Dünyadan ve Türkiye'den 24 Mülteci İsyanı
İktidarlar kendilerine tehdit olduğunu düşündüğü insan ve grupları yıldırmaya çalışır. Bu gruplardan birisi de mültecilerdir ve mültecileri toplama kamplarına tıkar, bu kamplarda belirsiz sürelerle tutar, fiziksel ve psikolojik işkenceler yapar, aşırı kalabalık ve pislik içinde yaşatır, göçmenlerin hastalık kapmasına kayıtsız kalır.
Mülteci, uyruğu ve sınıfına göre muamele görür. Aşağı ırk, kültür ve sınıflardan insanlar yasadışıdır ve ceza verilmelidir. Şehrin merkezinden-steril vatandaşlardan uzak tutulmalı, kamplar için fazla masraf da yapılmamalıdır. Mülteciler yılarak ülkelerine kendi istekleriyle geri dönmelidir. Potansiyel mültecilerin gözü korkutulmalıdır. Geri dönmüyorlarsa en azından yasaları benimsemeli, ülkedeki hakim kültürle-sistemle çatışan alışkanlıklarını törpülemelidirler. Toplama kampı süreci ' hızlandırılmış eğitim' olarak görülebilir. İktidarlar çocukları öğretmenler ve kitaplarla, mültecileri de işkence ve hapisle eğitmeye çalışır. Ama ne bütün çocuklar ne de bütün mülteciler onlara dayatılan şartları kabul eder.
1. Edirne, Tunca Kışlası Barınma evi 2008
2008 yılında Türk-Yunan sınırında güvenlik güçleri tarafından yakalandıktan sonra sınır dışı edilmek üzere, -daha sonra fiziki şartlarının yetersizliği nedeniyle faaliyetine İçişleri Bakanlığı’nca son verilecek olan - Edirne Emniyet Müdürlüğü Tunca Kışlası Mülteci Barınma Evi’nde kalan mülteciler yatakları ateşe vererek, isyan çıkardı. 12 mülteci dumandan zehirlendi.
2. İstanbul, Kumkapı Yabancılar Misafirhanesi 2008
( Polonyalı göçmen Dariusz Witek 18 Eylül 2008’de bu ‘Misafirhane’ de şüpheli bir şekilde ölmüştü. )
Göçmenler aç olduklarını ve işkence gördüklerini söyleyerek Kumkapı Misafirhanesinde isyan çıkarttılar. 2008 yılında çıkan isyanda, mülteciler battaniyeleri yaktılar, dolapları sökerek yola fırlattılar ve kendilerini koğuşlarına kilitleyerek barikat kurdular. Ateşe verdikleri battaniyeleri ve koğuşlardan söktükleri dolapların parçalarını camlardan dışarı fırlatan mülteciler, camdan dışarı Türkçe 6 aydır burada tutuluyoruz diye bağırdılar.
Ancak bundan 1 sene sonra koşullarda hiçbir değişme olmadı. Mülteciler yine isyan ettiler. Yaklaşık yüz mülteci, demir parmaklıklı pencerelerin camlarını ve çerçevelerini kırarak, yaktıkları yatak, battaniye, süpürge, plastik yemek tabakları ve pet şişeleri dışarı fırlattı. Bu eylemden sonra göçmenlerin şiddet gördükleri söylendi. İşkenceye isyanları şiddetle önlenmeye çalışıldı.
3. Kırklareli, Gaziosmanpaşa Yabancı Kabul ve Barındırma Merkezi 2008-2009
2008
2008 yılında 11-12 Haziran tarihlerinde Kırklareli’ndeki Yabancı Kabul ve Barındırma Merkezi’nde kalan mülteciler kötü koşullara isyan ederek ayaklandı. Mülteciler polislerin silahlarını ele geçirdi, çıkan çatışmada bir kişi öldü, dört kişi yaralandı.
2009
2009 yılında Kırklareli Gaziosmanpaşa Yabancı Kabul ve Barındırma Merkezi’nde sebep gösterilmeden bir yıldan fazla süredir hapsedilen İranlı göçmenler açlık grevine girdiler. 18 Eylül’de ise merkezde bir yangın çıktı ve bunun üzerine polis göçmenlere ölçüsüz bir şiddetle saldırdı.
Peki neden? Kırklareli Gaziosmanpaşa Yabancı Kabul ve Barındırma Merkezi genelde kötü muamele ve 1 seneyi aşan uzun kalış süreleri ile anılır. Buradaki kalmak zorunda olan kişiler ne kadar süre ile kalacaklarını bilmezler. Bu aylar sürebilir hatta bu kalış süresi bir seneyi geçebilir.
Kamptaki diğer sıkıntılar ise şöyle: Hukuki konularda yetersiz bilgilendirme, BMMYK görevlilerine erişimde engellemeler çıkartılması, geçici sığınma başvurularının işleme konulmaması, kamp koşullarının fiziki yetersizliği, hijyen koşullarının zayıflığı, yemeklerin kötülüğü, içme suyunun kalitesizliği, tıbbi hizmetin yetersizliği, Psikolojik destek verebilecek bir uzman kadronun olmayışı, kronik hastalığı olanların takibinin yeterince yapılmaması, (kampta iki kişi Akdeniz anemisi, bir kişi böbrek hastası, bir kişi kanser hastası. Ayrıca Edirne Tunca kampından gelenlerde uyuz tespit edildiğinden bu kişiler karantinada kalmışlar), kampta vakit geçirecek bir aktivitenin olmaması.
4. Gaziantep, İslahiye Mülteci Kampı 2012
Antep’ in İslahiye ilçesinde bulunan bu kampta 2014 senesi itibariyle kalan kişi sayısı 10 bin. Bölgenin nüfusunun 40 bin olduğu göz önüne alındığında bu oran oldukça yüksek. Mülteciler biber, pamuk ve üzüm tarlalarında 15 TL. günlük yevmiyeyle çalıştırılırken aralarında 12-13 yaşında çocukların da olduğu kamptaki Suriyeliler 20 TL için fuhuş yapmakta. Kampın içindeki yaşam şartları da düşünüldüğünde mültecilerin, kampa gitmek yerine Suriye'ye döneceklerini söylemesine şaşırmamak lazım. Veya kamptaki sığınmacıların isyan etmelerine…
2012 senesinde İslahiye Mülteci kampında yaşanan isyan da sığınmacılar Türk bayrağını indirerek kendi bayraklarını astıktan sonra polisleri de silahlarıyla birlikte rehin aldılar. Kamptaki olay yeri inceleme aracı ve bilgisayarlara hasar verildi. 4 tane jandarma eri çeşitli yerlerinden yaralandı.
5. Gaziantep, Nizip Çadır Kenti 2012
Nizip’teki çadır kentte 11 bin mülteci kalmakta ve 11 Eylül 2012 tarihinde askerlerin kadınları taciz etmesi ve mültecilere yemek verilmemesi nedeniyle çıkan isyanın ardından mültecilerin askerler tarafından sorgulanırken şiddete maruz kaldıkları, daha sonrada sınır dışı edildikleri öne sürüldü. Ayrıca burada satılan ürünlerin fiyatlarının dışarıdan 5 kat daha pahalı olduğu, kamp için gelen paraların komutanlar arasında paylaşıldığı, 4 kişilik çadırlarda 15 kişinin yaşamak zorunda olduğu, sonradan işten ayrılan bir güvenlik görevlisinin söyledikleri arasında.
2013 şubat ayında ise aynı kamp alanında çalışan bir AFAD görevlisinin, kadın bir mülteciyi itmesiyle başlayan olaylar büyüyerek isyana dönüştü. Kamp alanı ve alanın yanında bulunan karakol tahrip edildi. 11 asker ve 2 görevli yaralandı.
6. Şanlıurfa, Harran Konteynır Kenti 2013
Şanlıurfa'nın Harran ilçesinde kurulan ve Suriyeli mültecilerin barındığı konteynır kentte çıkan isyan sırasında Askerler ve güvenlikçiler olmak üzere 12 kişi yaralandı. Konteynır kentte kayıtları bulunmayan Suriyelilerin içeri girmek istemesiyle özel güvenlik güçleri ile Suriyeliler arasında çıkan tartışmaya konteynır kentte kalan Suriyelilerin de karışmasıyla büyüyen olay sonucu bölgeye jandarma sevk edildi. Olaylara karışan Suriyeliler gözaltına
alındı.
7. Şanlıurfa, Akçakale Süleyman Şah Kampı 2013
Akçakale Süleyman Şah Kampı'nda çıkan yangın sırasında bir çocuğun hayatını kaybetmesi üzerine mülteciler isyan başlattı. İsyanın büyümesiyle birlikte Mülteciler kampın büyük bir bölümünü ele geçirdiler. Polisin biber gazı ve tazyikli suyla saldırısından sonra mülteciler tel örgüleri aşarak en yakın köye doğru ilerlemeye başladılar. Burada da kamp dışından insanların saldırısıyla karşılaştılar. Kampın içerisinde bulunan yönetime ait çadırlar, hastane çadırı ve güvenlik kulübelerinin büyük hasar gördü. Olaylara karışanlardan tespit edilebilenler sınır dışı edildi.
8. Hollanda- Groningen, Ter Apel İlticacı Kampı 2012
2012 senesinde Groningen şehri yakınlarında bulunan Ter Apel İlticacı Kampı'nda 60 Iraklı mülteci sınır dışı edilmeye karşı açtıkları çadırlarda direnişe geçti. Geldikleri ülkede güvenli bir ortamın artık mümkün olduğu(işin ilginç tarafı Hollanda Milletvekillerinin güvenlik gerekçesi ile Irak’a girmeleri yasak )ve Hollanda' da yaşamaları için bir gerekçe kalmadığı söylenen Iraklı mülteciler, iltica başvuruları reddedildiği ve dosyalarının kapandığı için kamp koşullarından yararlanamıyor ve bu yüzden kamp alanının önünde çadırlarda yaşıyorlardı. Önceki yıllarda aynı gerekçeyle kaçak durumuna düşen Somalililer de Iraklı ilticacılara destek olmak için onlarla aynı çadır kampta yaşamaya başladılar.
9. Hollanda - Amsterdam, Kendini ateşe veren Rambiz Roustay 2011
Her ne kadar kampın içinden bir isyan olmasa da 2011 yılında Hollanda da iltica talebinin Hollanda yetkilileri tarafından ret edilmesinden sonra ( 10 yıldır talebinin kabul edilmesini bekliyordu ) ülkeden sınır dışı edileceği için kendini en işlek meydanlardan birinde yakan İranlı mülteciyi unutmamak gerekir. Kim bilir belki isyanını o meydanlarda dolaşmaya zaten hakkı olanlara göstermek için işlek bir meydan seçmiştir.
10. Yunanistan - Atina, Amigdeleza Mülteci Kampı 2013
Yunanistan’ da mülteciler 1 yılın ardından kamptan çıkabilirken, 10 ağustos günü kampta 1 yılları dolmasına rağmen bu sürenin 1.5 yıla çıktığını söyleyen görevliler tarafından kamptan çıkarılmayan mülteciler isyan etti. İsyana karşı yapılan polis müdahalesi sonucunda 4 mülteci yaşamını yitirirken birçok mülteci yaralandı.
11. Bulgaristan - Harmanlı Kampı 2013
Bulgaristan’ın güneydoğusundaki Harmanli’da bulunan kamptaki kötü yaşam koşulları nedeniyle 100 kadar kişi açlık grevine girdi. 1000 kadar sığınmacının kaldığı kampta sadece 3 tuvalet ve 8 duş bulunuyor. Kampta kalanların temel besinleri almak için kamptan ayrılmaya izni yok. Bunun yerine patates, pirinç ve ekmek gibi yiyeceklere mecbur bırakılıyorlar. Burada tutulan sığınmacılara neden burada tutuldukları ve kendilerini neyin beklediği konusunda hiçbir bilgi verilmemekle birlikte, konuşabilecekleri hiçbir sorumlu veya avukat yok.
12. Bulgaristan - Pistrogor Mülteci Kampı 2013
2013 yılında Pıstrogor Köyünde bulunan mülteci kampında mülteciler gündüz serbestçe dışarı çıkabilirken akşam 10 dan itibaren kampa dönmek zorundalar. Bu kampta kalan 50’ye yakın mülteci Bulgar korumaların onlara şiddet uygulaması nedeniyle protesto amacıyla kampa girmeyi reddetmekte.
13. Sudan - Hartum, Mülteci Kampı 2005
Sudan'ın başkenti Hartum'daki mülteci kampında 2005 yılında başlayan polisin kampı 'temizleme' girişimiyle başlayan ayaklanmaya katılanlardan 6'sı, 13 polis ve 5 sivilin ölümünden sorumlu tutularak idam edildi.
14. İngiltere - Harmondsworth Kampı 2001
2001 de açılan Harmondsworth kampında tutuklu bulunan sığınmacılar da defalarca ve günlerce süren açlık grevlerinden sonra seslerini duyuramayınca, 28 Kasım günü yaşadıkları kötü koşulları protesto etmek amacıyla bir isyan çıkarmış, kampı ateşe vermiş ve daha sonra çıkan olaylar sonucu pek çoğu yaralanarak, başka kamplara aktarılmışlardı.
İngiltere'de tutulan mültecilerin de sorunları diğer ülkedekilerden farklı değil: Buralarda tutulan mülteciler “neredeyse bütün yasal haklardan mahrum edilmiş, dışarıdaki toplumla tamamen bağları koparılmış ve soyutlanmış bir şekilde yaşamaktadır. Mültecilerin ihtiyaçları o kampı işleten özel şirketler tarafından karşılanmakta ve mülteciler besin değeri düşük gıdalarla beslenmekte. Kamplarda kalanların anlattıklarına göre yine tıbbı ihtiyaçları da en asgari oranlarda karşılanmakta ve hasta olan sığınmacılara temel sağlık hizmeti dahi götürülmemektedir. Ayrıca yine burada ne kadar süre daha kalacağını bilmeden, 1 seneyi aşkın süredir kalan mülteciler mevcut.
15. İngiltere - Campsfield-Harmondsworth Kampları 2006
2006 senesinde Campsfield Kampı’nda bütün bu sıkıntılara karşı isyan eden 100 kişi açlık grevine başladı. Harmondsworth Kampı’nda kalan Eritrea’lı bir sığınmacı olan Yohannes, 19 Ocak 2006 tarihinde duşta kendini asmış şekilde bulundu. İngiltere’de Mülteci kamplarında kendi elleriyle kendi hayatına son veren Manuel Bravo, Ramazan Kamluca, Kenny Peter, Tran Quang Tung, Sergey Barnuyck, Mikhail Bognarchuk, ve Robertas Grabys’den sonra sekizinci sığınmacıydı.
16. İngiltere - Morton Hall Göçmen Alma Merkezi, 2014
2014 yılında da Morton Hall Göçmen Alma Merkezi’nde 5 Eylül günü hapiste bulunan Bengalli bir adamın ölümünün ardından bir ayaklanma patlak verdi. Bu ayaklanma tam 12 saat sürdü.
17. Almanya - Hamburg ve Mecklenburg-Vorpommern Mülteci Kampı, 2010
2010 yılında mülteciler Hamburg ve Mecklenburg-Vorpommern eyaletlerine bağlı mülteci kampındaki ağır yaşam şartlarına isyan ederek açlık grevine başladılar. Buradaki sıkıntıları da diğer kamplarda kalanların sıkıntılarından farklı değildi: açlık, yetersiz sağlık hizmeti vb.. Ayrıca Ludwigsburg bölgesindeki iltica kamplarında Landratsamt’a (Bölge Yönetici Ofisi) bağlı çalışan bir görevlinin söylediklerine bakılırsa Almanya’da da göçmenlerin kamplarda çok küçük alanlarda kalmak zorunda olduğu (50 metrekarelik havasız, sağlıksız bodrum katında 17 kişinin kaldığı) görülmekte.
18. Almanya - Nürnberg, Ohlauer Okul İşgali 2012-2014
Mülteciler 8.12.2012 tarihinde Ohlauer Str/Reichenmerger Str. de bulunan büyük bir okulu işgal etti. 2014 yılında polisin bu işgalden mültecileri atmaya çalışması üzerine Almanya’da çeşitli kitlelerin katılımıyla geniş çapta eylemler düzenlendi. İşgal okulu direnişi 9 gün sürdü.
19. Almanya - Baden-Württemberg, 2013
Uyum Bakanlığı önünde eylem yapan 40 kadar mülteci, yaşam koşullarının düzeltilmesini ve entegrasyon şansı verilmesini talep etti. Eylem sonucunda yemek kuponunun kaldırılacağı, daha fazla para verileceği sözü alındı.
20. Almanya - Berlin, 2013
Berlin'in turistik noktası Branderburger Tor'da yapılan açlık grevi eylemi, 11 gün boyunca devam etti. Grevin son 5 gününde, eylemciler su bile içmediler. Ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşan mülteciler, sonunda, Federal Göç Dairesi Başkanı Michael Griesbeck'in girişimleri sonucu açlık grevine son verdiler. Ancak taleplerinin ne derece karşılandığına ya da karşılanacağına ilişkin bir bilgi bulunmuyor.
21. Almanya - Thüringen, 2013
'Hayvan değil, insanız' sloganıyla bir araya gelen mülteciler, az yemek verilmesi(Kahvaltıda bir küçük-ekmek ve yağ; akşam yemeğinde bir küçük-ekmek ve iki dilim salam), hamile kadınlarla özel ilgilenilmemesi, bazı mültecilerin sınırdışı edilmesi, aile birleşimine müsaade edilmemesi gibi şikayetlerle eylem yaptılar.
22. Almanya - Nürnberg, 2013
Aralarında Kürtlerin de bulunduğu 33 göçmen, kamplardaki yaşama şartlarının kötülüğüne dikkat çekmek amacıyla eylem düzenledi. Eylemde mültecilerin daracık kamplara sıkıştırıldığına dikkat çekildi.
23. Almanya - Münih, 2013
Farklı uluslardan 50 mülteci, iltica haklarının tanınması için açlık grevine başladı. Oturum, eğitim, çalışma, seyahat özgürlüğü, evde barınma gibi haklar için eyleme geçen mültecilerin eylemi günlerce devam etti. Nihayetinde Bavyeralı yetkililerden başvurularının değerlendirileceği sözü alsalar da, net bir hak elde edemediler.
24. Almanya - Hamburg, 2013
Hamburg'ta Lampedusa'da kalan mülteciler, St. Pauli semtinde bir araya gelerek bir eylem düzenlediler. Talepleri benzerdi. Oturum, çalışma, barınma gibi bir dizi hakla ilgili doğal isteklerini sıralıyorlardı. Mülteciler açıklamalarında 'Artık günlük yaşamak istemiyoruz. Topluma entegre olmak istiyoruz. Bu yapılanlar yeter' diyordu.
