İzmir'e Neden 'Smyrna' Demişler Biliyor musunuz?
Tarihi boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan İzmir pek çok ismi ve hikayeyi içinde barındırıyor. Ancak “Smyrna” adı ve bu ismin kökeni her zaman merak uyandırmıştır. Kimilerine göre bir Amazon Kraliçesi’ne atıfta bulunur, kimilerine göreyse mitolojik bir prensesin izini taşır. Peki bu isim ne zaman ve nasıl ortaya çıktı? Gelin tarih sahnesinden bugüne uzanan bu büyüleyici hikayeyi birlikte keşfedelim.
Mitolojik Bir İsim: Smyrna’nın Kökenleri
İzmir’in antik adı olan “Smyrna” mitolojik hikayelerde farklı anlamlar taşır. İlk anlatıya göre Smyrna Kıbrıs Kralı Kinyras’ın kızıydı ve şehre onun adı verilmişti. Başka bir efsaneye göre ise Smyrna Amazon kadınlarının liderlerinden biriydi. Savaşçı özellikleriyle bilinen bu kadın Anadolu’da Samsun’dan yola çıkarak bugünkü İzmir’e ulaşmış ve burada bir şehir kurarak kendi adını vermişti.
Bu Amazon efsanesi şehrin güçlü ve özgür ruhuna atfedilir.
Amazonların savaşta daha etkili olmak için bir göğüslerini kestiklerine ve mızrak ile kalkan kullandıklarına dair mitler Smyrna’nın savaşçı kimliğini destekler. Bir diğer hikayeye göre ise Smyrna Elekti adlı bir kavimle savaşan Amazonlar arasında esir düşmüş ve İzmir’in kurucusu olan These ile evlenmiştir. Böylece şehir onun adını taşımaya başlamıştır.
Hititlerden Gelen Bir İsim mi?
Smyrna adının kökeni yalnızca mitolojiyle sınırlı değildir. Hitit kaynaklarına göre Smyrna adı kutsal bir yerden gelmektedir. Halkapınar kaynağı ve buradaki kutsal gölcük şehrin ilk yerleşimcileri tarafından “Ana Tanrıça Kaynağı” olarak görülmüştür. Bu nedenle Smyrna isminin Hitit dilinde kutsal anlamlar taşıdığı ve Ana Tanrıça’ya atıfta bulunduğu düşünülmektedir. Antik dönemde şehrin isimlendirilmesinde çevredeki kutsal alanların etkili olduğu tahmin edilmektedir.
Bayraklı’dan Kadifekale’ye: İzmir’in İlk Yerleşimleri
İzmir’in tarihi Bayraklı semtindeki Tepekule ören yerinden başlar. Yapılan kazılar şehrin İ.Ö. 3000 yıllarına kadar uzandığını ve bir Aiol kenti olarak kurulduğunu ortaya koymuştur. Ancak İ.Ö. 800 dolaylarında İonialılar tarafından ele geçirilmiş ve bu dönüşüm İzmir’i ticari bir merkez haline getirmiştir.
Kent Lydia ve Pers istilalarına karşı direnmiş ancak İ.Ö. 545 yılında Persler tarafından tamamen yıkılmıştır.
İzmir’in yeniden kuruluşu Makedonyalı Büyük İskender’in rüyasıyla gerçekleşir. Kadifekale’nin eteklerinde yeni bir İzmir inşa edilir ve şehir tarih boyunca deniz ticaretiyle zenginleşir.
Roma ve Bizans Döneminde İzmir
Roma İmparatorluğu döneminde İzmir ticaretin merkezi haline gelmiştir. Ionia kentleri birliğine katılan şehir Roma yönetimi altında hızla büyümüştür. Roma’nın ikiye bölünmesiyle Doğu Roma topraklarında kalan İzmir Arap akınlarından etkilenmiş ancak ticari kimliğini korumayı başarmıştır. XI. yüzyılda Selçuklu Türklerinin Anadolu’ya girişiyle İzmir Türklerin ve Bizanslıların arasında sıkça el değiştirmiştir. 1095 yılında Çaka Bey’in İzmir’i Türk egemenliğine almasıyla şehirde yeni bir dönem başlamıştır.
Osmanlı ve Modern İzmir
Osmanlı İmparatorluğu İzmir’i 1426 yılında Aydınoğlu Beyliği’nden alarak egemenliği altına almıştır. XVI. yüzyıldan itibaren İzmir, Doğu Akdeniz’in önemli liman kentlerinden biri haline gelmiştir. Fransız, İngiliz ve Hollandalı tüccarlar şehrin ticaret hacmini büyütmüş ve İzmir’i bir ticaret merkezi olarak dönüştürmüştür.
XIX. yüzyılda İzmir Osmanlı’nın dış ticaret merkezi haline gelmiştir.
Ancak I. Dünya Savaşı ve ardından gelen Yunan işgali şehrin kaderini değiştirmiştir. 9 Eylül 1922’de Türk ordusunun İzmir’i kurtarmasıyla şehir yeniden Türk topraklarına katılmıştır. Ancak bu zaferden sadece birkaç gün sonra çıkan büyük yangın İzmir’i adeta küllerinden doğmaya zorlamıştır.
Smyrna’dan İzmir’e
Bugün İzmir olarak bildiğimiz bu şehir Smyrna adının dönüşmesiyle bugünkü ismini almıştır.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi Çekebilir:
Manisa Alaşehir'in Eski Adı Neden Philadelphia?
Yorum Yazın
İzmir aşktır, aşk İzmir ❤️
Güzel İzmir ve Boyoz acayip özledim
Smyrna , Eylül ü ilk tanıdığım kullandığı isimdi ve İzmir i çok severdi.
Dualarda, seninle… 😢🙏🏻🍀
Haberi okumadım çünkü zerre kadar haber değeri yok.