 yılda bir kontrol etmek en iyisidir.
7. Göz tansiyonu testi
Yüksek göz tansiyonun tek başına bir sorun oluşturmaz ancak daha ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Kalıcı körlüğe kadar ilerleyebildiğinden de önem verilmesi gerekir. Glokom hastalığına yakalanma olasılığı sağlıklı gözden 15 kat daha fazladır.
8. Doğurganlık testi
Bir kadının doğurganlığını etkileyebilecek çeşitli nedenler vardır. Türkiye'deki birçok kadın hayatının bir evresinde evleniyor ve 30'larında ya da 40'larında çocuk sahibi olmayı istiyor. Hormonal problemlerden dolayı polikistik over sendromundan (PKOS) muzdarip genç yaşlardaki birçok kadının da doğurganlığı azalabiliyor. Kısırlık, kadınlarda diğer bazı koşullarla bağlantılıdır ve bu nedenle kadınlar, hormon testleri, yumurtalık fonksiyon testi ve doğurganlık durumlarını anlamak için doğurganlık testi hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
9. Anemi testi
Anemi dünya çapında bir sağlık sorunudur, ancak üreme çağındaki kadınlar arasında daha fazla görülmekte. Düşük hemoglobin seviyelerinin veya demir eksikliğinin neden olup olmadığını belirleyebilmek için basit bir kan testi yaptırmanız öneriliyor.
10. Cilt testi
Özellikle ailesinde cilt kanseri olan kadınların bu testi yılda bir kez yaptırmaları öneriliyor. Vücudumuzdaki benler melanom riski taşıdığından cilt kanseri riski de artıyor.
11. Tiroid testi
Kadınlarda yaygın olarak görülen bir başka sorun da tiroid bozukluğudur. Kadınlarda hipotiroidizm, hipertiroidizm, tiroid kanseri ve tiroidit gelişmesi daha olasıdır. Tiroid stimülan hormonun (TSH) kan seviyelerini test etmek, doktorunuzun tiroid bezinizin hiperaktif veya az aktif olup olmadığını belirlemesine yardımcı olabilir. Kadınların bu testi 35 yaşından sonra her 5 yılda bir yaptırması öneriliyor.
Yorum Yazın