Doğum Gününde Doodle Oldu! Ünlü Türk Ressam Fahrelnissa Zeid Kimdir?
Bugün ünlü Türk ressam Fahrelnissa Zeid'in doğum günü. Google da bu vesileyle Fahrelnissa Zeid'i doodle yaptı ve akıllarda bir soru dolanmaya başladı. Çoğunuzun belki adını ilk defa duyduğu ama sanatseverlerin yakından tanıdığı Fahrelnissa Zeid kimdir, sanat tarihine katkıları nedir ve ne iş yapmıştır, bugün hepsini sizler için araştırıp içeriğimiz altında topladık. Buyurun efendim... 👇
7 Ocak 1901'de Büyükada'da doğdu Fahrelnissa Zeid.
Fahrelnissa Zeid, 1901 yılında Osmanlı döneminde Sadrazam Cevat Paşa’nın yeğeni olarak Büyükada’da doğar. Geniş, sanatçı bir aileden gelen Zeid, kardeşleri yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı, namidiğer Halikarnas Balıkçısı ve ressam Aliye Berger’dir.
Zeid soyadını ve prenses unvanını Kral 1. Faysal'ın kardeşi ve o dönemin Irak büyükelçisi olan Emir Zeid'le evlenince aldı. Çağdaş üslupta önemli bir ressam olarak tanındığı Fransa'da, adını "Fahrelnisa" olarak kullandı.
Emir Zeid'den önceki evliliğini 1920 senesinde Yazar İzzet Melih Devrim ile yapar ki bu evliliğinden iki çocuğu olur: Ressam Nejad Devrim ve yönetmen, tiyatro sanatçısı Şirin Devrim.
Sanatçının aynı zamanda Emir Zeid'den 'Raad' adında bir oğlu daha vardır.
Mekteb-i Sanayi-i Nefise’nin (bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) ilk kadın mezunları arasındadır.
Resim öğrenimine Paris’teki Académie Ranson’un Stalbach Atölyesi’nde ve sonrasında İstanbul’daki Namık İsmail Atölyesi’nde devam eder.
1942 yılında D Grubu’na ve sergilerine katılır. İlk kişisel sergisini 1944’te Maçka’daki evinde açan Zeid, 2. Dünya Savaşı sonrası belirli süreler yaşadıkları Paris, Londra, New York, Brüksel ve daha birçok şehirde yapıtlarını sergiler.
1976 yılında Amman’a yerleşen Fahrelnissa Zeid, kendi adını taşıyan bir sanat enstitüsü kurar ve hayatının sonuna kadar enstitüye destek vererek üretimlerine devam eder. Sanatçı, 1991’de Amman’da hayata veda eder. Naaşını ise yine Amman'daki El Rağdan Sarayı Kraliyet Mezarlığı'na defnederler.
Hayatının son döneminde portreler üzerinde yoğunlaşan sanatçı esasen soyut sanatın Türkiye’deki ilk temsilcilerindendir.
Fahrenissa Zeid’in İstanbul’da başlayan sanat hikayesi, dünyanın çeşitli kıtalarında açtığı sergilerle sürdü. Şu anda da tüm sanat dünyasında daha taze bir ivme kazanıyor. Onun kendine özgü resim dili tek bir kalıba ve üsluba sokulamayacak kadar canlı ve zengindir.
Sanat hayatını sınıflandırmak gerekirse, erken dönem ve olgunluk dönemi diye ikiye ayırabiliriz.
Zeid’in sanat pratiği; minyatür kurgusuna uygun şekilde inşa edilmiş figürlü kompozisyonlarıyla erken dönem, vitray yüzeylerini anımsatan geometrik ve serbest soyutlamacı çalışmalarıyla olgunluk dönemi ve çoğunlukla portrelerden oluşan ve psikolojik anlatının ön plana çıktığı geç dönem şeklinde sınıflandırılabilir.
Saymakla bitmez belki ama başlıca yapıtları şu şekilde;
Towards a Storm
Amman Türk Sefiresinin Portresi
Soyut Kompozisyon
Cehennemim, (1950, İstanbul Modern)
Aliye Berger'in Portresi
Mevleviler
Kerbela
Yılanlı Kadın
Yorum Yazın