Etraflarındaki Her Şeyi Sonsuzluğa Gönderen Evrenin Bilinen En Büyük Kara Delikleri
Kara delikler en şaşırtıcı gök cisimlerindendir çünkü tüm fizik yasalarını çiğnemelerinin yanı sıra Güneş'ten milyarlarca kat daha büyük canavarlara dönüşebilirler. İlk gerçek “görüntüyü” 2019'da elde etmemize rağmen çok karanlık oldukları için onları asla doğrudan göremeyiz. Ama orada olduklarını gayet iyi biliyoruz. Biz de bu yazımızda şimdiye kadar keşfedilen en büyük 10 kara delikten bahsediyoruz.
10. NGC 4889: 21 milyar Güneş kütlesi:
2011 yılında keşfedilen kara delik NGC 4889 Dünya'dan 308 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunuyor. NGC 4889, galaksimizin merkezindeki Sagittarius A kara deliğinden yaklaşık 5200 kat daha büyük.
9. APM 08279+5255: 23 milyar Güneş kütlesi:
Gökbilimciler bir şeyler adlandırmada pek iyi değil. 23 milyar ışıkyılı uzaklıkta yer alan ultra parlak bir gök ada olan AMP gök adasının merkezinde yer alan bu kara delik o kadar büyüktür ki, 31 trilyon ışıkyılından daha büyük bir birikim diskine (kara deliğin etrafında dönen malzeme) sahiptir.
8. H1821+643: 30 milyar Güneş kütlesi:
2014 yılında keşfedilen H1821+643 kara deliği, 3.4 milyar ışıkyılı uzaklıkta bulunan bir galaksinin merkezinde yer alır ve 172 milyon kilometre çapındadır.
7. NGC 6166: 30 milyar Güneş kütlesi:
Kara delik NGC 6166, 490 milyon ışıkyılı uzaklıktaki eliptik bir galaksinin merkezinde yer almaktadır. Bu gök ada, 39 binden fazla gök adadan oluşan bir gruptaki en parlak gök ada olan Abell 2199 galaksi kümesinin bir parçasıdır.
6. SDSS J102325.31+514251.0: 33 milyar Güneş kütlesi:
Bu kara delik hakkında çok az şey biliniyor. Chicago Üniversitesi tarafından finanse edilen bir uzay araştırma projesiyle keşfedildi; görünür gökyüzünün dörtte birinin haritalandırılması hedefiyle 2000 yılında yola çıkılan bu projede, şimdiye kadar kaydedilen en büyük kara deliklerden birini de keşfettiler.
5. SMSS J215728.21-360215.1: 34 milyar Güneş kütlesi:
2018'de keşfedilen ve adı telaffuz edilemeyen bu kara delik, evrendeki şimdiye kadar bulunan en hızlı büyüyen kara delik. 12,5 milyar ışıkyılı uzaklıkta bir galaksinin merkezinde yer almaktadır.
4. S5 0014+81: 40 milyar Güneş kütlesi:
2009 yılında keşfedilen bu kara delik, 120 milyar ışıkyılı uzaklıkta bulunan ve Samanyolu'ndan yaklaşık 25 bin kat daha fazla parlaklığa sahip eliptik bir galaksinin merkezinde yer almaktadır. Bu kara delik her yıl 4 bin Güneşe eşdeğer miktarda maddeyi yutmakta.
3. IC 1101: 40 milyar Güneş kütlesi:
Bilinen en büyük üçüncü kara delik, genlik açısından evrendeki (bildiğimiz) en büyük galaksinin merkezindedir. 1000 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan galaksi, 6 milyon ışıkyılı çapındadır (Samanyolu'nun çapı 52.850 ışıkyılıdır). Yani bu galaksinin bilinen en büyük kara deliklerden birini içermesi şaşırtıcı değildir.
2. Holmberg 15A: 40 milyar Güneş kütlesi:
Bu kara delik, Dünya'dan 700 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan ve aynı adı taşıyan galaksinin merkezinde yer almaktadır. Bu kara deliğin büyüklüğü hakkında bu güne kadar çok tartışma yapıldı; her ne kadar büyüklüğü 40 milyar Güneş kütlesi kabul edilse de, bazı araştırmalar aslında 150 milyar Güneş kütlesi olabileceğini gösteriyor, ki bu da eğer doğruysa onu kara deliklerin tartışmasız kralı yapar.
1. TON 618: 66 milyar Güneş kütlesi:
Sonunda kazanana geldik. 10 milyar ışıkyılı uzaklıktaki bir galaksinin merkezinde yer alan TON 618, şimdilik evrende gördüğümüz en büyük kara delik. 390 milyon kilometre çapında bir canavardan bahsediyoruz. Bu, Dünya'dan Güneş'e olan uzaklığın 1300 katı veya başka bir deyişle Neptün'ün yörüngesinin tam 40 katı. Gördüğümüz gibi, evren hayret verici ve aynı zamanda ürkütücü bir yer.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
Yorum Yazın
Sen bosver uzayı Türkiyede ki karadelikten bahset editör.
sayısal veriler o kadar karmaşık ki yazar bile karıştırmış bi kaç şeyi. Hoş, karıştırmasa da anlamazdım zaten :)