‘Kara Pazartesi’ Milyarları Eritti
Çin borsasında başlayan düşüş kısa sürede küresel piyasaları etkisi altına alarak, 28 yıl sonra yeniden bir 'Kara Pazartesi' yaşanmasına neden oldu. Dünya borsalarının art arda çöktüğü 19 Ekim 1987'de gününe de 'Kara Pazartesi' adı verilmişti. Çin’den gelen ekonomik verilerin etkisiyle borsalar yüzde 8’in üzerinde değer kaybetti. Satış dalgası Borsa İstanbul’u da vurdu. Gün içinde kayıp yüzde 5’i buldu. Avrupa borsalarında ise bir günlük kayıp 400 milyar euroyu aştı. ABD piyasaları ise güne yüzde 8’e yakın düşüşle başladı.
Çin borsası, küresel piyasaları peşinden sürüklediği Kara Pazartesi'nin ardından, yeni güne de büyük düşüşle başladı. Dünya borsalarının art arda çöktüğü 19 Ekim 1987'ye 'Kara Pazartesi' adı verilmişti.
28 yıl sonra yeniden bir 'Kara Pazartesi' yaşanmasına neden oldan gelişmelerle Avrupa'nın 300 büyük şirketini izleyen FTSEurofirst 300 Endeksi yüzde 5'in üzerinde geriledi. Endeks en son Mart 2009’da yüzde 5.2 gerileyerek bu derecede yüksek değer kaybetmişti. FTSEurofirst 300 Endeksi kapsamındaki 300 büyük şirketin kayıpları bir ara 500 milyar euroyu aştı.
Tüm Avrupa borsalarında olduğu gibi, İngiltere’deki FTSE 100 tüm hisse senetlerinde neredeyse son üç yıldır en düşük düzeyini gördü.
Yeni bir küresel krizin ayak sesleri mi?
Dün tüm ülke piyasalarında sert düşüşler yaşanırken, domino etkisi gibi yayılan borsa kayıpları ‘yeni bir küresel krizin ayak sesleri mi geliyor’ korkusunu yaydı. Sanayi üretimi açısından dünyanın fabrikası olarak kabul edilen Çin’in teklemesi zaten sıkıntılı olan küresel büyümenin daha da kötüleşebileceği algısını yarattı. Cuma günü Çin’den sanayi üretiminde 6.5 yılın en kötü verisi gelince önce ABD piyasası Dow Jones sert bir düşüş yaşadı.
Bu kaybın etkisiyle tüm dünyada da tam bir ‘kara pazartesi’ yaşandı. Hürriyet'ten Şebnem Turhan'ın haberine göre Çin borsası Şangay yüzde 8.5, Japonya’nın Topix endeksi yüzde 5.9, Hong Kong’da Hang Seng borsası yüzde 5, Tayvan’ın Taiex endeksi yüzde 7.5 değer kaybetti.
İçeriden dışarıdan darbe
Asya borsalarındaki başlayan düşüş Avrupa’yı da alt üst etti. Tüm Avrupa borsalarında açılışla birlikte keskin düşüşler yaşandı. Zaten son haftalarda siyasi belirsizlikler nedeniyle sıkıntılı günler geçiren Türkiye’yi dün bir de ‘kara pazartesi’ vurdu. Gün içinde yüzde 5’lik düşüş yaşyan Borsa İstanbul günü yüzde 3.33 kayıpla kapatırken, Almanya Dax endeksi günü yüzde 4.56, Fransa CAC endeksi ise yüzde 4.97 düşüş yaşadı. Avrupa’nın FTSE Euro First 300 endeksi ise yüzde 5 geriledi. Cuma günü kayıp yaşayan ABD borsaları ise dün açılışta yine çakıldı. Dow Jones 1000 puanlık düşüşle yüzde 6 değer kaybı yaşadı, S&P endeksi yüzde 4.9 geriledi, Nasdaq yüzde 7.53 düşüşle açıldı.
Fed dünyayı kurtarabilir mi?
Borsalardaki kayıp gözleri Çin Merkez Bankası ve Amerikan Merkez Bankası’na (FED) çevirdi. Çin’den yeni destek politikaları beklenirken Fed’in de faiz artışını öteleyip dünyaya bir nefes aldıracak hamleyi yapıp yapmayacağı tartışılıyor. Ancak Fed umudunun tüm dünya merkez bankalarını beklentiye sokacak olması da küresel çöküşün hızlanabileceği yorumlarına yol açıyor. Küresel piyasalardaki satış dalgası güvenli limanlara doğru kaçısı da hızlandırdı. ABD 10 yıllık tahvil faizi nisan ayından bu yana ilk kez yüzde 2’nin altına indi.
İngiltere gazeteleri Asya piyasalarındaki düşüşle başlayan ve kısa sürede bütün dünyayı borsalarını etkileyen kara pazartesi hakkında şu haberlere yer verdi:
Financial Times
Çin’deki Para Pazartesi’den sonra borsalar kaydı Küresel ekonominin en büyük lokomotiflerinden Çin borsasındaki ani düşüşle FTSE dünya indeksi şubat 2014’ten bu yana en düşük seviyesine geriledi. Çin’deki düşüş diğer Asya borsalarından sonra Avrupa’ya sıçradı ve İngiltere borsası FTSE 100 2009 yılından bu yana en sert düşüşünü yaşayarak 5.5 değer kaybetti.
Telegraph
Kara Pazartesi: Borsadaki değer kaybı milyarları eritti Çin piyasalarındaki eşi görülmemiş düşüş diğer pazarlara da sarsıntı yaşatarak 8 yıl önce yaşanan küresel ekonomik krizden sonra en çirkin günü harekete geçirdi.