Telefonunuzu Elinizden Bırakmanızı İmkansız Hale Getiren Enteresan Bir Psikolojik Rahatsızlık: Nomofobi
Eğer telefonunuza birkaç saat bakmadan duramıyorsanız, telefon çekmeyen bir yere gittiğinizde endişeli hissediyorsanız ya da telefonunuzun olmaması düşüncesi sizi geriyorsa Nomofobi'den muzdarip olabilirsiniz.
Telefonsuz kalma veya telefon aracılığıyla iletişim kuramamama korkusuna Nomofobi denir.
'No Mobile Phone Phobia'nın kısaltılmış hali olan Nomofobi kısaca 'telefonsuzluk' korkusudur. Nomofobi, bireylerin günlük hayatını büyük ölçüde etkiler.
Nomofobi hastaları telefonlarını bulamama ve telefonlarında bulunan fotoğraf, kişi ve diğer bilgileri kaybetme korkusu ile başa çıkamazlar.
Yapılan birçok araştırma, bu fobinin zamanla yaygınlaştığını gösteriyor.
2019 yılında İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre, 2008'de telefon sahibi olan insanların yaklaşık yüzde 53'ü telefonları olmadığında, şarjları bittiğinde ve telefonları çekmediğinde endişeli hissediyorlar.
2017 yılında Hindistan'da 145 kişiyi kapsayan araştırmada katılımcıların yüzde 17,9'unun hafif derecede, yüzde 60'ının orta derecede ve yüzde 22,1'inin yüksek derecede Nomofobi hastası olduğu ortaya çıktı.
Amerika'da yapılan araştırmalarda kesin bir rakam elde edilemese de, nüfus grafiğine bakıldığında Nomofobi'nin gençler arasında daha yaygın olduğu görülüyor.
Nomofobinin belirtileri nelerdir?
Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı'nın son baskısında listelenmemiş olsa da, uzmanlar Nomofobi'nin bir bağımlılık türü olduğunu düşünüyor.
Fobiler anksiyetenin bir çeşididir. Korktuğunuz şeyi düşündüğünüzde, vücut duygusal ve fiziksel olmak üzere iki yönlü bir korku tepkisi oluşturur.
Duygusal Belirtiler:
Telefonu elden bırakma ya da bir süre kullanmama düşüncesi ile gelen endişe, korku ve panik hissi,
Telefon kısa bir süre bulunamadığında gelen panik ve endişe hissi,
Telefon kontrol edilmediğinde hissedilen kaygı,
Telefonda harcanan zamanın işe ve sosyal ilişkilere zarar vermesi,
Telefonda harcanan zamanın uyku saatlerini kısaltması.
Duygusal Belirtiler:
Telefonda harcanan zamanın günlük aktivitelerin aksamasına neden olması,
Bireyin sağlık ve yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkilere yol açması,
Telefonun düzgün çalıştığından emin olmak ve gelen bildirimleri kaçırmamak için sürekli kontrol etme,
Telefon kullanma zamanı azalınca kendini çaresiz hissetme,
Bireyin telefonunu sürekli görebileceği bir yere koyma isteği.
Fiziksel Belirtiler:
Göğüste sıkışma,
Nefes almada zorluk,
Titreme,
Artan terleme,
Baygınlık ya da baş dönmesi,
Düşüncelerde bulanıklık,
Kalp atışında hızlanma.
Nomofobi'ye ne sebep olur?
Modern bir fobi olarak kabul edilen Nomofobi, genç ve genç-yetişkinlerde daha çok görülüyor. Daha kesin bir neden belirlenemese de, uzmanlar birden fazla faktörün bu fobinin oluşmasında etkili olduğunu düşünüyorlar:
İzolasyon korkusu: Telefonunuz sevdiğiniz insanlarla iletişim kurmanızın tek ve ana aracıysa, onsuz kendinizi yalnız ve izole hissetmeniz muhtemel. Yaşayacağınız bu yalnızlık hissinden kaçınma isteği, Nomofobi'yi tetikleyen unsurlardan bir tanesi olabilir.
Ulaşılamama korkusu: Önemli bir arama ya da mesaj bekleyen bir insan telefonunu yanından ayırmaz fakat bu bir alışkanlık haline gelebilir ve Nomofobi'ye yol açabilir.
Olumsuz bir deneyim: Fobiler her zaman yaşadığınız olumsuz bir deneyime tepki olarak gelişmez fakat eğer geçmişte telefonunuzu kaybetmek sizin önemli bir sıkıntı yaşamanıza neden olduysa, şu an Nomofobi olabilirsiniz.
Anksiyete: Stres ve kaygı dolu bir yaşam, fobilerinizi tetikleyebilir.
Tanısı nasıl konur?
Telefonunuzu sık sık kullanmanız ya da kaybetmekten korkmanız Nomofobi hastası olduğunuz anlamına gelmez. Ancak 6 ay veya daha uzun bir süredir duygusal ve fiziksel belirtileri deneyimliyorsanız, bir terapistle konuşmanız sizin için iyi olacaktır. Nomofobi'nin resmi bir tanısı olmasa da, bir uzman fobi ve kaygı belirtilerinizi tanımlayabilir ve üstesinden gelmenize yardımcı olabilir.
Iowa Eyalet Üniversitesi'nde bir Doçent, Nomofobi'yi tanımlamak için bir anket geliştirdi. 2015 yılında anketi test etmek ve Nomofobi'nin etkilerini araştırmak için 301 üniversite öğrencisi ile çalıştı. Çalışmanın sonunda yapılan ankette 20 öğrencide farklı seviyelerde Nomofobi olduğu fark edildi.
Fobiler nasıl tedavi edilir?
Yapılan tedaviler hastada görülen semptomlara odaklanır. Terapistiniz size bilişsel davranışçı terapi, maruz bırakma terapisi ya da ilaç tedavisi önerebilir.
1. Bilişsel Davranışçı Terapi
Bilişsel davranışçı terapi, telefonunuzun olmadığını düşündüğünüzde ortaya çıkan negatif duygu ve düşüncelerle başa çıkmanıza yardımcı olur.
'Telefonumu kaybedersem sevdiklerimle bir daha iletişime geçemem' düşüncesi anksiyetinizi tetikleyebilir ancak bilişsel davranışçı terapi bu düşünceyle mantık çerçevesinde başa çıkmanızı sağlar.
2. Maruz Bırakma Terapisi
Maruz bırakma terapisi, korkunuzla kademeli olaraki yüzleşmenizi sağlar. Nomofobiniz varsa ilk başta bu terapi korkutucu görünebilir. Ancak maruz bırakma terapisinin amacı sizin telefon kullanımınızı sıfıra indirmek değil, yokluğunda hissettiğiniz korkuyla baş etmenizi sağlamaktır. Bu korkuyu yönetmek, telefonunuzu daha sağlıklı kullanmanızı sağlayacaktır.
3. İlaç Tedavisi
İlaç tedavisi semptomlarınızla baş etmenize yardımcı olsa da fobinin altındaki temel nedeni tam olarak tedavi etmez. Bir psikiyarist, size ilaç tedavisini süreci kolaylaştırmak için önerebilir.
Baş dönmesi, nefes darlığı ve hızlı kalp atışı gibi fiziksel semptomları azaltmaya yardımcı olacak bir tedavi başlanabilir. Düzenli kullanılan ilaçların dışında, anksiyetenizi tetikleyebilecek bir durumla karşılaşmadan önce alınacak ilaçlar da kullanabilirsiniz. Bu ilaçlar, telefon çekmeyen bir yere gitmeniz gerektiğinde Nomofobi ile baş etmenizi kolaylaştırabilir.
Benzodiazepinler, telefonunuz yanınızda olmadığında daha sakin hissetmenizi sağlayabilir.
4. Kişisel Bakım
Bunların yanında, Nomofobi ile kendiniz de baş etmeye çalışabilirsiniz.
Geceleri telefonunuzu kapatmaya çalışın. Eğer alarm kurmanız gerekiyorsa telefonunuzu ulaşamayacağınız bir yere koyun.
Alışverişe gittiğinizde, yemek yaparken ve yürüyüşe çıktığınızda telefonunuzu evde bırakın.
Her gün belirli bir süre teknolojik aletlerden uzak durun ve bu süre zarfında oyalanacak bir şey bulun.
Telefon üzerinden iletişim kurduğunuz insanlarla yüz yüze buluşmaya çalışın. Eğer sevdikleriniz farklı şehirlerde/ülkelerde yaşıyorsa, telefonda geçirdiğiniz zamanı diğer aktivitelerle dengelemeye çalışın. Mesela birkaç saat telefonunuzu kapatın.
Fiziksel olarak görüşebileceğiniz insanlarla daha çok iletişime geçmeye çalışın.
Eğer zorbalık veya istismara uğradıysanız ve depresyon, sosyal anksiyete ve stres gibi sağlık sorunlarından dolayı iletişim kurmakta zorlanıyorsanız bir uzmana danışmalısınız.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım...
Bu içerikler de ilginizi çekebilir 👇
Bu Nasıl Bir Korku Diyeceğiniz 29 Enteresan Fobi
Yorum Yazın
Kötü bir durum Z kuşak akrabalarımda çok var bu durum sabahtan gece yarısına kadar 1 dakika bile gözünü ayırmak yok hatta duşa tuvalete de telefonla girmek.