Oradaymış Gibi! Yıllar Yıllar Önce Türk Ordusunun Çetin Mücadelelerde Bulunduğu 17 Meydan
Son iki yüzyıl içinde Türk ordusunun muharebeleri bugünkü konumumuzu, yaşam tarzımızı belirledi. Bu muharebelerin her biri ayrı ayrı önem teşkil ediyor. Önemini bilsek de çoğumuz bu muharebelerin tam olarak nerede yaşandığından bihaberiz.
Atalarımızın bir zamanlar ülkesi için savaştığı bu meydanların uydu görüntülerini görmekte fayda var. Tabii ki yüzde yüz olarak bu meydanlar diyemiyoruz ancak buralara çok çok yakın bölgelerde yıllar yıllar önce atalarımız kanlı savaşları yaşamıştı.
1. Sakarya Meydan Muharebesi (23 Ağustos - 13 Eylül 1921) - Türk ordusu, Yunanlara karşı
Muharebe Yunanlarla yapıldı ve Türk zaferiyle sonuçlandı. Yunan tarafı kazansaydı TBMM, Sevr Antlaşması'nı kabul etmek durumunda kalacaktı. Öte yandan 24 tümen Rus askeri Kafkaslarda bu savaşın sonucunu beklemekteydi. Kurtuluş Savaşı'nın Batı Cephesi'ydi ve savaşın dönüm noktası sayılır. Komutanlığını Mustafa Kemal Atatürk yaptı.
Muharebe sonunda Türk ordusunun zayiatı; 5713 şehit, 18.480 yaralı, 828 esir ve 14.268 kayıp olmak üzere toplam 39.289'dur. Yunan ordusunun zayiatı ise; 3758 ölü, 18.955 yaralı, 354 kayıp olmak üzere toplam 23.007'dir.
Yunanlar için geri çekilmek haricinde başka bir seçenek kalmadı. Geri çekilirken Türk sivil halkına karşı yaptığı tecavüzler, kundaklamalar ve yağmacılık sonucunda 1 milyonun üzerinde sivil Türk evsiz kaldı.
Muharebe, Sakarya nehrinin doğusunda yapılmıştı. Savaşın yapıldığı bu bölgeler milli park ilan edildi.
2. Preveze Deniz Muharebesi (28 Eylül 1538) - Türk(Osmanlı) donanması, Haçlı donanmasına(Venedik Cumhuriyeti, İspanyol İmparatorluğu, Papalık Devleti, Ceneviz Cumhuriyeti, Malta Şövalyeleri) karşı
Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de, Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Haçlı donanmasını mağlup etti.
Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Akdeniz Türk gölü haline geldi.
3. İnebahtı Deniz Muharebesi (7 Ekim 1571) - Türk(Osmanlı) Donanması, Haçlı donanmasına(Venedik Cumhuriyeti, İspanyol İmparatorluğu, Papalık Devleti, Ceneviz Cumhuriyeti, Malta Şövalyeleri) karşı
Osmanlı Devleti ile Haçlı donanmaları arasında, Adriyatik Denizi'nde, İnebahtı yakınlarında(bugünkü Naupaktos, Yunanistan) yapılan deniz muharebesidir.
II. Selim dönemindeki bu muharebede Donanma büyük hasar görmüş ve Osmanlı Devleti'nin yükselme dönemindeki en büyük deniz mağlubiyeti olmuştur.
Dünya tarihinin en büyük deniz muharebelerinden biriydi. 20.000 Osmanlı askeri, 9.000 Haçlı askeri hayatını kaybetti.
4. Malazgirt Meydan Muharebesi (26 Ağustos 1071) - Türk(Büyük Selçuklu) ordusu, Bizans ordusuna karşı
Büyük Selçuklu Sultanı Alp Arslan ile Bizans İmparatoru IV. Romen Diyojen arasında gerçekleşen bir savaştır. Alp Arslan'ın zaferi ile sonuçlanan Malazgirt Muharebesi, 'Türklere Anadolu'nun kapılarında kesin zafer sağlayan son savaş' olarak bilinir.
Türk ordusu 30.000-40.000 arası askerden oluşurken, Bizans ordusu 70.000-75.000 arası askerden oluşuyordu.
Savaş, Muş'un Malazgirt bölgesinde yapılmıştı.
5. Kösedağ Muharebesi (3 Temmuz 1243) - Türk ordusu(Anadolu Selçuklu), Moğol ordusuna karşı
Anadolu Selçukluları'nın Moğollara yenilmesiyle sonuçlanan bir savaştır. Mağlubiyet nedeni olarak Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in tecrübesizliği gösteriliyor. Savaş sonunda cennet gibi olan Anadolu bir anda cehenneme döndü.
Savaş, Sivas'ın Zara bölgesinde yapılmıştı. Türk ordusu 60.000-80.000 arası askerden oluşuyordu, sadece 20.000-25.000 arası asker katılmıştı. Moğol ordusu ise 30.000-40.000 arasındaydı.
6. Pasinler Muharebesi (18 Eylül 1048) - Türk(Büyük Selçuklu) ordusu, Bizans ile Gürcü Krallığı ordusuna karşı
25.000 kişilik Büyük Selçuklu ordusu, Erzurum'daki Pasinler ovasında, 50.000 kişilik Rum, Ermeni, Gürcü ve Abazalar'dan kurulu bir Bizans ordusuyla karşılaştı.
Bu muharebenin sonucunda Selçuklu ordusu muharebe meydanından çekilmişti ve Bizanslılar kendileri için bunu bir taktik galibiyet kabul ettiler. Ama Selçuklular'ın kesin stratejik zaferidir. Hem az zayiat ile geri çekildiler hem de Türkler Anadolu'ya yerleşmeye başladı.
7. Ankara Muharebesi (28 Temmuz 1402) - Türk(Osmanlı) ordusu, Timur İmparatorluğu ordusuna karşı
Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid ile Timur arasında, Ankara'nın Çubuk Ovası'nda yapıldı. Geç Orta Çağ tarihinin en kanlı çarpışmalarından olan ve Osmanlıların yenilgisiyle sonuçlanan Ankara Muharebesi, Fetret Devri (1402-1413) olarak bilinen bir iktidar boşluğu döneminin yaşanmasına yol açmıştır.
Timur ordusunun sayısı 120.000, Osmanlı ordusunun ise 85.000'di. Savaş esnasında 32 fil de kullanıldı. O zamana dek savaşta hiç fil görmeyen Osmanlı askeri yine de filleri etkisiz hale getirdi ancak savaşı kazanan taraf olamadı. Yıldırım Bayezid esir düştü.
8. Mohaç Muharebesi (29 Ağustos 1526) - Türk ordusu, Macaristan Krallığı ordusuna karşı
Macaristan'ın büyük bölümünün Osmanlı hakimiyetine girmesiyle sonuçlanan savaştır. Savaş, sayıca üstün Osmanlı ordusunun hafif süvarileri, o zamana kadar Avrupalıların karşılaşmadıkları 300 seyyar top ve etkin tüfek kullanımı sayesinde, Macar ordusunun esas gücü olan ağır süvarilerini kısa sürede kaybetmelerini takiben, ağır bir Macar yenilgisi ile sonuçlanmış, Osmanlı ordusu, Macar ordusunu hezimete uğratmıştır. Savaş iki saat kadar sürmüştür.
55.000 askerlik Osmanlı ordusunun 1500'ü, 35.000-40.000 askerlik Macar ordusunun 14.000-20.000'i hayatını kaybetmiştir.
Savaş, Macaristan'ın Mohaç ovasında yapılmıştır.
Bu bölgenin biraz uzağında ise 12 Ağustos 1687'de, Osmanlı ve Habsburg Hanedanı(Avusturya) arasındaki savaşta bu kez kaybeden taraf Osmanlı olmuştur. 60.000'lik Habsburg ordusunun 1000'i, 60.000'lik Osmanlı ordusunun 10.500'ü hayatını kaybetmiştir.
9. Kut'ül Amare Kuşatması (7 Aralık 1915 - 29 Nisan 1916) - Türk(Osmanlı) ordusu, Britanya'ya karşı
İngiliz kuvvetleri ve müttefikleri ile Osmanlı kuvvetleri arasında geçen I. Dünya Savaşı'nın temel muharebelerinden biri.
Irak'ta, Dicle Nehri kıyısında Kut şehri yakınlarında konuşlanmış İngiliz ve müttefiklerinin kuşatılmasıyla başlayan muharebe, şehrin Osmanlı ordusu tarafından ele geçirilmesi ve İngiliz birliklerinin tamamının esir alınmasıyla bitti.
İngiliz kuvvetleri ve müttefikleri, 23.000 ölü ve yaralı; Osmanlı kuvvetleri 10.000 ölü ve yaralı vermiş, 13.100(bazı kaynaklara göre 18.000) İngiliz askeri esir alınmıştır.
10. Çaldıran Savaşı (23 Ağustos 1514) - Türk(Osmanlı) ordusu, Safevi ordusuna karşı
Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim ile Safevi hükümdarı Şah İsmail arasında, günümüzde İran sınırları içinde olan Maku şehri yakınında yer alan Çaldıran Ovası'nda yapılan savaş, Osmanlı ordusunun kesin zaferiyle sonuçlandı.
11. Miryokefalon Muharebesi (17 Eylül 1176) - Türk(Anadolu Selçuklu) ordusu, Bizans ordusuna karşı
Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan ile Bizans imparatoru I. Manuel Komnenos arasında, Denizli Çivril Düzbel geçidi yakınlarında Miryokefalon'da (Myriokephalon) yapılan savaş. Anadolu'da Türk hakimiyetinin kabul edildiği savaştır.
12. II. Viyana Kuşatması (14 Temmuz - 12 Eylül 1683) - Türk(Osmanlı) ordusu, Avusturya Arşidüklüğü'ne karşı
IV. Mehmet devrinde Osmanlı İmparatorluğu'nun Viyana'yı kuşatması ile gerçekleşti. 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan savaşların en uzun süreni bu kuşatma ile başladı.
Haçlı zaferi ile sonuçlanmıştır. Viyana bozgununun sorumluluğunu taşıyan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa için idam emri verildi. Padişah daha sonra düşünüp yapmış olduğu başarılı hizmetlerden dolayı Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın başının kesilmesini geri almak istemiş ve ikinci bir emirle affedilmesini emretmiştir. Fakat ikinci emir ulaşana kadar görev verilen ulaklar paşayı idam etmişlerdi. Kesilip gömülen başının üzerine seng-i ibret (ibret taşı) konuldu.
13. Talas Muharebesi (751) - Abbasiler ile birlikte Türk(Karluklar) ordusu, Çin ordusuna karşı
751 yılında bugünkü Kırgızistan sınırları içindeki Talas Nehri civarında, Abbasiler ve müttefiki olan Karluklar ile Çinliler arasında yapılan ve 5 gün süren muharebe.
Türkler bu savaşta Müslümanlığı yakından tanıma fırsatı bulmuştur ve çoğu tarih kaynaklarında Türklerin Müslümanlığın kabul etmesi konusunda başlangıç noktasını oluşturur.
14. İstanbul'un Fethi (6 Nisan - 29 Mayıs 1453) - Türk(Osmanlı) ordusu, Bizans ordusuna karşı
6 Nisan - 29 Mayıs 1453 tarihleri(1 ay 3 hafta 2 gün) arasındaki kuşatmanın sonucunda Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmed komutasındaki birliklerin Bizans İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'u ele geçirmesi.
Kuşatma tam olarak görseldeki bölgede gerçekleşti.
15. Çanakkale Savaşı / Seddülbahir Cephesi (25 Nisan 1915) - Türk(Osmanlı) ordusu, Birleşik Krallık'a karşı
Seddülbahir Çıkarması, 25 Nisan 1915 tarihinde Seddülbahir bölgesine beş ayrı noktadan yapılmıştır. Her iki tarafın da ağır kayıpları ile sonuçlanan saldırıların sonucunda, Haziran ayının sonlarında düşman güçleri başarısız olmuştur.
16. Çanakkale Savaşı / Arıburnu Cephesi (25 Nisan 1915) - Türk ordusu, Anzak ordusuna karşı
25 Nisan 1915 tarihindeki Arıburnu Çıkarması ile başlayan ve 6 Ağustos 1915 tarihine kadar süren çarpışmaları kapsayan, Çanakkele Savaşı'nın bir parçası olan cephedir. Bu tarihte Müttefik kuvvetlerce üçüncü bir cephe olarak açılan Anafartalar Cephesi ile birleşmiştir. Arıburnu Çıkarması, 25 Nisan 1915 günü Gelibolu Yarımadası’nın Ege Denizi sahillerinde, “Anzak Koyu” olarak bilinecek olan kumsal ve civarına Anzak Kolordusu tarafından yapılan çıkarmadır.
Mustafa Kemal'in komutanlığında zafer Türk ordusunun olmuştur.
17. Çanakkale Savaşı / Anafartalar Cephesi (6 Ağustos - 20 Aralık 1915) - Türk ordusu, Birleşik Krallık ordusuna karşı
Çanakkale Savaşı'nın üçüncü cephesi olan Anafartalar Cephesi, 6 Ağustos 1915 tarihindeki Suvla Koyu civarında Müttefik kuvvetlerle yapılan çıkarma harekatıyla başlamış ve hemen ertesinde Arıburnu Cephesi kuvvetleriyle birleşmiştir.
Gelibolu Yarımadası’na yapılan Müttefik çıkarmalarının başladığı 25 Nisan 1915 tarihinden itibaren Ağustos ayına kadarki dört aylık süre içinde Seddülbahir ve Arıburnu Cepheleri’nde ilerleme sağlayamayan Hamilton, üçüncü bir cephe açma yolunu seçmiştir. Burada amaç, sert direnme gösteren her iki cephedeki Osmanlı kuvvetlerinin geri hattına çıkarak kuşatmaktır. Ancak Mustafa Kemal komutanlığındaki Türk ordusunun sert direnişiyle karşılaşmış ve zafer Türklerin olmuştur. 👊
Yorum Yazın
Harika paylaşım. Emeğinize sağlık.
guzel paylasim olmus. yapmisken google map linklerinide koysaydiniz, alanlari degisik acilardan inceleme firsatimizda olsaydi iyi olurdu.
harika bir galeri tebrikler