"Zeka" Olarak da Adlandırdığımız ve Bizi Biz Yapan Beyin Hücrelerimiz Nasıl Ölüyor?
Peki, beynimiz için böylesine kıymetli nöronlar nasıl ölüyor? Hayati açıdan önemi tartışılmaz nöronların ölüm sebeplerini bulursak onları koruyabiliriz.
Belki de sorup sorabileceğimiz en mühim sorulardan birinin yanıtını bulduk.
Zeka yahut düşünme gibi kavramların tümünün kaynağı nöronlarımız.
Nöronlardan bahsederken onların ne kadar büyük bir öneme sahip olduğunu anlatabilmek için bu tek cümle bile yeterli olmalı.
Nöronlarımız sinir sistemiyle alakalı işlevlere katılma görevine sahip hücrelerimiz. Beynimizde onlardan milyonlarca var, hatta doğduğumuz vakit 80 milyona yakınına sahip olduğumuz düşünülüyor. hücrelerdir. Beynimizde milyonlarca nöron vardır, bilim insanları doğduğumuzda yaklaşık 80 milyon nörona sahip olduğumuzu hesaplıyor.
Yaşımız ilerledikçe nöronlarımız azalıyor olsa da bir yenilenme süreci de mevcut.
Ömrümüzün sonuna geldiğimizde nöronlarımızın üçte birini yitirmiş oluyoruz ancak hücre doğumu yaşandığı vakit yeni bağlantılar oluşuyor, bir yandan düşük miktarda da olsa yaşamımız boyunca yeni nöronlar üretiyoruz.
Peki, beynimiz için böylesine kıymetli nöronlar nasıl ölüyor? Belki de sorup sorabileceğimiz en mühim sorulardan birinin yanıtını bulduk, getirdik.
Parkinson hastalığı bunlardan biri.
Parkinson hastalığı yaşayan kişinin beyninde dopamin nörotransmitterini üreten nöronlar, teknik ifadeleri yumuşatacak olursak beynin vücut hareketlerini kontrol eden alanda ölür. Bundan dolayı hareket sorunu yaşanır.
Genel olarak 30-50 yaş aralığında karşılaşılan Huntington hastalığında da benzer bir durum var.
Huntington hastalığı yaşandığında genetik bir mutasyon, tıpkı Parkinson'da olduğu gibi hareketlerin kontrol edildiği bazal gangliyonda nöronları öldüren bir maddenin üretilmesine neden oluyor. Bunun sonucunda da hastalar kontrolsüz hareketlerde bulunuyor, eğiliyorlar, bazen kıvranıyorlar.
Çok daha tanıdık bir hastalık, Alzheimer...
Alzheimer hastalığında beynin belleği kontrol eden neokorteks ve hipokampus bölgelerinde gerçekleşiyor her şey. Nöronları çevreleyen ve orada olması beklenmeyen proteinler ortaya çıkıyor ve nöronları öldürüyor. Hafızamızın kapasitesi azalıyor, gündelik işleri yapacak becerileri bile yitiriyoruz.
Bazı durumlarda fiziksel hasar da büyük etken.
Bilhassa beynin ve merkezi sinir sisteminin diğer bölümlerinde gerçekleşen fiziksel hasar nöronları öldürüyor, bazı durumlarda devre dışı bırakıyor. fiziksel hasar da nöronları öldürebilir veya devre dışı bırakabilir.
Hem hassas hem de her yönden sağlığı etkileyen omurilik yaralanmalarında da nöronlar ölebiliyor.
Omuriliğimiz yaralandığı vakit nöronların yaralanan noktayla bağlantısı kesildiği için beyin ve kaslar arasındaki iletişim sonlanır. Bir süre iletişim kurmayan nöronlar yaşasa da kullanılmadıkları durumda ölüyorlar.
Nöronlarımız mühim, nöronlarımız hassas. Sağlığınıza dikkat edin.
Yorum Yazın