İnsanı Tuvalete Koşturan O Tatsız Hastalığın Bilimi: Neden İshal Oluruz?
İshal, istisnasız herkesin başına gelen zahmetli ve sevimsiz bir hastalıktır sevgili dostlar. Peki sıradan bir insanın yılda ortalama 2-4 kez muzdarip olduğu bu hastalık hakkında gerçekten ne biliyoruz?
İshalin en yaygın sebepleri arasında tüketilen besinler, alınan ilaçlar ve günlük yaşamın stresi gösterilmektedir.
İshal, vücudun alışkın olmadığı besinlerin tüketilmesi sonucunda ya da bir takım ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca neredeyse tüm hastalıkların sebepleri arasında gösterilen ve kendisine stres adı verilen düşmanımız da ishale sebep olan etmenlerdendir.
Normalde beraberce barış içerisinde yaşadığımız bakterilerle kimi zaman anlaşmazlık yaşarız.
Bu anlaşmazlık ise genellikle çiğ et, yumurta, kabuklu deniz hayvanları ya da pastörize edilmemiş süt tükettiğimiz zamanlarda ortaya çıkar; çünkü bu tür besinler midemizde bakterilerin üremesi için oldukça uygun bir ortam yaratır. Uzmanlar da beslenmeye bağlı ishalin genellikle yeterince soğutulmamış ya da bozulmuş besinlerden kaynaklandığını ifade etmektedir.
Bakteri kaynaklı ishalin önüne geçmek içinse birkaç noktaya dikkat etmek gerekmektedir.
Bu tip ishali önlemek için et ve yumurtayı tüketmeden önce çok iyi pişirmemiz; ayrıca ellerimizi, mutfak aletlerini ve yüzeyleri çok iyi temizlememiz gerekmektedir. Bir diğer önemli nokta ise yemekleri oda sıcaklığında çok uzun süre bekletmemek, buzdolabında koruyarak bozulmalarını önlemektir. Tüm bunlar da dışarıda yiyeceğimiz yemeklerde çok dikkatli olmamız, güvendiğimiz yerlerde yememiz gerektiğini göstermektedir.
İshale sebep olan bir başka durum ise viral enfeksiyonlardır.
İshal ve kusmaya sebep olabilen virüsler, aynı zamanda büyük ölçüde bulaşıcı oldukları için paylaşılan her şeyden, hatta sıkışılan ellerden bile bulaşabilmektedir. Bu sebeple ishal olduğunu bildiğimiz biriyle yemeğimizi ya da içeceğimizi paylaşmamaya özen göstermemiz son derece önemlidir.
Uzak yerlere yapılan yolculukların da ishale sebep olduğu bilinmektedir.
Uzak ve farklı damak tatlarına sahip kentlere seyahat eden insanlarda, ishal ve kusma yaygın olarak görülmektedir. Bunun sebebi gidilen yere özgü yemeklerin ve suyun alışkın olmayan bünyelerde sindirim sıkıntıları yaratmasıdır. Böyle durumlarda da az pişmiş yemeklerden ve çeşme suyundan kaçınmak son derece önemlidir. Neyse ki seyahatlerin sebep olduğu ishal, genellikle 12 saat içerisinde ortadan kalkmaktadır.
Ancak ishalin tüm çeşitleri, buraya kadar söz ettiklerimiz gibi masum değildir.
Çünkü bazı besinlere tahammülsüzlük ya da belirli ilaçlar, kronik ishal adı verilen ve sistemi öyle kolay kolay terk etmeyen rahatsızlığa yol açabilmektedir. Örneğin uzun süreli antibiyotik kullanımı, bağırsaklarımızda bulunan kötü bakterilerin yanında bizim için faydalı olan bakterileri de öldürerek ishale sebep olabilmektedir. Öte yandan ishal, belirli besinlerin vücut tarafından sindirilememesi sebebiyle de ortaya çıkabilmektedir. Bu durum özellikle laktoz duyarlılığı olan kişiler süt ve süt ürünleri tükettiğinde ortaya çıkmaktadır.
Peki ishalin üstesinden gelmek için neler yapabiliriz?
İshalle birlikte yaşanan su kaybını gidermek için bol su tüketmek birincil öneme sahiptir. Ayrıca hastalığa yakalandıktan sonra içinde sodyum bulunan çorbalar tüketmek hastalık süresini oldukça kısaltmaktadır. Et, yoğurt, meyve, sebze ve karbonhidratlar ise daha sonra, vücudun hazır olduğu hissedildiğinde tüketilmelidir. Ve son olarak temiz besinler tüketmek ve her şeyden önemlisi de sık sık el yıkamak, ishali önlemek konusunda en etkili çözümlerdir.
Yorum Yazın