İlber Ortaylı Harf Devrimi Hakkında Konuştu, Gençlere Türkçe Tavsiyesi Verdi
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği İZKİTAP'ın (İzmir Kitap Fuarı) konuklarından biri de Prof. Dr. İlber Ortaylı'ydı. Cumhuriyetin Doğuşu başlıklı söyleşide konuşan ünlü tarihçi Harf devrimi, Türkçe ve gençlerin dillerine yaklaşımıyla ilgili önemli tespitlerde bulundu.
"Harf devrimi medeniyet değişimi değildir."
“1928 yılında yapılan Harf Devrimi, kitap fuarı açasından da son derece önemli, üstünde duruyorum. Bu en büyük münakaşadır. Bu konuda birçok eser ve makale yazıldı, bunların hepsini saygıyla karşılıyorum. Türkiye’de Harf Devrimi, bir medeniyet değişimi değildir, hatta bir kültür devrimi de değildir. Yanlıştır. Çünkü harfle kültür değişimi olmaz. Öyle bir şey olsa sizin elinizdeki o acayip aletlerle bütün gün yazdığınız yazılar, kötü Türkçe ve kötü imlanın da bir kültür değişimini ifade etmesi lazım. Öyle bir şey yok.
"Fevkalade kötü bir Türkçe, lütfen dikkat edin."
'Bu olsa olsa kültürsüzlük devrimidir, çünkü çoğunuz orada seslileri atlayarak yazdığınız kötü Türkçeyi, lisana da döktünüz. Gençlere ne iş yapıyorsun, adın ne diyorsunuz, öyle bir telaffuz ediyor ki sesli harfleri anlayamadığınız için adını da anlayamıyorsunuz. Sesli harflerin hakkını veremiyor. Fevkalade kötü bir Türkçe, lütfen dikkat edin.'
"Ya ya sağırım ya da cahilim herhalde..."
“Hep tekrarlıyorum, Türkçe, diş ve dudak arasında bir lisandır, diş ve dudak arasında telaffuz edilir. 8 tane sesli harf vardır. Böyle lisana prodental denir, çok önemli bir şeydir. Bu konuştuğunuz kötü Türkçe ile ağzınızın ayarı bozuluyor. Yabancı dilleri de öğrenemezsiniz. Çünkü Türkler, yabancı dilleri çok kolay ve doğru telaffuz ederler. İstediğin yere git, Rusça, Çince, Fransızca doğru ve çabuk telaffuz edebilirsiniz. İngiliz gibi İngilizce konuşursun demiyorum, ama doğru konuşursun. Şimdi bu özelliğinizi kaybediyorsunuz, anlaşılmıyor. Görüyorum, Fransa’dan gelen öğrenciler var Galatasaray’a Erasmus ile kızın telaffuz ettiği ismi anlamıyorum ya sağırım ya da cahilim herhalde dedim. Asistanım var Fransızcayı çok iyi bilir, söyledim ne diyor diye, o da ‘Anlamıyorum’ dedi. Konuştuğu Fransızca anlaşılır değil, çünkü ağzı bozuk. Türkçede de bu hazin duruma düşmeyin”
"Bu adamlar bunu kültür devrimi diye yapmadı"
“8 sesli olan bir dili yazmak için de Arap harfleri yetmez, Kril harfleri de yetmez. Bunun için adamlar inkılap yaptılar, kolay değildi. Yazarsın doğru yazarsın dilini bu çok açıktır. Bu şarttır. Bu adamlar bunu kültür devrimi diye yapmadı. Kültür devrimine meraklı olsalar, mesela bir tane de Avrupa dilini de zorlarlardı muhtemelen Portekizce. Olmayacak bir şey bulurlardı, öyle bir şey yok. Bunlar Türkçeci, kendileri de Türkçeyi en iyi şekilde biliyorlardı. Açın Nutuk’u okuyun en güzel şekilde kullanıyorlardı Osmanlıcayı. Ama onunla Türkçe yazılmaz ve Türk çocukları uzun yıllar okuma yazma öğrenmeyi bilemediler mekteplerde, en zekileri bile birkaç senede öğrenirdi”
Yorum Yazın
valla hocam sende bu yavaş ve sıkıcı konuşmaların ile pek birşey öğretemezsin.
bana hiç sıkıcı gelmiyor... bulunduğum ilde kendisinin de konuşmacı olduğu bir sempozyuma katıldım inanılmaz feyzaldım...
Kitabı yada makaleyi okumak yerine podcast üzerinden dinleyen, daha da kötüsü youtube'da özetini aratan bir nesil söz konusu. Eğitim sistemi ile de alakası y... Devamını Gör
hadi ya anlasıyormuyuz yeter sen git onu kürt lere lazlara anlat ne dediklerini kendileri anlıyormu