Mobbing Sonucu İş Dünyasına Yeni Bir Terim Olarak Giren "Sessiz İstifa"nın Nedeni Sessiz Kovulma Olmasın?
Bir süredir iş dünyasının gündeminde “sessiz istifa” kavramı var. Geçen ay, Zaiad Khan adlı bir TikTok kullanıcısı tarafından gündeme hızla yayılan ve viral dünyayı fetheden bu kavram; işi tamamen bırakmadığınız ama size verilen ücret ve değer kadar iş gücü sunduğunuz bir yaşam düzenleme harekatını tanımlıyor.
Türkçesi: İstifa etmiyorum ama artık ne kadar ekmek, o kadar köfte!
Khan’ın videosu dünyaya yayıldıkça, destekleyici ve eleştirel görüşler de yağmaya başladı.
Bazı eleştirmenler 24 yaşındaki bu gencin nesiller boyunca süre gelen bir çalışan tutumuna yeni bir isim takarak kılıf uydurduğunu söylüyor. Diğerleri Z kuşağının iş gücüne katılmasıyla, memnuniyetsiz bir jenerasyon etiketi yediklerinden isyan bayrağının çekildiğini belirterek topu koskoca bir nesle atıyor.
Kavramın yeni veya eski olması ise beni hiç ilgilendirmiyor.
Beni bu ülkedeki dört gençten birinin içten içe işine küsmesi, çalıştığı yerde bir anlam ve heves bulamaması, git gide donuk ve mekanik bir robot haline gelmesi (ya da getirilmesi) ilgilendiriyor.
Örgütsel psikoloji alanında hayranlıkla takip ettiğim Prof. Dr Adam Grant geçenlerde hatırlattı:
Bundan yarım yüzyıl önce, iktisatçı Albert Hirschman kitabında, iş memnuniyetsizliğine karşı iki baskın tepki vereceğimizi öne sürmüştü. İstifa ya da sesimizi çıkartmak.
Hirschman şöyle diyordu: İşinizden, evliliğinizden veya ülkenizden memnun değilseniz, ayrılmaya karar verebilir veya karşınızdaki ile konuşarak beklentilerinizi, isteklerinizi anlatabilir ve yapılması gereken iyileştirmeler için hakkınızı savunabilirsiniz. Hangi seçeneği seçtiğiniz o kuruma olan sadakatinizle ilgilidir.
Hirschman bu konuda haklıydı ancak önemli bir şeyi göz ardı ediyordu:
İnsanlar konuşma riskini alamayabilir ya da defalarca konuştuğu halde koşulları değişmeyebilir ve aynı zamanda herkesin çekip gitmeyi göze alamaması da son derece doğaldır.
İşte sessiz istifa tam burada devreye giriyor.
'Burada mutsuzum, değer görmüyorum, para kazanamıyorum. Ama sıkıştım ve çıkamadığım sürece bana verilen kadar değer ve emek vereceğim.”
Bu tutum doğru yanlış yine tartışmıyorum. Zira tek bir doğru olmadığını biliyorum. İnsan kendine yeni çözüm yolları bulabilir mi? Evet, bir kariyer mentoru olarak kendi yolumuzu çizmeye hepimizin muktedir olduğuna inanıyorum.
Ama çözüm yolları bulma konusunda da bize biraz motivasyon gerekiyor, öyle değil mi? Gözünün ışığı sönmüş insanlardan kariyerleri ile ilgili üretken adımlar atmalarını beklemek biraz haksızlık olur kanımca.
Çünkü bu insanlar tembel değiller, sadece tükendiler ve bunun nedeni de sessizce işten çıkartılmaları.
Neden mi bahsediyorum? Sessiz istifa nasıl dile getirilmeden işin insan için önemini kaybetmesi anlamına geliyorsa, sessiz işten çıkartma da “hadi uğurlar olsun” demek yerine çalışanı ince ince bezdirerek, mikro yöneterek, alan açmayarak, görmezden gelerek ve zamanına saygı duymayarak gerçekleşiyor.
Bu yazdıklarımın birçoğunuza yabancı geldiğini düşünmüyorum. Şöyle özetleyeyim:
“Biz insan çıkartan bir şirket değiliz.”
“Şimdi onu çıkartsak yerine ne zaman birini buluruz?”
“Tazminatı yüklü, çıkartmak büyük masraf.”
kültürüyle yönetilen şirketlerde “mobbing” diye de adlandırdığımız tutumlar, yani çalışanın dinlenmemesi, ötekileştirilmesi, değer verilmemesi, iş yükü altında boğulması son derece yaygın.
Şimdi bu sessiz işten çıkartmalar yerine sessiz istifanın gündemde olması, bana yine sorunu başka yerde aradığımızı düşündürüyor.
Sorun belli oysaki:
“İnsanlar önemsenmediklerini hissettiklerinde eninde sonunda umursamayı bırakırlar.”
Kesin bilgi, yayın!
Yorum Yazın
Buraya geçin gördükçe obsesifliğim azıyor
oğlum alış düzensizliğe 😅😅😅 yoksa yakın gelecekte çıldırabilirsin 😛
Hangi istediğim oldu ki bu hayatta hep bişeyler biz istemeden oluyo güzel şeylerde kötü şeylerde…
bu adım mıydı 🙄 farklı yere yazdın ilk kez, yoo bundan sonra istediklerimiz olacak, inanırsak olur.