Türkiye'de İklim Değişikliğinin Tehdit Ettiği 10 Tür
Türkiye'de İklim Değişikliğinin Tehdit Ettiği 10 Tür
Küresel iklim değişikliğine bağlı şiddetli çevre olaylarını her yıl biraz daha fazla yaşıyoruz. Yaz ortasında dolu ve sel felaketi oluyor, kış boyunca ise yağış düşmüyor. Aslında iklim değişikliği sadece hava olaylarını değil dünyada yaşayan tüm türlerin geleceğini de tehdit ediyor. Sizin için Türkiye’de görülen ve iklim değişikliğinden etkilenecek 10 türün listesi hazırladık.
24 Mart 2018'de iklim değişikliğine karşı harekete geçmek için 1 saatliğine ışıklarımızı kapatıyoruz. Siz de milyonlarca insanın katıldığı bu hareketin parçası olabilirsiniz: WWF-Türkiye | Dünya Saati 2018
1- İri Başlı Deniz Kaplumbağası (Caretta caretta)
Sıcaklık, deniz kaplumbağasının yaşamının her aşamasında belirleyici bir
rol oynar. Deniz kaplumbağalarının cinsiyetini, kuma gömülü yumurtaların
kuluçka sıcaklıkları belirler. Sıcaklıktaki küçük bir artış, bu cinsiyetlerin
birbirine oranını çok ciddi etkileyebilir. Bu da üreme olasılığını azaltabilir.
Aynı zamanda, deniz seviyesinin iklim değişikliğine bağlı yükselmesi de yumurtlama kumsallarını tehdit ediyor.
2- Toy (Otis tarda)
Toy, Türkiye kültürü ile özdeşleşmiş kocaman bir kuştur. Ülkemizde İç Anadolu ve Doğu Anadolu bozkırlarında ve tarım arazilerinde görünür. Ancak kaçak avcılık ve yaşam alanlarının bozulması nedeniyle sayıları azalıyor ve hatta sayıları şimdiden öyle az ki, Anadolu’da toy gören bir kuş gözlemcisi kendini şanslı sayıyor. Toylar iklim değişikliğine bağlı aşırı yağışlardan etkileniyor, çünkü aşırı yağışlar yuva kayıplarına neden olabiliyor. Yuva kayıpları nedeniyle yeni yavrular da ne yazık ki yok oluyor.
3- Acıgöl Dişli Sazancığı (Aphanius transgrediens)
Nesli kritik tehlike altında olan bu balık dünyada sadece Türkiye’de, Acı Göl’de yaşar. İklim değişikliği nedeniyle yağışların azalması ve göldeki suyun aşırı buharlaşması türün geleceğini tehdit ediyor.
4- Marmaris Semenderi (Lyciasalamadra flavimembris)
Marmaris semenderi Türkiye’ye endemik bir tür ve dünyada sadece Muğla’da yaşıyor. Marmaris Semenderi’nin doğal yaşam alanı Akdeniz’deki çam ormanları. Akdeniz ormanlarında iklim değişikliğine bağlı çıkan yangınlar ve orman toprağının kuraklık nedeniyle verimsizleşmesi, bu türün yaşam alanını tehdit ediyor.
5- Sibirya Kazı (Branta ruficollis)
Sibirya kazı aslında bir Arktik Avrupa kuşudur. Ülkemize kış göçmeni olarak gelir ve nadir görülür. Ayrıca, Sibirya kazı tundralarda yaşayan bir türdür ve küresel iklim değişikliğinin tundralara etkisi bu türü de doğrudan etkiler. Tundralardaki sıcaklığın iklim değişikliğine bağlı artışı -bu artış çok az bile olsa- bu türü yaşam alanlarını terk etmeye zorluyor.
6- Eğirdir Siraz Balığı (Capoeta pestai)
Dünyada sadece Türkiye’de, Eğirdir Gölü’nde yaşayan bu tür, göle bırakılan istilacı türler ve aşırı avlanma nedeniyle tehlike altında. Ancak iklim değişikliğine bağlı yağış dengesizliği de türün yaşam alanını tehdit ediyor. Yağış dengesizliği nedeniyle türün yumurtaları ve yavruları gelişemiyor.
7- Karaman Çekirgesi (Chorthippus relicticus)
Adından anlaşılacağı üzere, Karaman’a endemik bir tür olan bu çekirge, iklim değişikliğine bağlı yaşam alanı kaybı nedeniyle tehlike altında. Tarım arazisi açmak için tahrip edilen doğal alanlar da yaşam alanı kaybını hızlandırıyor.
8- Avrupa Yılan Balığı (Anguilla anguilla)
Avrupa yılan balığı, hayat döngüsü göçe bağlı olan bir tür. Meksika körfezinden yola çıkıyor, Atlantik Okyanusu'nu geçerek Akdeniz ve Ege denizine bağlı havzalara geliyor ve burada yumurtluyor. Üremek için bunca yol kat eden bu tür, iklim değişikliğinin okyanus su sıcaklığına ve akıntılarına etkisi nedeniyle kritik derecede tehlike altında.
9- Türk Kırmızısı Kız Böceği (Ceriagrion georgifreyi)
Bu güzel böcek Türkiye’nin güneyindeki nehir, göl ve diğer sulak alanlarda yaşıyor. İklim değişikliği nedeniyle bu türün yaşadığı sulak alanlar kuruma tehlikesi altında. Yaşam alanı kaybı tehlikesi, Türk kırmızısı kız böceğini de kritik derecede tehlike altına sokuyor.
10- İnsan
Küresel iklim değişikliğinin nedeni olmasına rağmen insan da iklim değişikliğinin kurbanı olacak. Çevre koşulları değişecek ve sağlığının toplumsal ve çevresel belirleyicilerini (temiz hava, temiz içme suyu, yeterli miktarda besin ve barınma güvenliği) etkileyecek.
İklim değişikliğine dikkat çekmek için sen de #DünyaSaati'ne katıl!
Yorum Yazın