Özge Selçuk Bozkurt Yazio: Çocuklarda Paylaşma Somut mu Soyut mu?
Eskiden Annem,
“Evladım onların durumu müsait değil, bisikletini isterlerse ver” dediği için,
HAVA ATMAYI değil,
PAYLAŞMAYI öğrendik…
Paylaşmak, elindekinin somut olarak gidip yitmesi değil; soyut olarak mutluluğun huzurun ve empatinin artması olduğunu anladığımız zaman zaten hiç bırakamayacağız bu erdemi.
Çocuğumuzun görmekten, oynamaktan sıkıldığı bir oyuncak, başka bir çocuk için hayalidir belki?
Paylaşmak güzeldir ama mutlaka kıyafet ya da oyuncak paylaşırken onun da fikrini almalı. Çünkü:
Oyuncakla duygusal bağ
Bebeklik döneminden itibaren geçiş nesnesi, rahatlatan nesneler olarak karşımıza çıkmakta bağ kurulan nesneler. Ancak oyun arkadaşı olarak değerli görülmesi, her çocuk için olmasa da özellikle aidiyet dönemini yaşayan, ben-merkezci döneme geçmiş ortalama 2 yaşından sonra görülebilen bir durumdur oyuncakla bağ kurma.
Kimi çocuk farklı farklı oyuncaklara geçer, üzerinde pek anı bırakmadan bağ kurmadan oyuncaklar arasında hızlı geçişler yapabilir. Hatta ¨paketini daha açarken hevesi kaçar¨ neredeyse :)
Ancak kimi çocuk için oyuncak; alan kişiye, kimlerle oynadığına, ne şekilde oynadığına göre anlamlanır.
Çocuk büyüyor, hafıza ve dikkat süresi gelişiyor, hal böyle olunca çocuk oyuncağı ile oynama süresi artıyor, hafızasında yer eden o oyuncakla ilgili anılar artıyor. (Nasıl siz salata yaparken elinizin alışık olduğu bir bıçağı arıyorsanız, o da oyununda o oyuncağını belirli amaçlarla kullanıyor olabilir.) Kırılsa, eskise, bir parçası kopsa, hatta çocuğun yaşı geçse bile, onunla rahatladığı oyunu hatırlar, rahatlar, duygularını düzenler (regüle) olur.
Çocukta neler hissettirir?
Oyunda rahatladığı bir oyuncağı yerinde bulamama, ¨eyvah, sevdiğim şeyler kaybolabilir¨, algısını geliştirebilir. Nesne devamlılığını kazanmış bir çocuk (ortalama 24 ay sonrası), giden bir annenin geri gelmesi ile annenin gidiş-gelişi fikrine güvenle alışıyordu. Ancak şimdi oyuncak yok ve geri gelmedi. Hele ki ¨oyuncağı çöpe attık verdik bir başkasına¨ açıklaması da yapılmışsa; çocuk ya önemsemeyebilir (nasılsa yenileri alınıyor), ya da oyuncağını, sevdiği bir nesneyi ortadan kaldıran size karşı olan güveni sınanabilir. Yerine koyabileceği, rahatlama için yeni oyuncaklar arar belki ama ¨Annem/babam en sevdiğim oyuncağımı attı ¨ cümlesini de aklından geçirebilir.
Peki ne yapabiliriz?
Zaman zaman nasıl ona küçük gelen kıyafetlerini ayırıyorsak oyuncaklarını da ayırırken de birlikte hareket etmeli. Asıl bireyselleşmesini, onun fikirlerini önemseyerek isteklerine saygı duyarak makul sonuçlara birlikte karar vererek destekleyebiliriz.
Oyuncaklarını şu şekilde gruplayabiliriz.:
1. Çok oynadığı
2. Az oynadığı
3. Birine verebileceği
4.Hiç oynamayacağı birine vermeyeceği/anı kutusunda saklayacağı
Böylelikle çocuğun beyninde de kategoriler oluşturması düzen oturtmasını destekleyebiliriz. Anılarını depolayacağı özel alanlar oluşturalım ki, geçmişi ile barışık olsun, o oyuncakları ona huzuru çağrıştırsın.
Ya da paylaşma erdemini kazandırmaya harçlığının bir kısmı ile sokak hayvanlarının karnını doyurmanın mutluluğu ile başlayabiliriz bile…
Yorum Yazın