Sahte Para Basmayı Önlemek İçin Şeytanın Aklına Gelmeyecek Önlemler
Merkez Bankası şöyle temizinden birkaç milyar lira bassa da ekonomimiz kendisine gelse demenin mantıksız olduğunu artık hepimiz biliyoruz ama bu tip konularda illegal olarak kopyalama yapmanın ne kadar zor olduğunu bilmiyoruz, çünkü denemiyoruz. Denemeyeceğinizi de tahmin ediyoruz.
Bu kötü fikri aklının ucundan geçirmiş olanlar için kötü bir haberimiz var. Sahte para basmak neredeyse imkansız!
Somut örneklerle sahte para basmayı imkansız hale getirecek bazı gizli kodları anlatalım. İlki, 2003 yılında güncellenen 20 dolarlık banknot.
Amerikan tarihinin önemli simalarından Andrew Jackson'ın portresinin işlendiği bu 20 dolarlık banknot basit bir kağıt parçası değil, bir mühendislik harikası. Öyle ki bu banknotu dünya üzerinde ABD merkez bankası dışında hiçbir kurum, hiçbir yazıcı üretemiyor.
Bu özelliği sağlayan birkaç özellik var, ilki paranın iki yüzünde de bulunan USA TWENTY yazan güvelik şeritleri.
Bu şeritler Jackson'ın baktığı yöne göre konumlanıyor ve özel bir standardizasyon vasıtasıyla paraya elle hissedilebilecek biçimde işlenmiş. Her yönünde de bu hissiyatta işleyebilmek mümkün değil.
Paranın sağ alt köşesinde yer alan 20 figürü bakılan açıya göre renk değiştiren özel bir mürekkeple oluşturulmuş.
Bakırdan yeşile doğru renk geçişleri özellikle belli açılarla ortaya çıkıyor. Rastgele bir renk değişimi yok yani. Ayrıca parada Jackson'ın portresinin yer aldığı kısımda bir de gizli filigran olarak bu portre yer alıyor ve sadece ışığa tutulduğunda görülebiliyor.
Diğer tüm detaylar gerçekleştirilse bile bu görünmez filigran tüm kopyalama sürecini imkansız kılıyor.
Peki tüm bunlara rağmen bir başka merkez bankasının ürettiği banknotun sahtesi üretilebilir mi? İngiltere'de bu yıllar evvel denendi.
ABD'nin yeni 20 dolarlık banknotu piyasaya sürdüğü yıllarda İngiltere'de, Cambridge Üniversitesi’nde ünlü bir laboratuvarlara renkli fotokopi makinesi getirildi. Hepimizin merak ettiği soruyu bir öğrenci sordu: Bu makinede para kopyalayabilir miyiz?
Cebinden bir para destesi çıkardı ve aralarından seçtiği bir parayı yazıcının fotokopi bölmesine yerleştirdi.
Makine normal bir fotokopi işlemi gerçekleştirir gibi sesler çıkardı, bir şeylerin baskısı gerçekleşiyordu fakat çıktı bölümünde para kopyası yoktu. Onun yerine birçok dilde sahte para üretmenin yasalara aykırı olduğunu belirten bir uyarı metni çıktı.
Peki makine yerleştirilen kağıdın para olduğunu nasıl anlamıştı?
Şaşkınlık yaşayan öğrenci parayı incelemeye başladı ve üzerinde bazı çemberler gördü. Bu çemberler yalnız değildi, bir desen tekrarlanıyordu.
Diğer paralarda da benzer bir desen dizilimi gördü. Araştırdığında tüm bu desenlerin planlı biçimde yerleştirildiğini öğrendi.
Bu beş çemberden oluşan desen sadece İngiltere'de değil, dünyadaki tüm banknotların hem ön hem de arka yüzünde kullanılıyordu. Bu bilgi faydalıydı ama makinenin bu çemberleri nasıl tanıdığı halen merak konusuydu.
Durumu daha iyi anlayabilmek için boş bir kağıda aynı boyutta çemberler çizerek yazıcıda fotokopisini çekmeyi denediler.
Siyah beyaz fotokopi almak istediklerinde sorunsuz biçimde çizdikleri çember yazıcı tarafından üretilmişti fakat iş renkli fotokopi almaya geldiğinde yine benzer bir sahte para uyarısıyla karşılaştılar.
Bu para kopyalamanın önüne geçmek için zekice bir önlemdi ve halen gizli tutulduğu için yanıtı bulunamadı. Gizli kalması gerektiği için çok da kurcalamak istemedik.
Merkez Bankalarının sahte para basımını önlemek için başvurduğu tek yol kağıtlara şifreler gizlemek değil.
Görsel düzenleme uygulamalarında bir paranın düzenlenmek istendiğini düşünelim. Paranın görseli Adobe Photoshop'a eklendiğinde bunun bir banknot olduğu anlaşılıyor ve çıplak gözle görmenin mümkün olmadığı bu detaylarla bir uyarı vererek düzenleme yapılamayacağı bildiriliyor.
Israrla sürdürürseniz, bu işlemi yapan kişi olarak kullanıcı kimliğinize not düşülüyor. Uyaralım.
Bunlar bildiğimiz bazı şifreler fakat Merkez Bankaları bunların dışında birçok engelleme mekanizması kurmuş durumda.
20 yıllık bu yöntemlerin yanında 2019 teknolojisiyle neler yapılacağını kestirmek zor değil. Bu yola baş koyanlar, yerinizde olsak vazgeçerdik.
Yorum Yazın