Cumhurbaşkanı Erdoğan "Battık mı?" Diye Sordu: Ekonomik Veriler Cevapladı
Cumhurbaşkanı Erdoğan "Battık mı?" Diye Sordu: Ekonomik Veriler Cevapladı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün katıldığı bir yayında, 2021 yılından bu yana ekonomistlerin eleştirdiği düşük faiz politikasına yönelik, “Faizi düşürdük. Ne oldu, battık mı?” ifadelerini kullanması gündem oldu. Sosyal medyada çok yorum yapılan, soruya verilerle baktık!
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Baştan söyleyelim: Ülkeler öyle şirketler gibi batmıyor. "Moratoryum" denilen bir olgu var: Borçlarını ödeyemeyeceğini ifade eden ülkelerin, borçlarında yeniden yapılandırma, öteleme gibi düzenlemeler yapılıyor.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
"Bir ülke neden ve nasıl batar?" sorusunun cevabı ise çoklu seçenekli oluyor.
Türkiye ekonomisinde son duruma bakıldığında: İyi haber, "batmadık." Kötü haber, veriler uyarıda bulunuyor.
Düşük faiz, büyümeyi teşvik, harcamaların artışı ve piyasaların canlı kalması açısından ekonomide genel anlamda olumlu bir olgu olurken, enflasyon, fiyatlamalarda balon oluşumu, varlık fiyatlarında aşırı yükselişler ve mali istikrarsızlık gibi de riskler içerir.
Öncelikle "ödemeler dengesi" denilen kısaca devletin alacağı vereceği gibi düşünülebilen veriye bakalım. Düşük faizle birlikte yatırım, üretim, ihracat, cari fazla, enflasyon etaplarından planlanan ekonomik modelde "cari fazla" kısmını elemek zorunda kalıyoruz.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Enflasyon etabını geçtik mi? Hayır. Düşüşe geçen enflasyondaki düşüşün de baz etkisi olan yani "son 1 yıla oranla" kısmını aldığımızdan gerilemeye şahit oluyoruz.
Enflasyondaki yükselişte iki kurum verisine bakarsak, TÜİK ve İTO fiyat endekslerinde, ana kırılma yaşadığımız dönemde ayrışmalara da şahit oluyoruz.
Bir ülke ekonomisinin sağlığında "üretim" önemli bir yer tutuyor. Biz buna ağırlıklı sanayi olarak bakıyoruz. Çünkü henüz yüksek teknoloji üretiminde ya da katma değerli üretimlerde çok ileri seviyelerde olmazken, son yıllarda savunma sanayii atılan adımlar ise yakından izleniyor.
Sanayi ya da üretimi, Merkez Bankası'nın "İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi" üzerinden incelediğimizde, beklentilerin de çok olumlu olmadığı görülüyor.
TCMB'nin aynı anketinin "Son üç aydaki üretim hacmi", "Son üç aydaki iç piyasa sipariş miktarı" ve "Son üç aydaki ihracat sipariş miktarı" verilerinin grafiği dökülmüş halindeyse 2021 3. çeyreğinden bu yana aşağı yönlü eğilim dikkat çekiyor.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın TÜİK'ten derlediği büyüme verilerinde, üretim yöntemiyle GSYH grafiğinde de 2021 yılı 3. çeyreği itibarıyla görülen düşüş dikkat çekiyor.
Son olarak ülkelerin batmasını getiren gerçek, kişilerde ve şirketlerde de olduğu gibi, "borç" oluyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, "Türkiye Dış Borç İstatistikleri” verisi üzerinden Brüt Dış Borç Stoku ve Brüt Dış Borç Stokunun GSYH oranı grafiğinin 2000 yılından bu yana seyrine bakıldığında ülkede yaşanan son büyük ekonomik krizin olduğu 2001 seviyesine yakın görünüyor.
Ekonomistler uzun süredir birçok veriye dikkat çekiyor. Üretimde sorun yaşadığımız, dış ticaret ve cari açığın arttığı, para birimimizin değer kaybettiği gibi birçok sorun olmaya aday ekonomik verimiz bulunuyor. Tüm bunların tek nedeni faiz indirimi ya da indirimin zamanlaması olmazken, sorunların nedenleri sıralamasında ilk sırada geliyor.
Düşük faiz ekonomilerin sağlığı için istenen bir durum olurken, diyetisyenlerin beslenme listesinde yağ, karbonhidrat, protein gibi besin gruplarını dengede ve ölçüde vermesi misali düşünüldüğünde ekonomide de tüm verilerin dengesi ve ölçüsü önemli oluyor.
Özetle, ülkelerin batması basit bir olgu değildir. Şirketler gibi kapıyı kapatıp da gitmek olmadığından, battık mı? Batmadık. Ancak bir Michael Phelps gibi de yüzdüğümüz söylenemez.
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Reklam
Yorum Yazın
Hadi ekonomi verilerini falan boş ver. Maaşından başka geliri olmayan işçiyle bir konuş bakalım batmış mıyız batmamış mıyız? Bankalara borcu var mıymış yok m... Devamını Gör
"Üretimde sorun yaşadığımız, dış ticaret ve cari açığın arttığı, para birimimizin değer kaybettiği gibi birçok sorun olmaya aday ekonomik verimiz bulunuyor."... Devamını Gör
boğazımiza kadar boka batmamiz dışında sorun yok, ciddi ciddi bunu sormak bile ...
ne batması batmayi bırak suyun altında yaşamayı ögrendik