Afganistan'da Kız Çocuklarının Erkeğe Dönüştürüldüğü Değişik Bir Ataerki Geleneği: Beççe Pûş
Dünyanın pek çok ülkesinde erkek çocuk çok önemli. Kız çocuklarının değersiz görüldüğü toplumlarda bazen o kadar ileri gidiliyor ki, cinsiyet rolleri tamamen değiştiriliyor. Tarihte pek çok örneği olan bu uygulamalardan biri de Afgan geleneği olan Beççe pûş. Kız çocuklarını erkek kılığına sokan ailelerin devam ettirdiği bu geleneği kısaca anlatalım.
Dünya tarihinde karşı cinse atfedilen rollere girebilmek için o cinsiyetin kılığına giren pek çok insan var.
Bir zamanlar tüm dünyada kadınların sahneye çıkması yasak olduğu için kadın kılığına girmiş erkekler kadın rollerini alırdı. Erkek kılığına girip Papa olan kadını herkes duymuştur. Milli Mücadele yıllarında askere katılmak için erkek kılığına giren Halime Çavuş'u da.
Afganistan'da da bu örneklerin gelenekleşmiş bir hali var; Beççe pûş.
Bu gelenekte erkek çocuğu olmayan aileler genellikle son doğan kız çocuklarını erkek gibi giydiriyor, erkek gibi yetiştiriyor.
Afganistan'da erkek çocuk çok önemli. Kadınların bekarken koruyucuları babaları; evlenince de kocaları ve oğulları. Erkek çocuk doğurmayan kadınlar zayi olmuş görünüyor.
Erkek çocuğa ulaşmak için 7-8 kız çocuk yapılması nadir bir durum değil. Ancak bu noktadan sonra hala erkek çocuk yoksa aileler kaderlerine razı oluyor ve en küçük kızı erkek gibi yetiştirmeye başlıyorlar. Bazen daha büyük çocuklardan da erkek olarak tanıtılanlar oluyor.
Bu çocuğun kız olduğu herkes tarafından biliniyor ama topluma erkek olarak tanıtıldıkları için kimse itiraz etmiyor.
Erkeğe dönüştürme sadece bebeklikte değil, bazen çocukluk çağında da yapılabiliyor. Çevre bu çocukların erkek olmadıklarını biliyor ama bir erkek gibi özgür olmalarına izin veriliyor. Ülkede kadınlar ve kız çocukları için pek çok şey yasakken bu çocuklara tıpkı erkekler gibi davranılıyor.
Bu durum bu sebeple çocukların da içtenlikle kabul etmesine yol açıyor. Hangi çocuk bisiklete binmeyi, sokakta oynamayı istemez ki?
Eğer erkek kılığına girerlerse tüm bunların serbest olacağı söylenen çocuklar erkek kılığına girmeye gönüllü hale geliyor. Böylece hem aile hem de çocuk mutlu oluyor.
Ancak bu durum sonsuza dek sürmüyor. Sadece çevreye bir oğul sahibi olunduğunu ilan etmek yeterli. Bu çocuklar ergenlik çağından önce yeniden kız olmalı.
Eğer ergenlikten hemen önce bu çocukların dönüşümü yapılmazsa aile itibarının zedeleneceğini ve kızlarının evlenmesinin güçleşeceğini düşünüyor. Namuslarını korumak adına bu çocukları yeniden kıza dönüştürüyorlar. Çok nadir de olsa eski haline dönmeyen ve ömür boyu erkek kılığında yaşayan kadınlar olduğu biliniyor.
Bu çocuklar aynı zamanda çocuk işçi olarak da ailelerine katkıda bulunuyorlar.
Erkek çocuk, çocuk işçiliğin yaygın olduğu Afganistan'da aileye katkı demek çünkü kadınların ve kız çocuklarının çalışmasına sıcak bakılmıyor. Pek çok kız çocuğu bu yüzden de erkek kılığına giriyor.
Aileler bu çocukların aileye uğur getirdiğini düşünüyor.
Bir kızını erkek kılığına soktuktan sonra sürekli ona bakarak gerçek bir oğlu olduğuna inanan çok kadın var. Öte yandan pek çok kız çocuğu, erkek kardeşleri olsa bile kendi istekleriyle bu geleneği devam ettiriyor. Özgürlüğüne düşkün kız çocukları için bu uygulama gerçek bir kurtarıcı.
Çocukların psikolojilerini düşünen yok ama pek çok kız çocuğu bu dönemde psikolojik olarak yaralanıyor.
Yeniden kız olma yaşı geldiğinde bunu istemeyen ve hatta ileride cinsiyet değiştirmeyi düşünen çocuklar var. Eşcinsel ve trans bireylerin ölüm cezası aldığı bir ülkede sadece kıyafet ve saç stiliyle çocuklarını 'zararsız' bir şekilde istedikleri gibi şekillendirebileceklerini düşünen aileler hayli ilginç.
Afganistan bu konuda yalnız değil. Arnavutluk'taki yeminli bakireler de buna benzer bir sebebe sahip kadınlardan oluşuyor.
Türkiye'de de nadir de olsa evinin, ailesinin sorumluluğunu almak ve kendisini erkeklerden korumak için erkek kılığına giren kadınları duymuşsunuzdur. Hayata karışma, çalışma, para kazanma konularında erkeklere özgürlük, kadınlara zorluk sunan bu dünyada modernlik dediğimiz kavram aslında çok yeni. Hala pek çok ülkede erkek çocukları çok daha değerli ve kadınlar da onlar gibi olabilmek için rol yapmayı sürdürüyor.
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Bu içerikler de ilginizi çekebilir;
Dünya Düzenine Karşı Çıkarak Tarihin Akışını Değiştiren 17 Kadın
Yorum Yazın
Afganistan cahilliğin ve cinsel açlığın korkunç durumda olduğu bir yer, gerçekten bu kültürden gelen kişilerin Türkiye’de çok sayıda olmasından korkuyorum :/
Hayatınızı sikiyim sizin ben.
Beynim yandı. 😶