Cumhuriyet Kazanımlarının Eseri 16 Başarılı Kadın
1. Safiye Ayla (1907-1998)
Klasik Türk Müziği ya da bizim kullandığımız adıyla sanat müziğinin ilk kadın sanatçılarından. Sesiyle, duruşuyla inanılmaz güzel ve örnek bir figür. İstanbul Kadırgalı olan Safiye Ayla müziğe piyano çalarak başlamış. Atatürk'ün en sevdiği sanatçı olarak da tanınır. Tüm servetini Türk Eğitim Vakfı'na bırakarak ayrıldı aramızdan.
2. Yıldız Moran (1932-1995)
Türk fotoğrafının akademik eğitim almış ve profesyonel anlamdaki ilk kadın fotoğrafçısı. 1951’de Robert Kolej’den mezun olmuştur. Aslında resim okumak istemiş ama dayısı sanat tarihi profesörü Mazhar Şevket İpşiroğlu’nun etkisiyle fotoğrafa yönelmiş ve fotoğraf eğitimi almak için İngiltere’ye gitmiştir. İngiltere'de sergiler açmıştır. Özdemir Asaf'ın eşidir aynı zamanda. Evlendikten sonra fotoğrafçılığı bırakmıştır. Bizce çok büyük bir kayıp ülkemiz adına.
3. Mualla Eyüboğlu (1919-2009)
Erzurum Aziziye'de 1919 yılında doğdu. 1942 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Mimari Bölümü'nden mezun oldu. Türkiye'nin ilk kadın mimarlarındandır. Programında görev alan ağabeyi Sabahattin Eyüboğlu'yla birlikte Köy Enstitüleri'nin yapımına büyük katkı sağlamıştır. Bedri Rahmi Eyüboğlu da diğer kardeşidir. Eyüboğlu, 2001 yılında vefat eden Alman Türkolog ve tarih araştırmacısı Dr. Robert Anhegger ile evliydi.
4. Refet Angın (1915-2010)
Cumhuriyetin ilk kadın öğretmenlerinden. Babası Atatürk'le cephede savaşmış bir Kuva-i Milliye üyesi idi. Mustafa Kemal Atatürk ile yolları birçok kez kesişen Refet Angın, birinci karşılaşması olan ilk okul yıllarında Atatürk'ün 'Büyüyünce ne olacaksın çocuk?' sözüne, 'Öğretmen' diye cevap verir. İkinci karşılaşmalarında ise Öğretmen Okulu öğrencisidir ve Atatürk'e 'Bakın sözümü tuttum Paşam. Öğretmen olacağım.' der. Matematik öğretmeni olmak istemesine rağmen Atatürk'ün isteği doğrultusunda tarih öğretmeni olur. Sayısız öğrenci yetiştiren bu cumhuriyet öğretmenini saygıyla anıyoruz.
5. Sadiye Hanım
Sadiye Hanım, Kılıçkaya Belediyesi eski başkanıdır. 1930 yılında, bugün Artvin ili Yusufeli ilçesine bağlı Kılıçkaya beldesinde Belediye Başkanı seçilerek, “Türkiye’nin İlk Kadın Belediye Başkanı” oldu ve iki yıl bu görevi yürüttü. 1950yılında Mersin’den Belediye Başkanı seçilen Müfide İlhan, Türkiye’nin ilk kadın belediye başkanı olarak bilinse de bu doğru değildir.
6. Suat Berk (1901-2002)
İlk kadın hakimlerimizden. Hakim olarak tayin edilen üç kadından biri. 21 yaşında hakimliğe başlayan Berk: 'Ben zannederdim ki herkes mahkemeleri dinlemek için, işleri olanlar geliyor, meğerse hakim kadını seyretmek için geliyorlarmış' diyen hukukçumuzdur.
7. Dr. Safiye Ali (1891-1952)
Türkiye'nin ilk kadın doktoru. Osmanlı İmparatorluğu döneminde çeşitli hizmetleriyle tanınmış bir ailenin kızıdır. İstanbul'da Robert Kolej'i bitirdikten sonra, maddi güçlüklere rağmen Almanya'da tıp eğitimi aldı ve böylece Türkiye'nin ilk kadın doktoru oldu. Almanya'da II. Dünya Savaşı sonrası yaralıları iyileştirdi. Türkiye'ye dönmesinin ardından, kansere yakalanarak vefat etti.
8. Semiha Berksoy (1910-2004)
İlk Türk kadın opera sanatçısıdır. İstanbul Konservatuarı'nda ve Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail Atölyesi Resim ve Tiyatro Okulu'nda eğitim almıştır. Daha sonra devlet bursu ile Almanya'da Berlin Devlet Yüksek Müzik Akademisi Opera Bölümü'nde eğitim almış ve birinci olarak bitirmiştir. Devlet sanatçısı ünvanı vardır. Zeliha Berksoy'un annesidir.
9. Sabire Aydemir (1910-1991)
Türkiye'nin ilk veteriner hekimi. Gönüllü olarak Anadolu'ya tayinini istedikten sonra görev yaptığı Samsun Atakum'da bulunan Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsünden Bakteriyoloji Mütehassısı Kuduz Laboratuvarı şefi olarak emekli oldu. İngilizce ve Almanca bilen Sabire Hanım; bir kız bir erkek çocuk annesiydi.
10. Süreyya Ağaoğlu (1903-1989)
Türkiye’nin ilk kadın avukatı ve kadın hakları savunucularındandır. Ünlü düşünür ve siyasetçi Ahmet Ağaoğlu'nun kızı, yazar ve siyasetçi Samet Ağaoğlu'nun kızkardeşidir. İngilizce ve Fransızca bilen Ağaoğlu, meslek yaşamı boyunca çok sayıda uluslararası konferansta Türkiye’yi temsil etti. 1946’daki girişimleri sonucu İstanbul Barosu’nun Beynelminel Barolar Birliği’ne üye olmasını sağladı. 1946-1960 arasında bu birliğin tek kadın yönetim kurulu üyesi olarak kaldı
11. Vasfiye Özkoçak (1923-2014)
İlk Türk gazeteci ve muhabir. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü 'nden mezun olan ilk üç kadından biriydi. Özkoçak meslek hayatına 1952 yılında Cumhuriyet Gazetesi'nde başladı. Milli Eğitim, Üniversite, İşçi, Esnaf, Polis Adliye muhabirlikleri ve istihbarat şefliği yapan Özkoçak, 1960 yılında Milliyet Gazetesi'ne geçti. Vasfiye Özkoçak, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Gazeteciler Federasyonu ve Türkiye Gazeteciler Sendikası __'nda yöneticilik yaptı.
12. Neriman Altındağ Tüfekçi
İlk kadın Türk Halk Müziği solisti ve ilk kadın şefidir. Türk sanat müziği sanatçısı Perihan Altındağ Sözeri ile kardeştir. Türk Halk Müziği'nin bağımsız bir dal olarak ayrılmasından sonra bu ihtisas dalını seçen ilk kişidir. 1949 yılında Yurttan Sesler Korosu Şef yardımcılığına atanmıştır. İTÜ Türk Müziği Devlet Konservatuarı'nın yüksek ve lisansüstü bölümlerinde öğretim görevlisi ve Danışma Birimi üyesi olarak çalışmıştır.
13. Semiha Es (1912-2012)
İlk Türk kadın savaş muhabiri ve fotoğrafçı. Ünlü gazeteci Hikmet Feridun Es'in eşi ve ilk kadın savaş fotoğrafçılarından sayılıyordu. Fotoğrafa eşinin röportaj seyahatleriyle başladı. Eşi ile gittiği Kore'de Hürriyet Gazetesi savaşın görüntülenmesi için Semiha Es'i görevlendirdi. Tam 100 yaşında vefat etmiştir.
14. Behice Boran (1910-1987)
Türkiye siyasetinin gülen, aydınlık yüzü. Türkiye İşçi Partisi’nin son genel başkanı, siyasetçi, akademisyen ve sosyologdur. TİP genel başkanı Mehmet Ali Aybar'a karşı tavır aldı ve 1970 yılındaki parti kurultayında genel başkan seçildi. 1981'de yurttaşlıktan çıkarıldı. Yurtdışında iken TKP ile TİP'in birleşme kararı aldıklarını duyurdu ve iki gün sonra da öldü
15. Nesrin Olgun (1957-)
Listedeki diğer isimlerden bir hayli genç ama başarısı çok büyük. Yüzücü ve beden eğitimi öğretmeni. Manş Denizini yüzerek geçen ilk Türk kadını.
7 yaşında yüzmeye başladı ve çeşitli dereceler aldı. Masa tenisiyle de uğraştı ve Türkiye dereceleri aldı. 1979'da Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Beden Eğitimi bölümünü bitirdi. 28 Ağustos 1979'da 15 saat 47 dakikada Manş Denizini yüzerek geçti.
16. Nezihe Muhiddin (1898-1958)
Nezihe Muhiddin, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e aktarılan kadın hareketi geleneğinin en önemli aktivistlerinden biridir. Yaşamının en parlak ve verimli çağında, 34 yaşında, büyük bir umut ve iyimserlikle Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk siyasi partisi olan Kadınlar Halk Fırkası’nı kurmak üzere harekete geçen Nezihe Muhiddin 1958 yılında La Paix akıl hastanesinde yaşama veda ettikten sonra erkek tarih tarafından görünmez kılınarak unutturulacaktır.
