TOKİ'nin Yaptığı Yurtlarda Dayanıksız Beton Şoku

İstanbul’da Torunlar’ın rezidans inşaatındaki asansör faciasında 10 işçinin hayatını kaybetmesi, gözleri denetim zafiyetine çevirdi.

Çalışma Bakanı Faruk Çelik, facianın yaşandığı inşaatın arazisini ihale eden TOKİ’nin denetim sorumluluğundan kaçamayacağını belirtirken, Sayıştay’ın 2012 yılı denetim raporunda pes dedirten eksiklere yer verildi. TOKİ’nin müşavir firmalar aracılığıyla denetlediği bazı şantiyelerinde inceleme yapan Sayıştay uzmanları, Burdur’daki 500 kişilik ve Konya Akören’deki 300 kişilik öğrenci yurdu inşaatlarında C25 olarak dökülen beton dayanım değerlerinin düşük çıktığını tespit etti. Uzmanlar, müşavir firmalara ceza kesilmesini istedi. Bursa’da 1.000 kişilik yurt şantiyesindeki incelemede de beton numune alma tutanağında müşavir firmaya ait hiçbir bilgi ve imzanın bulunmadığı belirlendi. Raporda, TOKİ adına Anadolu’da kontrol görevini üstlenen müşavir firmaların denetlenemediği vurgulandı. Ayrıca ihale alan şirketlerin 1.109 inşaattan 148’sini tamamlayamadığına dikkat çekildi.

Mecidiyeköy’de rezidans inşaatında geçen hafta sonu meydana gelen ve 10 işçinin hayatını kaybettiği kazada TOKİ’nin denetim eksikliğinin olup olmadığı tartışılıyor. Sayıştay’ın en son hazırladığı 2012 TOKİ raporunda idarenin şantiyelerindeki denetim eksikliğiyle ilgili çarpıcı tespitler örnekleriyle yer alıyor. Sayıştay uzmanlarının incelemelerinde özellikle farklı illerdeki konut ve öğrenci yurdu inşaatlarında kullanılan betonların olması gerekenden daha düşük basınç dayanımına (sağlamlık) sahip olduğu tespit edildi. Erzurum Yakutiye’de kentsel dönüşüm kapsamında ihale edilen 168 konut inşaatında dökülen beton dayanım sonuçlarının düşük olduğu ortaya çıktı. Burdur’da 500 kişilik yurt binası şantiyesinde ise betonarme projesine göre C25 yapılması gereken beton dayanımlarının düşük çıktığı tespit edildi. İnşaatta kullanılan beton dayanım sonuçlarının teknik kriterleri sağlayıp sağlamadığı hususunun kontrol testleri ile tam olarak ortaya konularak teknik olarak gereğinin yapılması, bu durumdan sorumlu olan müşavir firma hakkında sözleşmede öngörülen cezai müeyyidelerin uygulanması istendi. Bursa’da 1.000 kişilik öğrenci yurdu inşaatında da beton numunelerinin incelenmesinde, tutanaklarda müşavir firmaya ait hiçbir bilginin ve imzanın bulunmadığı belirlendi. Konya Akören’de yurt binası inşaatında, betonarme projelerine göre C25 olarak dökülen beton dayanım değerlerinin düşük çıktığı tespit edildi. Malatya’da 590 konut inşaatında ise beton dayanımıyla ilgili şu tespitler yapıldı: “Teknik olarak aynı betondan alınan beton numunelerinde 7 günlük dayanım değerlerinin 28 günlük dayanım değerlerinin yaklaşık yüzde 70’i seviyesinde olması gerekirken, sonuçlarının aynı veya birbirine çok yakın olduğu tespit edilmiştir. Beton numuneleri konularında yüklenici ve müşavir firmanın daha önceden haberinin olmamaları, laboratuvar firması tarafından gönderilen beton kırım sonuçlarını bile incelemedikleri, müşavir firmanın şantiyede bulundurduğu teknik elemanların imalatların denetimi konusunda yeterli hassasiyete sahip olmadıkları düşünülmektedir.”

Denetçiler ayrıca, Erzincan’da 627 konut kreş ve cami inşaatına ait şantiyede yaptıkları incelemede, sözleşmeye göre iş başında bulundurulması gereken şantiye şefi, saha, elektrik, makine, harita mühendisleri ile bir saha teknikerinin bulunmadığını belirledi.

• Zaman