Cinsiyetçilik Nedeniyle İcatlarını Yayınlamalarına Fırsat Tanınmayan 5 Kadın Bilim İnsanı
Virginia Woolf bir keresinde şöyle demiş: 'Pek çok şiiri imzalamadan yazan anonim kişiler genellikle kendi adı ile yayınlamasına müsaade edilmeyen bir kadın olur.' Tarih boyunca kadınlar hayatın birçok alanında kendilerine de yer bulabilmek için çabaladı. Ve önemli sayıda kadın bilim insanının sadece cinsiyetleri nedeniyle göz ardı edilmesi de ne yazık ki kulağa pek şaşırtıcı gelmiyor. Astronomiden biyolojiye kadar, kadın mucitler hiç hak ettikleri övgüleri alamadı çünkü toplum onları ciddiye almamıştı. Gelin aslında kadınların bulduğu ama cinsiyetçi tavırlar nedeniyle yayınlamadıkları birkaç icada bakalım... 👇
1. İlk ped - Mary Beatrice Kenner
Mary Kenner hayatı boyunca 5 patent aldı. 1957'de Kenner ilk ped'i icat etti. Tek kullanımlık pedlerin ve tamponların ortaya çıkmasından çok önceydi ve kadınlar hala bez kullanıyorlardı.
Kenner, önce neme dayanıklı bir peçete cebine sahip ayarlanabilir bir kemer geliştirdi, bu da adet kanının sızmasını ve giysileri lekelemesini biraz önlüyordu. Fikrini pazarlamak istiyordu.
Ancak ürününü satabilmek için bir erkek gibi davranmak zorunda kaldı.
Bir şirket bunu dahiyane bulmuştu ve görüşmek için Kenner'ın evine gitti. Ancak toplantıdan sonra anlaşmayı bozdular. Kenner, yatırım yapmak istediği her yerde aynı ırk ve cinsiyet ayrımcılığıyla karşı karşıya kaldı. Sonunda, mali destek olmadan kendisi pedleri üretmeye başladı ve patentini dünyaya açarak tüm kadınların erişebilmesini sağladı. Bunun için Davidson Kenner takma adını kullanarak bir erkekmiş gibi davranması gerekmişti.
2. İlk bebek bezi - Marion Donovan
40'lı yıllarda bebekler için sadece bebek pantolonu gibi işlevsiz şeyler vardı.
Donovan da ıslak çarşaf değiştirmekten bıkmış genç bir anneydi. Duş perdesini parçalara ayırdı ve çengelli iğne ile çıtçıtlı su geçirmez bir bebek bezi örtüsü haline getirdi. İcadına Kayıkçı adını verdi.
Ancak üreticiler onu ciddiye almıyorlardı. Kendisi bu konuda şöyle diyor, 'Aklınıza gelebilecek tüm büyük isimlere gittim ve dediler ki, 'Bunu istemiyoruz. Hiçbir kadın bizden bunu istemedi. Çok mutlular ve tüm bebek pantolonlarımızı alıyorlar. Ben de kendimi üretmeye başladım.”
3. Pulsar - Jocelyn Bell Burnell
Jocelyn Bell Burnell, 1967'de Cambridge'de araştırma görevlisi olarak çalışırken radyo sinyalleri ile ilgileniyordu. İlgisi 20. yüzyılın en muhteşem keşiflerinden biri haline geldi. Radyo sinyallerini iletebilen bir araç geliştirdi.
Ancak Burnell, keşfi için sıfır kredi aldı. Bunun yerine danışmanları Antony Hewish ve Martin Ryle, 1974'te Nobel Fizik Ödülü'nü onun yerine tıpkı kendilerin icadıymış gibi aldılar.
4. Dna - Rosalind Franklin
Rosalind Franklin bilime çok önemli bir katkı yaptı. DNA'nın X-ışını fotoğraflarını çekti ve böylece gerçek yapısının çift sarmal olduğunu ortaya çıkardı. Bu keşfi James Watson ve Francis Crick'in DNA'nın yapısının çift sarmallı bir polimer olduğunu öne sürmesine sebep oldu. Bir erkek bilim insanı bunu doğrulayana dek ona kimse inanmamıştı.
Franklin'in DNA araştırmaları, 1958'de kanserden zamansız ölümüyle son buldu. Ancak meslektaşı Aaron Klug onun araştırmasına devam etti ve 1982'de Nobel Kimya Ödülü kazandı.
5. Karanlık madde - Vera Florence Rubin
Vera Florence Cooper Rubin, galaksi dönüş hızları üzerine çalışmalara öncülük eden bir astronomdu. Galaktik rotasyon eğrilerini inceleyerek galaksilerin öngörülen ve gözlemlenen açısal hareketi arasındaki tutarsızlığı ortaya çıkardı ve karanlık maddenin varlığını doğruladı.
Keşfi, astronomideki en önemli keşiflerden biriydi ve bilim insanlarını on yıllardır yanıltan birçok gözlemi açıklıyordu ancak Rubin'e cinsiyeti nedeniyle hiçbir zaman Nobel Ödülü verilmedi. Gökbilimci Kent Ford 70'li yıllarda, yıldızların galaksinin dışındaki hareketinin ardındaki mantığı keşfettiklerini onun adına söyledi.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Yorum Yazın