Türkiye Tarihi Referandum İçin Sandık Başına Gitti: Anayasa Değişikliğine Yüzde 51 Oyla 'Evet'

Türkiye  parlamenter sistemden ‘Cumhurbaşkanlığı sistemi’ olarak adlandırılan başkanlık sistemine geçişi öngören anayasa değişikliklerini oylamak için sandık başına gitti. 55 milyondan fazla seçmen son sözü söyledi. 

Resmi olmayan sonuçlara göre  'Evet' oranı yüzde 51,4, 'Hayır' oranı ise yüzde 48,6. 

CHP'nin mühürsüz zarflara itiraz edeceğini açıklarken, tartışmaların odağındaki isim olan YSK Başkanı Güven yaptığı açıklamada, 'Halk oylamasında 'evet' çıkmıştır. Kesin sonuçlar, itiraz süreleri dikkate alındığında en geç 11-12 gün sonra açıklanacaktır' dedi.

Önemli bilgileri ve gelişmeleri derledik... 

Diyarbakır'ın Silvan İlçesi'nde, oy kullanma işleminin bittiği saatlerde Hükümet Konağı bitişiğindeki trafoya giren kedi, trafonun patlamasına neden oldu. Patlama nedeniyle yaklaşık 20 dakika ilçe geneline elektrik verilemedi.

Silvan İlçesi Cami Mahallesi Gazi Caddesi üzerinde bulunan Hükümet Konağı bitişiğindeki trafoya, oy verme işleminin sona erdiği saat 16.00 sıralarında giren bir kedi, patlamaya sebep oldu. Trafoda meydana gelen patlamada kedi parçalanırken, ilçe genelinde de elektrikler kesildi. Korku ve paniğe yol açan patlama ile birlikte itfaiye ve dedaş ekipleri söz konusu trafo merkezine geldi. Anında yapılan müdahale ve yaklaşık 20 dakika süren çalışma sonunda ilçeye yeniden elektrikler verilmeye başlandı.

• Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak.

• Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenecek.

• Cumhurbaşkanı seçilen kişinin artık partisiyle ilişiği kesilmeyecek. 

• Cumhurbaşkanı aynı zamanda yürütmenin  de başı olacak, yani başbakanın görevini de üstlenecek. Başbakan pozisyonu ortadan kalkacak.

• Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek. Meclis, soruşturma açılmasına üye tam sayısının beşte üçünün gizli oyuyla karar verebilecek. Meclis, üye tam sayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divan’a sevk kararı alabilecek.

• Meclis, ancak 360 oyla seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. Parlamentoda iktidar çoğunluğunu tutan başkanın istemi dışında seçime gidilmesi zayıf olasılık olacak. Bu olasılık gerçekleşirse de TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanı da TBMM’nin yenilenmesine karar verirse aynı şekilde kendisi için de seçime gidecek. Bunun ikinci dönemde olması halinde üçüncü kez adaylık yolu açılacak. Bu şekilde seçilen cumhurbaşkanı ve milletvekillerinin görev süreleri de 5 yıl olacak.

• Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.

• Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkacak.  

• Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e inecek. 

• Meclisin bütçe yapma yetkisi cumhurbaşkanına geçecek. Devlet bütçesini Meclis’e cumhurbaşkanı sunacak. Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanacak. Harcanabilecek tutarın cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile aşılabileceğine dair bütçe kanununa hüküm konulamayacak.

• Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı 17'den 15'e düşürülecek. Üyelerin üçünü Meclis, geriye kalan 12 üyeyi ise cumhurbaşkanı atayacak. 

• Cumhurbaşkanı TBMM’nin çıkardığı yasaları iptal talebi ile Anayasa Mahkemesi'ne götürebilecek.

• Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun ismindeki ‘yüksek’ ibaresi kaldırılacak ve üye sayısı 22’den 13’e düşürülecek.

• Bakanlar Kurulu'na tanınan olağanüstü hal uygulaması cumhurbaşkanına geçecek.

Kaynaklar: YSK, Al Jazeera, Business HT, AA