Yüzde 25 Artış Sınırında Tartışmalar Sürerken Kiralarda Düşüş İçin Yapılması Gerekenler Neler?
Ev fiyatlarındaki artış barınma krizine doğru yol alıyordu ancak alım gücünün düşmesi, faizlerin yükselmesiyle sorun doğal akışında çözüm bulmasa da sakinleşti. Ev fiyatlarında ve kiralarda artış frene bassa da sorunlar ve arz-talep dengesi henüz çözülmedi. Piyasada normalleşme için düzenlemelere yönelik önerilerde ilgi çekiyor. İşte kiraların düşmesine yönelik 7 öneri.
Ev fiyatları, pandemide başlayan hammadde artışları, akabinde başlayan savaşlar ve dünya konjonktüründe ufukta görünen enflasyona karşın heterodoks politikalar izlenen Türkiye ekonomisinin dinamikleriyle birleşince gerçeklik boyutundan farklı bir şekilde karadelikten geçti.
Türkiye Gazetesi'nde Necmi Çiçekçi'nin haberinde ev fiyatlarında artışın tek sorumlusu 'pandemi sonrasında değişen ekonomik şartlar' olarak görülürken, ekonomide izlenen yollarda 2023 seçimlerinin ardından yön değişse de enflasyon, döviz, maliyetler ve yabancıya satışlarla Türkiye'de konut sektörü dünyayı aştı.
Maliyetlerdeki yükseliş konut arzını talebin gerisine düşürürken, son dönemde "iç talebin" yavaşlamasına yönelik izlenen "rasyonel" politikalar ev fiyatlarında ve kiralarda artışların sınırlanmasını da sağladı.
Kiralara getirilen yüzde 25 artış sınırı uygulamada tamamen işlemezken, son günlerde yeniden gündemde.
"Kiralarda Yüzde 25 Zam Sınırı Bitiyor" İddiası İçin Açıklama
Sahibinden emlak endeksine göre İstanbul'da son 1 yılda ev fiyatları yüzde 40, kiralar yüzde 60 artarken, son 4yılda bu artış oranları sırasıyla yüzde 890,69 ve 851,68 oranında oldu.
Özellikle büyükşehirlerde kiralardaki artış barınma krizine evrildi.
Kısa ve uzun vadede 'geniş çerçeveli bir strateji' ile çözülmesi gereken kira sorununa yönelik 7 öneri ortaya atıldı.
Arsalara proje şartı getirilmesi
Arsaların yatırım amaçlı tutulması açısından bireysel yatırımcı ve şirketler öncü olurken, iyi prim yapan arsaların uzun vade bekletilmesine karşın, 'devletin 1 yıl içinde inşaat başlamazsa istimlak hakkını kullanabilmesi' öneriliyor.
Kentten köye göçün hızlanması
Metropollerin hayat şartları, enflasyon ve deprem gibi gerçeklerle 'eski cazibesini yitirdiği' görülüyor. İstanbul artık göz veren bir şehir olurken, büyükşehirlerden taşraya göçenler artsa da 'büyükşehirler halen çok kalabalık.'
'Tersine göç teşvik edilmeli' diyen Çiçekçi, mevcut destekleri hatırlatıyor.
Mülkiyet davaları çözülmeli
'Miras yoluyla devredilen arsa veya konutlar' çözülemediğinde paylaşım problemi piyasaya kazandırılamayan alanlar oluşturuyor. 'Davalarının bir an önce sonuçlandırılması için özel bir birim kurulmalı' deniliyor.
Yeni imar alanları oluşturulması
Yer gök inşaat olurken, bunun yeterli olmadığı düşünülerek Çiçekçi'nin bir önerisi de 'Arzın artması için mutlak suretle yeni imar alanları açılmalı' oluyor.
Merkez bankası önerisine benzer şekilde de 'devlet eliyle 'kiralık konutlar' inşa edilebileceğini de' öneriyor.
Boş ev vergisi
İstanbul'da yaklaşık 500 ila 700 bin arasında boş daire olduğu tahmin edilirken, ev sahiplerinin yüzde 25 zam sınırı nedeniyle ya da farklı sebeplerden kiraya vermedikleri evlerini mevcut durumda süren çalışmalar da önerilere ekleniyor.
İnşaat malzemesinde vergi indirimi
TÜİK'in açıkladığı 2023 Aralık İnşaat Maliyet Endeksi'nde aylık yüzde 1,94, yıllık yüzde 67,31 oranında artış görüldü. İnşaat maliyetlerinde arsa payı yüzde 50’nin üzerine çıkarken, 'müteahhitlere yeni proje üretmeleri için destek vermek gerektiği' önerilirken, inşaat malzemelerinden KDV yükünün hafifletilmesi ve yeni finansman kaynakları oluşturulması gerektiği belirtiliyor.
Şehirlerin hızlı bir şekilde dönüştürülmesi
Türkiye'de dönüşüm bekleyen 5 milyondan fazla konut bulunurken, bunun 1,5 milyonu ise acil durumda görülüyor. Sadece İstanbul’da acil dönüşüm gereken konut sayısı 600 bin seviyesinde olurken, kentsel dönüşümün 'ne pahasına olursa olsun hızlandırılması' gerektiği belirtiliyor.
Yorum Yazın
Anayasa kanun hukuka uyulursa yabancıya satış yasaklanıp sınırlandırılsa azda olsa rahatlama olur gibi
Dert yandığım bazı arkadaşlar "e durma o zaman" diyorlar da kurulu düzenim var yeğenim :) Şaka bir yana benim gitmem çözüm değil ki ben olmasam başka öğretme... Devamını Gör