Üzücü Bir Gerçek: Bir At Sakatlandığında Neden Ölüme Mahkum Edilir?
Yaklaşık 5.500 yıl önce evcilleştirilen atlar; günümüzde gücü, hızı, dayanıklılığı sebebiyle çalıştırılan, sömürülen türlerden biri. Bir gün ayakları kırıldığında ise, insanlar onları öldürmeyi tercih ediyor. Ayağı kırılan bir insanı öldürmezler fakat ayağı kırılan bir atı öldürürler. Peki, bu neden böyledir?
Bu üzücü konuya genellikle ekranlardan aşinayız; bir at sakatlanır ve atın sahibi çaresiz bir şekilde, üzülerek(bazen de tınlamayarak) çıkarır tabancasını ve atı öldürür.
İnsanlarda ya da diğer pek çok hayvanda işe yarayan kırık tedavileri atlarda işe yaramıyor.
Science et Avenir sitesi, bunun nedenini veteriner Picandet’ye detaylarıyla birlikte sorduğunda alınan yanıt şöyle oluyor:
Kırığın bir miktar iyileşmesinden sonra at ayağa kalkabilse bile tam olarak iyileşmeyen ayağın yarım tonluk ağırlığı kaldırması mümkün olmuyor.
At ameliyat edilse bile sorunlar devam ediyor.
Veteriner Picandet, atın yere uzandırılıp uzandırılamayacağı sorusu üzerine şu yanıtı veriyor:
'Bu hayvanlar yerde uzanmış halde kalamazlar. Bu, atların doğasına aykırı. Böyle bir durumda atların dolaşım sisteminde sorunlar yaşanacağı gibi, sürtünmeden ve uzanmaktan dolayı derisinde tahriş ve doku ölümü görülebilir. Fakat kırıldıklarında az yer değiştiren bazı kemiklerin tedavisi mümkün olabiliyor. İnsanın el bileklerindeki kemiklere denk gelen patüron ve kanon kemikleri tedavi edilebilen kemiklere birkaç örnek.'
Özetle; sadece ciddi kırıkların tedavisi aylarca sürüyor, bu süreçte at ayakta duramıyor, yatması gerektiğinde ise dolaşım sisteminde sıkıntılar oluşuyor. Bu yüzden de iki veterinerin kararı ile atların uyutulmasına karar veriliyor.
Burada asıl sorulması gereken soru ise şu: Atın fizyolojik yapısı mı suçlanmalı, yoksa insanlar mı?
Atlar, onları bir yük aracı olarak kullanmamızdan, eğlence için yarıştırmamızdan ya da rodeoda eziyet çektirmemizden ne kadar memnunlar? Bu zevklerimiz yüzünden bir gün ayakları kırıldığında öldürüleceklerini biliyorlar mı?
Faytona binmeyi, ganyan oynamayı düşünürken bunu kendinize sorun. Birinin sizi karın tokluğuna çalıştırıp, günün birinde yaralandığınızda kafanıza sıkmasını istemezsiniz. Onlar da istemezler.
Yorum Yazın
Hiç unutmam, bir gün rahmetli dedem ve ben (10 yaşındayım o zaman) atı yeşilliğe yaymaya gittik. Eve döneceğimiz sırada dolu yağmaya başladı, taneleri cevizd... Devamını Gör
Mekanı cennet olsun, Allah rahmet eylesin..
İnsan evladı her boku yapabilir. Atı da tedavi eder. Ganyan oynayan,faytona binenlerin de ...
Yukardan kaldıraçlarla tutun kardeşim iyileşene kadar. Sorun yatma pozisyonunda değil mi ?. Verin uyuşturucuyu yapın tedaviyi kalsın askıda bi süre.
aklımda aynen bu vardı ama acaba çok mu saçma, atladığım bir nokta mı var diye düşünüyordum. çok mantıklı değil mi ya?