Hepimizin Bildiği Ama Tanımlayamadığı Bir Kavram: Sonsuzluk
'Tanrı, kendisinin bile yiyemeyeceği bir büyüklükte kahvaltı hazırlayabilir mi?' Bu sıkıntılı soru, sonsuzluk üzerine atılmış paradokslardan sadece biri.
İnsanlık sonsuzluğu tartıştığı geçmişteki binlerce yıl sonsuzluğun ne olduğu ile ilgili çok farklı fikirlere sahip olmuştur.
Sonsuzluk tam olarak nedir?
Sonsuzluğun kendi içinde tam bir tanımının yapılamayacağı ortadadır. Zaten tanımlamaya çalışırsak yapacağımız şey sadece onu sınırlamak olurdu, bu da sonsuzluğun anlamıyla ters düşmek demektir. Sonsuz her şeyi kucaklayan tanımlayamadığımız matematik, felsefe gibi alanlarda karşımıza çıkan günlük konuşmalarımızda da sıkça kullandığımız hepimizin bildiği bir kavram.
Kurgusal ve gerçek sonsuzluk
Gerçek sonsuz ve kurgusal sonsuz birbirinden ayırt edilmesi gereken kavramlardır.
Kurgusal sonsuzluk sayı dizilerindeki gibi (1,2,3.....?) gerçek hayatta karşılığı olmayan sonsuzluktur.
Gerçek sonsuzlukta ise evrenin geçmişinin sonsuz olduğunu söylemek bir bitmişlik tükenmişlik ifade eder. Gelecek zamanın sonsuz olmasıyla bu çok farklıdır. Sonsuz geçilemez; bizim sonsuz zaman geçtikten sonra bu noktada var olduğumuzu söylemek sonsuz +1'in var olabileceğini ve sonsuzun geçilebileceğini söylemek olur ki bu da sonsuzun gerçek tanımına aykırıdır.
Hilbert'in Sonsuzluk Paradoksu
Felsefe ve sonsuzluk
Antikçağ felsefecilerinden günümüze doğru anlamlandırılmaya çalışılan düşünce tarihinde yer alan bilinen ama tam tanımlanamayan bir kavram olmuştur sonsuzluk.
Engels, ''sonluyu bilebiliriz ama sonsuzluğu bilemeyiz'' diyen Naegeli'ye şöyle karşılık verir: ''Evet, kiraz ve erik yiyebiliriz ama meyve yiyemeyiz. Engels bu sözüyle şunu demek ister aslında: Sonsuzluk, sonsuz sayıda ve çeşitlilikteki somut sonluların soyut bir toplamıdır.
Descartes’a göre sonsuzu anlamaya çalışmak ise hiç de gerekli değildir, yalnız hiçbir sınırını bulamadığımız her şeyin sınırsız olduğunu düşünmemiz gerekir.
Kimi düşünürlere göre anlamaya çalışmamız gereksiz olan kimilerine göre sadece sonludan yola çıkılarak açıklanabilecek bir kavramken bazıları içinse tanımlanamayacak bir kavram olmuştur.
Din ve sonsuzluk
Tek tanrılı dinlerde her şey sonludur ve sadece sonsuz olarak Tanrı kabul edilir. Öldükten sonra sonsuz bir hayat vadedilir. Dışarda bir yerde her ne şekilde olursa olsun, neye benzerse benzesin tam olarak kısıtsız ve sınırsız olan bir şey var hissi sonsuzluk duygusu ile içimizde varlığını sürdürür.
Sonsuzluktan evrenin başlangıcına...
1- Zamana ait olaylar dizisi, arka arkaya eklenmeyle devam eder.
2- Arka arkaya eklenmeyle oluşan bir dizi “gerçek sonsuz” olamaz.
3- O halde zamana ait olaylar “gerçek sonsuz” değildir.Bu da bize evrenin bir başlangıcı olduğunu gösterir.
Yukarıdaki sonsuzluk argümanlarıyla evrenin başlangıcı yani günümüzdeki Big Bang (Büyük Patlama) teorisine düşünsel olarak açıklama getirilmeye çalışılmıştır.
"Lemniscate"
Nerede görürsek görelim içimizde garip hisler oluşturan sonsuzluk işaretinin adını çoğumuz bilmeyiz.
Bu işaretin adı Latince bir kelime olan Lemniscate, yani 'kurdele'dir . Bu sembol İngiltere'de zamanın orijinal matematikçisi olarak adlandırılan John Wallis (1616-1703) tarafından bulunmuştur.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Yorum Yazın