Diyarbakır'da İnternet Kesintisi Altıncı Gününde: Hastalar İlaç Alamıyor, Esnaf Satış Yapamıyor...

Geçtiğimiz günlerde Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde pek çok şehrin internete erişimi kesilmişti. Diyarbakır'daki kesinti ise bugün 6. gününe girdi. Durum kentteki yaşamı olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor, eczaneler hastalara ilaç veremiyor, pos cihazları çalışmıyor, kargolar dağıtılamıyor...

Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı'nın 'örgüt üyeliği' suçlamasıyla gözaltına alınmalarının ardından Diyarbakır ve çevresindeki illerde yaşanan internet kesintileri altıncı gününe girdi.

Al Jazeera Türk'ten Abdülkadir Konuksever ve Şükrü Oktay Kılıç, kesintinin kentteki hayatı nasıl etkilediğini Diyarbakırlılarla konuştu.

Türkiye'de internet erişimiyle ilgili yaşanan kesinti ve engellemeleri özel bir yazılım aracılığıyla izleyen bağımsız gözetim ağı 'Turkey Blocks'un ölçümlerine göre, başta Diyarbakır olmak üzere Mardin, Batman, Siirt, Van, Elazığ, Tunceli, Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis ve Adıyaman'da internet kesintileri 26 Ekim Çarşamba günü saat 10:30'da başladı. Bu kentlerde yaşayanlar internete 12 saat boyunca erişemedi. Aynı gün, saat 22:00'de internete erişim tekrar sağlanabildi.

'Turkey Blocks', 27 Ekim Perşembe günü saat 08:00 itibarıyla Türkiye'deki internet altyapısının yüzde 8'ine ulaşılamadığını, kesintilerin 6 milyon internet kullanıcısını etkilediğinin tahmin edildiğini duyurdu.

En kapsamlı kesintileri, 26 ve 27 Ekim'de gözlemlediklerini anlatan 'Turkey Blocks'tan Işık Mater ve Alp Toker, son ölçümlerin kesinti kapsamının daraltıldığını gösterdiğini söyledi.

Kesintilerin kapsamı daraltılmış olsa da internete erişim sıkıntılarının devam ettiği Diyarbakır'da eczaneler hâlâ çalışmıyor, pos cihazları üzerinden satış yapılamıyor ve kargolar dağıtılamıyor.

Nazif Bayhan şeker ve kalp hastası. Her gün insülin iğnesi yaptırmak durumunda. Ancak eczanelerde sistem olmadığı için ilacını almakta sıkıntı yaşıyor: 

“Hem şeker hem de kalp rahatsızlığım var. Düzenli almam gereken ilaçlarım var. İlacım tükendi ve almak üzere raporumla eczaneye gittim ancak sistem olmadığı için alamadım. İnternetin olmaması insanları mağdur etti, ben de mağduriyet yaşıyorum, eğer ilacımı alamazsam krize bile girebilirim. Bu eczaneye geldim ve bekliyorum.”

Veli Kurkma ise bipolar hastası. Onun da ilacı bitmiş ve alamazsa rahatsızlığı en üst seviyeye çıkıyor: 

“Geceleri uyuyamıyorum, kabus ve halüsinasyon görüyorum. Uykumda çok konuşuyorum. Gün içinde de çok sıkıntılıyım. Sabah ve akşam iki kez ilacımı almam lazım. Şimdi ilacım yok, internet gelir diye bekledik ama ara ara geldi gitti. Bazen akşamları açıyorlar o zaman da ben gidemiyorum eczaneye. Geldim bekliyorum ilaç alabilmek için, eğer alamazsam kötü olurum.”

Hastaların ilaç alabilmeleri için reçetelerin bilgisayar ile sisteme girilmesi gerekiyor. Eczacı Cihan Çiçek internet olmadığı için farklı bir yöntem geliştirmiş. Geliştirdiği yöntem yavaş işlese de hastalara ilaç vermeye başlayabilmiş: 

“Telefonla Ankara’da tanıdık bir eczacıyı arıyorum. Benim şifrem ile sisteme giriyor. Gelen reçeteleri telefonla bildiriyorum ve o sisteme giriyor. Bu şekilde ilaç verebiliyorum. Ama saatlerce telefon kulağımda ve çok zaman alıyor. Kendi çözümümüzü bu şekilde ürettik. Yapacak bir şey yok hem bize zarar, daha önemlisi ilaç alması gereken hastalar var kayıtsız kalamazdık.”

Cahit Görenç yöresel peynir, zeytin, yağ ve bal ticareti yapıyor. Müşterilerinin çoğunun kendilerine kredi kartı ile geldiklerini ve o zaman sıkıntı yaşadıklarını söylüyor.

“Müşteri geliyor, ‘şu kadar peynir kes, kavurma kes, bal doldur’ diyor. Poşetini alıp kredi kartını çıkardığında kala kalıyoruz. Pos cihazı çalışmıyor ve mecburen poşeti geri alıp gerisin geriye koyuyoruz malzemeleri. İnanın satışlarım yarı yarıya düştü. İnsanlar daha çok kredi kartı kullanıyor. Peşin para çok nadir. Şimdi bu çağda internet kesintisi nedir Allah aşkına. Devletin vatandaşını mağdur etmeye hakkı var mı? Bunun mantığı ne?”a

Bir kargo firmasında çalışan M.L. internet olmadığı için kargoları dağıtamadığını, kargo alamadığını ve bir sürü azar işittiğini anlatıyor: 

“Buyurun içeriye bakın. Dağ gibi kargo yığıldı. Dağıtım için veya kargo alabilmem için sistem olması gerekiyor. İnsanlar arayıp kargolarını soruyor, kimi küfrediyor. Kızgınlar ve kargolarını bekliyorlar çünkü. İnsanlar çok mağdur oldular umarım biran önce gelir.”