Başkanlık Sistemi Hükümet Programında

Başbakan Davutoğlu, 64. Hükümet programını açıkladı. Programda başkanlık sistemi için 'Türkiye’nin siyasal tecrübesine ve gelecek vizyonuna daha uygun olduğuna inanıyoruz' deniliyor ancak, 'yasama ve yürütmenin etkin olduğu, denge ve kontrol mekanizmalarının öngörüldüğü bir sistem' vurgusu yapılıyor.

Al Jazeera Türk'te yer alan habere göre Davutoğlu'nun açıkladığı 64. hükümet programında 'Yeni Türkiye vizyonumuzun ihtiyaç duyduğu etkin ve dinamik yönetim dolayısıyla, başkanlık sisteminin daha uygun bir yönetim modeli olduğuna inanıyoruz' ifadesi yer aldı, 'Denge ve kontrol mekanizmalarının öngörüldüğü yeni bir siyasal sisteme geçebiliriz' denildi.

'Yeni Türkiye vizyonuna daha uygun'

Hükümet programında başkanlık sistemi, Demokratikleşme ve Yeni Anayasa başlığı altında ele alındı ve şu ifadelere yer verildi:

'AK Parti olarak, demokratik bir perspektifle yapılandırıldığında, parlamenter sistem ile başkanlık sistemi arasında demokrasiye uyum açısından bir fark bulunmadığı kanaatindeyiz. Nitekim her iki sistemin de olumlu örneklerine rastlanabileceği gibi olumsuz örneklerine de rastlanabilir.'

'Ancak bir yandan vesayetçi bir şekilde kurgulanarak demokratik doğasından koparılmış parlamenter sistemin yol açtığı siyasal istikrarsızlıklar, öte yandan Yeni Türkiye vizyonumuzun ihtiyaç duyduğu etkin ve dinamik yönetim dolayısıyla, başkanlık sisteminin daha uygun bir yönetim modeli olduğuna inanıyoruz.'

'Milletimizin teveccühüyle hazırlayacağımız özgürlükçü ve insan odaklı yeni Anayasa ile seçimlerin istikrar üretebildiği, yasama ve yürütmenin müstakil olarak etkin olduğu, güçler ayrılığının tahkim edildiği, demokratik denge ve kontrol mekanizmalarının öngörüldüğü, toplumsal farklılıkların siyasal temsilinin sağlandığı, ademi merkeziyetçi bir idare sisteminin güçlendirildiği, karar alma süreçlerinin hızlandığı yeni bir siyasal sisteme geçebiliriz.'

'Bu unsurlarıyla başkanlık sisteminin, Türkiye’nin siyasal tecrübesine ve gelecek vizyonuna daha uygun olduğuna inanıyoruz.'

'Bu çerçevede öngördüğümüz anayasal sistem, Türkiye’nin AK Parti Hükûmetleri döneminde geçirdiği demokratik dönüşümü nihai sonucuna erdirerek, 2023 ve sonrasına yönelik kalkınma hedeflerine ulaşmasını kolaylaştıracak bir çerçeveye sahip olacaktır.'

Reformlar 6 temel alanda

Hükümet Programı'nda '6 temel alanda reformlarımızı yoğunlaştıracağız' deniliyor ve bu alanlar şöyle sıralanıyor:

• Demokratikleşme ve adalet

• Eğitim

• Kamu yönetimi

• Kamu maliyesi

• Reel ekonomide köklü değişim

• Öncelikli dönüşüm programları

Hükümet Programı'nda 'Cemevlerine hukuki statü tanıyacağız' deniliyor. İfade şu şekilde:

'Geleneksel irfan merkezleri ve Alevi vatandaşlarımızın inanç ve kültür temelli talepleri karşılanacaktır. Cemevleri, eğitim sisteminde bilgilendirme, üniversitelerde araştırma ve uygulama merkezleri oluşturma gibi çeşitli konularda Alevi kanaat önderleri ile diyalog içinde demokratik uzlaşı temelinde gerekli adımları atacağız. Geleneksel irfan merkezleri ve cemevlerine hukuki statü tanıyacağız.'

'Yeni Anayasa, çağdaş demokrasi anlayışını yansıtmalı, mümkün olan en geniş mutabakatla ve demokratik yöntemlerle hazırlanmalı, geniş toplumsal kesimlerce sahiplenilmelidir. Anayasa'nın kapsayıcı, kucaklayıcı, bütünleştirici, çeşitlilikte birliği savunan, çoğulcu ve özgürlükçü bir karakterde olması gerektiğini düşünmekteyiz. Yeni Anayasa, bireysel özgürlüklere dayanmalı, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını sağlamaya yönelik kurumsal güvenceleri içermeli ve siyasi sistemin işleyişindeki belirsizlikleri ortadan kaldırmalıdır. Bu anlayışla, yeni dönemde yeni Anayasa'yı Türkiye’de demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğünün kökleşmesi bakımından hayati bir aşama olarak görmekteyiz.'

'Yargı üst yönetimi ile temyiz mahkemelerinin oluşumunda TBMM’nin rolünü güçlendireceğiz, böylece yargının toplumsal meşruiyetini artıracağız.'

'Yüksek Mahkemeler, bölge adliye ve idare mahkemeleri ile ilk derece mahkemelerinin faaliyet raporları hazırlayarak kamuoyuna duyurmalarını sağlayacağız. Yüksek mahkeme üyeliğini Avrupa örneklerine benzer şekilde makul sürelerle sınırlayacağız.'

'İhtisas mahkemelerinin sayısını artıracağız. Ticaret ve iş mahkemesi gibi bazı ihtisas mahkemelerinde meslekten olmayan hâkimlerin de yer almasını sağlayacağız.'

'HSYK’yı yeniden yapılandırarak Hâkimler Yüksek Kurulu ve Savcılar Yüksek Kurulunu kuracağız.'

'Yargı mensuplarının mesleki ahlak ve davranış kurallarını uluslararası ölçütlere göre belirleyeceğiz.'

'Ülkemizde, vesayetçi aktör ve kurumların siyaset üzerindeki nüfuzunu kırmak üzere kararlı bir irade sergilenmiş ve siyasal sistemi demokratikleştirme hedefinde ciddi ilerlemeler kaydedilmiştir. Ancak, geleneksel vesayetçi aktör ve kurumlarla yürüttüğü mücadele neticesinde ülkemiz, milli iradeye dayalı demokratik bir siyasal sistemi inşa etme hedefine odaklanmışken, yeni bir vesayet odağının saldırılarına maruz kalmıştır. Milli güvenliğimizi ve meşru demokratik sistemimizi tehdit eden bu yeni vesayet oldağı '(PDY) Paralel Devlet Yapılanması'dır.'

'Yargı ve güvenlik bürokrasisini, sivil toplumun çeşitli kesimlerini ve iş dünyasını tesiri altına almaya çalışan bu yeni vesayet odağının siyaseti kendi hedefleri doğrultusunda dizayn etme çabaları, bürokrasi içinde şeffaflığı yok eden gayretleri ve vesayetçi anlayışı milli güvenliğimizi tehdit etmektedir. Milli iradeden aldığımız güçle bu yapıları tamamen ortadan kaldıracak şekilde kararlı mücadelemize devam edeceğiz.'

'Geçtiğimiz dönemde kamuoyuyla paylaştığımız Şeffaflık Paketi’ni süratle hayata geçireceğiz.'

'Siyasi partilerin ve seçim kampanyalarının finansmanının şeffaflaştırılmasına yönelik Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Siyasi Partiler Kanunu’nda değişiklikler yapacağız.'

'Siyasi partilere yapılan bağışların elektronik ortamda ilan edilmesini ve seçim hesaplarıyla yapılan harcamaların denetiminin yapılmasını ve sonuçlarının elektronik ortamda ilan edilmesini sağlayacağız.'

' Mal bildirimlerinin şeffaf olmasını sağlayacağız. Mal bildirimlerinin elektronik ortamda verilmesini ve kıyaslanmasını sağlayacak bilişim altyapıları kuracağız.'

'Yüksek Mahkeme Başkan ve üyeleri ile daire başkanlarının, TBMM Başkanlığına mal bildiriminde bulunmasını sağlayacağız.'

' İmar uygulama mevzuatını yenileyeceğiz. İmar planlarında yapılan değişikliklerden doğan değer artışının, belediyelere ve bakanlıklara kentsel dönüşümde kullanmaları için aktarılmasını sağlayacağız.'

'Önleyici ve koruyucu güvenlik hizmetlerine öncelik verecek ve risk yönetimine geçeceğiz. Önümüzdeki dönemde de vatandaşla kolluk güçleri arasındaki ilişki güven esasına dayalı olacaktır. Toplum destekli kolluk yaklaşımını güçlendireceğiz. Sınırlarımızın korunmasından sorumlu olacak yeni, profesyonel bir sınır kolluğu teşkilatının kurulmasını sağlayacağız.'

'Kamu yönetimi reformunu etkili bir şekilde hayata geçirmeye ve koordinasyonu güçlendirmeye yönelik olarak bir Başbakan Yardımcısı koordinatörlüğünde 'reform görev gücü' oluşturacağız.'

'Kamu kurum ve kuruluşlarının kritik önemi haiz olabilecek her türlü iş ve işlemleri ile sistem ve süreçlerinin; etkinliği, verimliliği, ekonomikliği ile bunlarda ortaya çıkabilecek her türlü sistemik veya sistemik olmayan münferit riskleri izlemek, araştırmak, incelemek, tespit etmek ve bu hususlarda karşılaştırmalı ve analitik analizlerde bulunmak ve bütün bu çalışma bulgularını ve önerilerini doğrudan Başbakanlık Makamına raporlamak suretiyle kamu yönetim sistemimizde iyi yönetişimin sürekli bir şekilde gelişmesine katkı vermek üzere 'İyi Yönetişim İzleme ve Eşgüdüm Grubu' oluşturulacaktır.'

Hükümet programında, halkın özgür bir ortamda iradesini sandığa yansıtabilmesi için seçim güvenliğini ilgilendiren düzenlemeler yapılacağı da belirtiliyor. Buna göre düzenlemeler, 'ilgili tarafların görüşleri de alınarak' yapılacak.

64. Hükümet programının eğitim ile ilgili bölümünde öncelikli hedef eğitimin kalitesinin artırılması.

Bunun için 'Eğitimde Kalite Seferberliği' başlatılacak ve ‘Eğitimde Kalite Endeksi’ oluşturulacak. Hükümetin hedeflerinden biri de merkezden yerele doğru yetki devri gerçekleştirerek, okullara söz ve karar hakkı tanımak. Eğitimde en çok eleştirilen noktalardan biri de okulların bütçesinin olmamasıydı. Hükümet programında ilk ve ortaöğretimde okul bazlı bütçe yönetimine geçilmesi için çalışmalar yapılacağı vurgulanıyor.

Yaklaşık üç buçuk yıl önce hazırlanan ancak bir türlü hayata geçirilemeyen Öğretmen Strateji Belgesi yeni hükümetin yine gündeminde. Strateji belgesinin yürürlüğe konması planlanıyor. Öte yandan Eğitim fakültelerinin yapısına dair önemli değişiklikler yapılması, müfredatlarının değiştirilmesi de hedefleniyor.

Hükümetin programında bir süredir planlanan yükseköğretim reformuna dair çalışmalar da yer alıyor. İlk amaçlardan biri Yüksek Öğretim Çerçeve Yasası çıkarmak ve ‘Yükseköğ­retim Kalite Kurulu’ oluşturmak. Özel Üniversiteler kurulmasının önünü açmak, üniversite sınav sistemini değiştirmek yine hükümet programında.

Hükümet programında Rusya’dan “önemli ortağımız ve bölgesel işbirliği bakımından önem taşıyan bir aktör” olarak söz edilirken, “Önemli ortağımız ve bölgesel işbirliği bakımından önem taşıyan bir aktör olan Rusya ile ilişkilerimizin dinamiği, merkezinde bulunduğumuz geniş coğrafyayı yakından ilgilendirmektedir. Önümüzdeki dönemde, enerji ve ticaret başta olmak üzere, Rusya’yla ilişkilerimizi karşılıklı hassasiyetlere saygı içerisinde ve müşterek menfaatler doğrultusunda güçlendirmeye gayret göstereceğiz” denildi.

'Değerlere saygılı dış politika'

Hükümet programında önümüzdeki dönemde de 'değerlere dayalı' dış politika izleneceği ifade edilirken “Tarih önünde doğru yerde bulunuyoruz. Bu duruşumuzu daha geniş, etkili ve fazla çaba ile önümüzdeki dönemde de sürdüreceğiz” ifadesi kullanıldı.

Programda Suriye’de süren çatışmalarla ilgili olarak da şu ifadelere yer verildi: “Suriye’de dört buçuk yıldır devam eden ihtilaf, her geçen gün daha da derinleşen insani yıkıma ilave olarak, bölgesel olarak başlayan ve giderek küresel bir hâl almakta olan güvenlik ve istikrar açısından oluşturduğu tehditler bakımından da gündemimizde en öncelikli konumda bulunmaktadır. Bu ülkede, siyasi bir dönüşüm sağlayacak gerçek bir geçiş sürecinin hayata geçirilmesi için çabalarımız kararlılıkla sürdürülecektir.'

Kaynak: Al Jazeera ve Ajanslar