'Profesyonel Orduya Geçilmeli, Bedelli Askerlik Kaldırılmalı'

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün talimatıyla 2013’te askeri ve sivil bürokratlardan oluşturulan ekip, savunma reformuyla ilgili bir rapor hazırladı.

Raporda, ordunun profesyonelleşmesi, bedelli askerliğin kaldırılması tavsiyeleri dikkat çekti. Cumhurbaşkanlığı’nın dün bir kısmını kamuoyuna sunduğu raporun önsözünde Gül, “Askeri güç olmaksızın büyük güç olunmaz.” dedi.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, geçtiğimiz yıl nisan ayında başkanlığını Prof. Dr. Ali Karaosmanoğlu’nun üstlendiği, eski MGK Genel Sekreteri Büyükelçi Tahsin Burcuoğlu, Savunma Sanayii Müsteşar Yardımcısı Faruk Özlü, Kara Harp Okulu Dekanı Tuğgeneral Murat Yetgin, Hava Kuvvetleri Komutanlığı Eğitim Daire Başkanı Hava Pilot Tuğgeneral Recep Ünal ile emekli Tuğamiral Doğan Bozkurt’tan oluşan bir ekip kurdu. Çalışma grubu yaklaşık bir yıl boyunca kapsamlı bir savunma reformu hazırladı. Raporun bir kısmı, dün Cumhurbaşkanlığı tarafından kamuoyuna sunuldu. Raporda göze en çok çarpan, bedelli askerlik uygulamasına son verilmesi yönündeki tavsiyeydi. Savunma reformuyla ilgili rapordan, yurtdışında çalışanların yabancı ülkelerdeki hak ve kazanımlarının korunmasını amaçlayan dövizli askerlik uygulamasına ise devam edilmesi yönünde bir görüş çıktı. Raporda ön plana çıkan diğer başlıklar şöyle:

Genelkurmay, MSB’ye bağlanmasın: Genelkurmay’ın Milli Savunma Bakanlığı’na (MSB) bağlanmasına karşı çıkıldı. MSB’nin yeniden yapılandırılması gerektiği fakat sivil uzmanların sayı ve yetkilerinin gereğinden fazla artırılmasının ‘politizasyona’ yol açabileceği belirtildi. MSB, Genelkurmay Başkanlığı ile kuvvet komutanlıklarını aynı kampüs içinde toplayacak, ABD’de veya Fransa’dakine benzer bir fiziksel mekân oluşturulması gerektiği de not edildi.

Destekleme Fonu’nu asker kullansın: Raporda, Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nun sadece TSK’nın ihtiyaçları için kullanılması istendi. Hükümet daha önce çıkardığı kanun hükmünde kararname ile fonu MİT ve Emniyet’in de kullanımına açmıştı. Özellikle MİT’e fondan önemli kaynak tahsis edilmeye başlandı.

Makine Kimya Endüstrisi (MKE) dönüştürülsün: MKE’nin, Anonim Şirket (AŞ) statüsüne dönüştürülmesi istendi. Ayrıca Savunma Sanayii’ni Destekleme Fonu’na (SSDF) devredilmesinin ve bu sayede kurum ile ilgili olarak yapılacak bütün düzenlemelerde Savunma Sanayii İcra Kurulu’nun yetkili olmasının temin edilmesinin uygun olacağı değerlendirildi.

Profesyonel orduya geçilsin: Rapor, orduda profesyonelleşmenin önemine dikkat çekerken, bir süre daha zorunlu askerliğin devam edeceği düşüncesinden hareketle bazı önerilerde bulundu. Aktif olarak kullanılmayan erbaş ve er kadrolarının söndürülmesi istendi. Ceza İnfaz Kurumları’nın dış güvenliğinin Jandarma Genel Komutanlığı’ndan Adalet Bakanlığı’na devredilmesi; kara sınırları güvenliğinin sorumluluğunun ise İçişleri Bakanlığı’na devredilmesi önerildi.

Acil müdahale gücü: Türkiye’yi çevreleyen tehdit ve risk ortamı ile ittifak sorumlulukları göz önünde bulundurulduğunda, TSK’nın NATO’da olduğu gibi göreve hazır bir ‘acil müdahale gücüne’ sahip olması ve bu güce kara, deniz ve hava kuvvetlerinden unsurlar tahsis edilmesinin uygun olacağı değerlendirildi.

Kritik projeler tamamlanmalı: Özellikle beka kabiliyetindeki hava ve füze savunması ile elektronik harp gibi kritik projelerin bir an önce tamamlanması, TSK’nın sınır ötesinde askeri varlık bulundurabilecek şekilde stratejik intikal, üs bölgesi oluşturma gibi yeteneklerin kazanılmasının hayatiyeti vurgulandı.

Denetim raporlarını ihtisas komisyonları incelesin: Savunmayla ilgili Sayıştay denetim raporlarının, TBMM’de uzman bir komisyon tarafından incelenmesi gerektiği belirtilirken, “Söz konusu raporlar TBMM’de Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmektedir. Denetim raporlarının ihtisas komisyonları tarafından incelenmesi uygun olacaktır.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Emre Soncan, Zaman