11 Maddede Sokakta Tacizden Korunma Rehberi
Sokak tacizi, çoğu kadınları öncelikle cinsellikleri üzerinden tanımlayan erkekler tarafından gerçekleştirilen sözlü ve yazılı saldırıyı içerir. En muhafazakarlardan seksüel açıdan agresif olan sokak serserilerine kadar herkesten gelebilir. Cinsiyet kabadayılığıdır.
Yaşına, cinsiyetine, cinsel yönelimlerine veya giyim kuşamına bakılmaksızın her kişinin korkmadan, fiziksel ve sözlü de dahil olmak üzere herhangi bir şekilde tacize uğramadan sokaklarda yürüme özgürlüğüne sahiptir ve bu, temel bir insanlık hakkıdır.
İnsanlar eşya değildir!
Sokak tacizi, insanlara, bilhassa da kadınlara “Eşya muamelesi yapmak” demektir.
Süregelen sokak tacizi olaylarına son vermek mümkündür. Günümüz mobil teknolojilerinin sağladığı erişilebilirlik, herkesin taciz anını, olay sırasında çektikleri fotoğrafları ve hatta videoları paylaşmasına imkan vermektedir.
Bu imkanın sağladığı koşullar, taciz mağdurları ve karşıtlarının, -erkek ve kadın fark etmeksizin- önayak olmasıyla, kitle kaynaklı bir değişime imkan tanıyabilir.
Not: Her yılbaşı gecesi yurdun dört yanında yaşanan iğrenç olaylar sebebiyle bu galeriyi hazırlama ihtiyacı hissettik. Galeride yer verdiğimiz öneriler, tacize karşı insanımızı bilinçlendirme çabasını büyük bir inanç ve özveriyle sürdüren http://istanbul.ihollaback.org/ sitesinden alınmıştır.
Onedio.com ekibi olarak tüm okuyucularımızın yeni yıla, sevdikleriyle birlikte; huzurlu, mutlu ve güven içerisinde girmelerini içtenlikle dileriz.
1-) Taciz Anında Verilebilecek Tepkiler
Öncelikle, her koşulda ve tüm tacizcilere verilecek ortak bir “en iyi tepki” yoktur. Aklımıza ilk getirmemiz gereken, güvenliğimizin önceliğimiz olduğudur. Şimdi, tacizcilerin davranışlarından sorumlu olduklarını anlatabileceğiniz birtakım fikirler verelim. Eğer karşılık verecek kadar güvende olduğunuzu hissediyorsanız, sözlü iletişim kurmadan anlatabilecekleriniz şunlardır:
Daima kararlı bir beden dili kullanın
Tacizcinin gözlerinin içine bakın; net ve güçlü bir ses tonuyla konuşun. Sesinizi kullanarak, yüz ifadenizle ya da beden dilinizle, yanlış anlaşılacak karmaşık sinyallerden kaçınarak güçlü ve kararlı olduğunuzu gösterin.
Özgüvenli olun ve sakin durun
Her ne kadar öyle hissedemeseniz de, sakin, ciddi ve özgüvenli görünmek karşınızdaki şahsa verdiğiniz mesaj açısından önemlidir.
2-) Eğer cevap vermeyi düşünüyorsanız, net ve katı olun!
Özür dilemeyin, bir bahane öne sürmeyin ya da soru sormayın. Hisleriniz ya da istekleriniz için özür dilemeniz gerekmez. ‘Afedersiniz…’ ‘Özür dilerim, ama…’ ya da ‘Lütfen…’ kullanmak yerine ‘Şunu yapmayı kes.’ deyin.
3-) Hedefinize odaklanın
Tacizci ile diyaloğa girmekten kaçının, durumu tartışmayın ya da duruma açıklık getirmeye çalışmayın. Taciz, soru, tehdit, suçlama ve ayıplama gibi davranışlarına karşılık vermek zorunda değilsiniz.
4-) Küfretmeyin ve soğukkanlılığınızı kaybetmeyin
Kaba sözler ve saldırgan bir tavırla karşılık vermeyin. Bu tür bir tepki, büyük olasılıkla tacizcinin öfke ve şiddetle karşılık vermesine yol açabilir. Bu şekilde kendinizi toplum içerisinde haksız ve hatalı duruma düşürecek bir pozisyona da sokabilirsiniz.
5-) Ne zaman son vereceğinize karar verin
Başarı, onu nasıl tanımladığınıza bağlıdır. Söylemeniz gerekeni söylemişseniz ve o olayla işinizin bittiğini düşünüyorsanız, uzaklaşın.
6-) Söylenebilecek Sözler
Davranışı tanımlayın ve bunun yanlış olduğunu belirtin.
- “Bana ıslık çalma, bu tacize girer!” ya da “Bana dokunma, bu cinsel tacize girer!”
Tam olarak ne istediğinizi ortaya koyun.
- “Uzaklaş!”, “Bana dokunma!” ya da “Git!”
Yalnız kalmak istediğinizi sorarak ifade etmek yerine komut vererek belirtin.
- “Beni yalnız bırakır mısın?” demek yerine “Beni yalnız bırak!” deyin.
7-) Tacizciye Karşı:
1- Problemin ne olduğunu belirt,
2- Bu problemin sana olan etkisini belirt,
3- Ne istediğini belirt.
1 ve 3’te açık ve net ol.
- “Arkamdan laf atmandan rahatsız oluyorum. Eğer bana söyleyecek bir şeyin varsa yanıma gelip yüzüme bakarak söyle!”
8-) Tacizciyi, etrafınızdakilerin de onu bulabileceği şekilde tanımlayın
'Sarı gömlekli, lacivert montlu vb. bana dokunmayı kes artık.’ (Toplum içerisindeyseniz, tacizciyi tanımlamak yararlı olacaktır).
9-) Bir kaçış planın olsun
“Ailenle ya da arkadaşlarınla aranda bir parola olsun, böylece kendini rahatsız hissettiğinde yanındaki kişiye fark ettirmeden telefon edip onları durumdan haberdar edebilirsin. Bu sayede ailen ya da arkadaşların seni gelip alabilir veya oradan ayrılman için bir bahane bulabilirler.” Riskli ortamlarda bulunmaktan kaçınırsan üzücü olaylar yaşamaktan korunursun.
10-) Bunları Yapmayı Unutmayın!
Polisi ara 155
Toplu taşıma aracındaysanız görevlilerinden birine söyle
‘Biri bir şey yapsın!’ diye bağır
Müdahale etmek için bir kaç insanı bir araya getir
Seninle beraber metroda (otobüste, dolmuşta) olan bir arkadaşına mesaj at ve yardım iste
Gece belirli bir saatten sonra saldırıya uygun zeminlerde, tenha mekanlarda yalnız başına gezmemeye dikkat et
Takip edildiğinizi anlarsanız, yine hemen 155'i arayın
Tehlikede olduğunuzu hissettiğinizde size yardım edebilecek birilerinin olduğu yerlere, kalabalık restoranlar, kafeler, kısaca halka açık mekanlara ulaşın
Evden çıkarken çantanıza biber gazı spreyini mutlaka koyun.
11-) Tacize uğrayan bir kişi gördünüz, peki nasıl davranacaksınız?
Sokak tacizine uğramaktan daha kötü ne olabilir? Tacize uğradığında etrafında sana yardım edebilecek durumda olan insanların olması ve yardım etmemeleri!
Görgü Tanığı İseniz
Birçok tacizci, çevrede kimse yokken ya da çevredekilerin haberi olmayacak şekilde hareket etse de, bazen taciz kalabalık bir ortamda ve alenen gerçekleşebilmektedir.
Tacizi fark eden bir kişinin, taciz sırasında söyleyeceği herhangi bir söz ya da kişinin herhangi bir davranışı ile sosyal toplum içerisinde tacizin yerinin olmadığını ortaya koyması, tacize uğrayan kişinin kendini yalnız hissetmemesini ve güvende olduğunu düşünmesini sağlayabilir. Bu kişiler, tacizin sona erdirilmesinde büyük bir rol üstlenebilir.
Yapılması gerekenler:
Hey, kes şunu!
Karşındakine eğer bunu kesmezse polisi arayacağını söyle
‘İyi misin?’
Gidip tacize uğrayan insanın yanında dur ki, yalnız olmadığını bilsin.
Tacize hedef olan insana ‘Seni rahatsız mı ediyorlar?’ diye sor
Telefonunla bir resim çek.
Tacizciye onaylamayan bakışlarla bak.
Tacize uğrayanla bir sonraki durakta inip başka bir trene/otobüse binmeyi teklif et.
‘Ondan uzaklaş!’
Tacize katılma veya gülme.
Yüksek sesle ‘Ne kadar iğrenç bir hareket!’ de.
Yaptıklarını neden yanlış bulduğun konusunda arkadaşlarınla konuş.
Tacize uğrayana yapabileceğin bir şey olup olmadığını sor!
Tacizciye köşede polis gördüğünü ve durmazlarsa başlarının belaya gireceğini söyle.
Tacize uğrayana olanların yanlış olduğunu ve bunu yaşadığı için üzgün olduğunu söyle.